REKLAMI GEÇ

Özel PEV Okulları’ndan bir farklılık daha

Özel PEV Okulları’ndan bir farklılık daha

Özel Denizli PEV Okulları, sorumluluklarını üstlendikleri çocuklarını en donanımlı şekilde hayata hazırlamak için tüm imkanlarını seferber ediyor. Alanlarının uzmanı öğretmenleri bir araya getirerek eğitimde farklılığını ortaya koyan Özel PEV Okulları, başarısı kanıtlanmış eğitim sistemlerini kullanarak, başarılı bireyler yetiştiriyor. PEV’in uyguladığı sistemlerden biri de “Eğitimde Sistem Düşüncesi Projesi.” Özel PEV Okulları Eğitim Koordinatörü Aysun Yağcı ile okullarında bu yıl uygulamaya başladıkları “Eğitimde Sistem Düşüncesi Projesi” üzerine konuştuk.

Haber Merkezi / DENİZLİHABER / 10 Aralık 2015 Perşembe, 08:30

 

denizli-pev-okullari-fürklilik-yaratmayi-surduruyor-10

Denizlihaber: Eğitimde Sistem Düşüncesi nedir? Projeyi genel hatlarıyla anlatır mısınız?

Aysun Yağcı: Projenin genel amacını, öğrencilerin günlük hayatta karşılarına çıkabilecek her türlü problemi, sistemsel bir bakış açısı ile ele alabilen ve büyük resmi görerek çözüm yolları üretebilen kişiler olmalarını sağlamak şeklinde özetleyebiliriz. Sistem düşüncesi, bir bütünü görme disiplinidir. Sistem dinamiği çalışmaları, öğrencileri karşı karşıya kaldıkları dinamik, karmaşık, sosyal, ekonomik ve çevresel sorunlarla ilgilenmeye yönlendirir. Karmaşık sistemlerle ilgili zihinsel modelleri anlayabilmek için somut bir iletişim aracı sağlar. Öğrenciler sistemin nasıl çalıştığını öğrendikçe düşünce sınırlarını genişleterek çevrelerinde gerçekleşen olayları fark edebilme yeteneği kazanırlar.

denizli-pev-okullari-fürklilik-yaratmayi-surduruyor-15

Denizlihaber: Sistem düşüncesi yaklaşımının eğitimde kullanımına yönelik girişimi Türkiye’de kimler başlatmış ve siz bu yaklaşımı okulunuzda uygulamaya nasıl karar verdiniz?

 Aysun Yağcı: Projenin genel hedefi, eğitim sisteminin yenilikçi yaklaşımlar yoluyla güçlendirilmesi. Projenin amacı ise yurtdışında, özellikle ABD’de etkin ve yoğun olarak, eğitim dahil birçok farklı alanda kullanılan, ancak Türkiye’de daha uygulamaya geçmemiş olan, “Sistem Düşüncesi” yaklaşımının okul öncesi, ilkokul ve ortaokula (K-12) uyarlanması, pilot uygulamalarının yapılması ve bu yaklaşımın eğitim sistemine kazandırılmasıdır. Bu amaçla geçtiğimiz yıl İzmir’de bulunan endüstri mühendislerinden oluşan “Sistem Dinamikleri Grubu”, bu yaklaşımın Türkiye’de de kullanılmaya başlaması için girişimde bulunarak Ege Çağdaş Eğitim Vakfı’na başvurmuşlar. EÇEV yetkilileri ve Handan Oktar Eğitim Fonu da bu projeye destek verince, İzmir’de SEV, Rota ve Ekin Kolejlerinin öğretmenleri ile pilot bir çalışma başlatılmış. İlk olarak bu üç okuldan seçilen öğretmenlere Waters Foundation’dan gelen bir eğitmen tarafından eğitim verilmiş ve ilk uygulamalar başlamış.

Okulumuzun ESD ile tanışması, 2015 Nisan ayında İzmir Ekin Koleji’nde birincisi düzenlenen, “Eğitimde Sistem Düşüncesi Paylaşım Sempozyumu” ile oldu. Projenin ilk çıktılarının sunulduğu sempozyum sonrası, Sistem Dinamikleri Grubu ile iletişime geçerek bu projede okul olarak bizim de yer almak istediğimizi belirttik.

Ağustos ayında idarecilerimiz ve öğretmenlerimizden oluşan bir grup yine Waters Foundation eğitmelerinden Sheri Marlin tarafından “Eleştirel Düşünme Becerilerin Geliştirilmesi” başlıklı düzey 1 eğitimini aldılar. Eğitimi alan öğretmenlerimiz, seminer döneminde okuldaki tüm öğretmenlerimize bu bilgileri aktardılar ve böylece okulumuzda ilk uygulamalar için planlama sürecine başlamış olduk.

denizli-pev-okullari-fürklilik-yaratmayi-surduruyor-3

 Denizlihaber: Projeye başlarken çıkış noktanız neydi?

