Türk bitkilerinin genetiği Çal’da korunacak

DHA/ Denizli’nin Çal İlçesi’nde 650 dönümlük hazine arazisi, 2013 yılının Mart ayında Maliye Bakanlığı tarafından Pamukkale Üniversitesi’ne devredildi. Rektör Prof. Dr. Hüseyin Bağcı, Pamukkale Üniversitesi Bitki Genetiği ve Tarımsal Biyoteknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi (PAÜ BİYOM) idari binasının 20 Ağustos’tan itibaren Çal İlçesi’ne taşınmaya başlanacağını söyledi.

Pamukkale Üniversitesi Bitki Genetiği ve Tarımsal Biyoteknoloji ve Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde (PAÜ BİYOM) Türk soğan, pırasa, biber ve patlıcan genetik kaynakların toplanması, karakterize edilmesi ve ıslahta kullanılması konusunda önemli çalışmalar yapıldığını belirten Rektör Prof. Dr. Hüseyin Bağcı, merkezin bu yıl içerisinde Çal İlçesi’nde hizmet vermeye başlayacağını söyledi. Maliye Bakanlığı’nın 2013 yılında üniversiteye devrettiği, Büyük Menderes Nehri’nin yanından aktığı 650 dönümlük araziye PAÜ BİYOM’u Ağustos ayında taşıyacaklarını, bilim adamlarının çalışması için de laboratuarların 2015 yılında yapılacağını kaydeden Rektör Bağcı şöyle konuştu:

“Çal’da faaliyete geçecek merkezimizde görev almaları için dünyanın çeşitli üniversitelerinden ve yurt içindeki üniversitelerden çok sayıda bilim insanını davet ettik. Merkezimiz, biyoteknolojik ıslah çalışmaları yanında ülkemizin klonal olarak çoğaltılan meyve, soğan ve yumru ile çoğalan bitkilerin hastalık ve zararlılardan arındırılarak korunmasına yönelik çalışmalar yapıyor. Çal’da daha kapsamlı bir şekilde çalışacağız. Bunun için tüm alt yapı çalışmalarını tamamladık. Çal’da yapılacak çalışmalarla ülkemiz dünya tohumculuk piyasasında söz sahibi bir ülke konumuna gelebilir.”

YOK OLMA TEHLİKESİ SÜRÜYOR
Sadece bitkiler açısından bakıldığında ülkemizde 3 bin 500 kadarı endemik olan 9 binin üzerinde bitki türü olduğunu, ne yazık ki bunlardan bin’den fazlasının yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını anlatan Rektör Bağcı şöyle devam etti:

“Ülkemizin bitki envanteri çıkarılmış olduğu için, bu aşamada yapılabilecek en mantıklı uygulama yok olma riski olan endemik bitkilerin doğal olarak yetiştikleri alanlarda ciddi bir şekilde koruma altına alınmasıdır. Bitkilerin doğal ortamlarında korunmaları mümkün olmuyorsa, canlı genetik kaynaklar olarak benzer ekolojilerde yeniden dikimleri yapılarak güvence altına alınmaları gerekir. Ülkemiz insan ve hayvan gıdası olarak kullanılan birçok tarımsal ürüne ait bitki türleri açısından da çok zengindir. Bu türlerin birçoğunun çıkış merkezi olmamasına rağmen, yüzlerce hatta binlerce yıl insan eliyle seçilerek üretimi yapılmakta olan çiftçi çeşitlerinin de toplanması, karakterize edilmeleri ve genetik kaynak olarak korunmaları büyük önem taşıyor. Ülkemizde hızla kaybolma riski bulunan bitki türleri için yapılabilecek en doğru uygulama biyoteknolojik çoğaltma ve koruma teknolojilerinin kullanılmasıdır. Ülkemizdeki biyoçeşitliliğin bol olması tartışılmaz bir zenginliktir ama, bu kadar fazla genetik materyalin sürdürülebilir olarak korunmaları için farklı teknolojilere ihtiyaç vardır. Bu nedenle genetik kaynaklarımızın korunması ve gelecek jenerasyonlara aktarılması Türk bilim insanlarının önüne büyük bir sorumluluk koymaktadır. Çal’da 2015 yılında bilimsel çalışmalara başlayacak olan PAÜ BİYOM bu sorumlulukla çalışacak.”