Aysun Yağcı: Öğrencilerimizin hangi becerileri kazanmalarını istediğimizi kendimize sorduğumuzda öğretmenler ve idareciler olarak şu cevapları alıyoruz:  Öğretmenden çok öğrencinin aktif olması,  derslerde sorgulamanın kullanımı, yaşam boyu öğrenme sorumluluğu ve işbirliği. Tüm bu becerileri geliştirmek için sistem düşüncesi bize çok faydalı araçlar sunuyor.

Düşünmek, öğrenilebilen bir şey,  öğrencilerin düşünmeyi öğrenebilmeleri için onlara belirli stratejileri vermeniz gerekiyor. Sistem düşüncesi,  öğrenenlere düşünmeyi görselleştirerek eleştirel düşünmeyi destekleyen alışkanlıklar ve araçlar çantası sunuyor.   Öğrencilerin gerçek yaşamda başarılı olmalarını sağlayacak stratejilerin pek çoğunu öğrenciye kazandırmaya çalışıyor. İnsanların davranışlarını anlamlandırmada kullanılan düşünme kalıplarını tespit etmenizi sağlıyor.

Çıkarım merdiveni, zaman-davranış grafikleri, stok/akış diyagramları, buzdağı görseli, nedensel döngü diyagramları gibi görsel düşünme stratejileri, öğrenci ve öğretmenlere sistemler hakkındaki düşüncelerini toplama, analiz etme, sentezleme ve ilişkilendirme konusunda yardımcı oluyor.

Bunun yanı sıra bu araçları kullanarak okulunuzda ortak bir kelime dağarcığı geliştirmiş oluyorsunuz.

denizli-pev-okullari-fürklilik-yaratmayi-surduruyor-2

Denizlihaber:  Projenin PEV’de uygulama alanları neler?

Aysun Yağcı: Eğitimde sistem düşüncesi araçlarının kullanımına, öncelikli olarak okul öncesinden başladık. Çalışmaların ilk aşamasında öğretmenlerimiz, öğrencilerimizin “sistem” ve “parça-bütün” kavramlarını öğrenmelerine yönelik etkinliklere yer verdiler. Eko sistemin parçalarından olan insan, bitki ve hayvan faktörlerinden biri sistemden çıkarıldığında tüm istemin nasıl etkilendiği üzerine çıkarımlarda bulundular. Parça-bütün ilişkisini konu alan “Pezettino” isimli hikayeden yola çıkılan drama çalışmasında ise öğrencilerimiz sistemden çıkarılan bir parçanın işleyişi nasıl etkilediğini gözlemleme fırsatı buldular. “Balık” projesinde, mıknatıslı balık avlama oyuncağı ile zaman boyunca davranış grafiği çizdiler. Denizlerdeki balık stoğunu artıran ve azaltan etmenler üzerinde konuşan öğrenciler, bunu stok akış diyagramı üzerinde somut bir şekilde gösterdiler. 7. sınıf matematik dersinde denklemler konusunu işleyen öğrenciler, bu süreçte ilgi, dikkat ve öğrenme düzeylerini grafik olarak çizdiler ve çıkarım merdivenini kullanarak kendi sonuçlarını ifade ettiler. Bu etkinlik aynı zamanda öğrencilerin kendi öğrenmelerini etkileyen unsurlar üzerine düşünmelerini sağlayan ve biliş üstü bilgilerini harekete geçiren bir çalışma oldu. Sosyal bilgiler dersinde öğrencilerimiz, köyden kente göçün nedenlerini nedensel döngü diyagramlarıyla ifade ettiler. Türkçe dersinde de cümlede anlam konusu ve neden-sonuç ilişkileri “buzdağı modeli” kullanılarak görselleştirildi.  

Denizlihaber: Şu anda projede kaç okul yer alıyor?

 Aysun Yağcı: Bizimle birlikte beş okul.  Elbette amaç, nitelikli örnek uygulamalar gerçekleştirerek projeden daha çok okulun haberdar olmasını sağlamak ve projeyi tüm Türkiye’de yaygınlaştırmak. 5 Mart 2016 tarihinde İzmir SEV Okullarında ikincisi düzenlenecek olan paylaşım sempozyumunda her yaş seviyesinde uyguladığımız çalışmaları proje paydaşlarımızla birlikte Türkiye’deki tüm öğretmenlerle paylaşma şansımız olacak.denizli-pev-okullari-fürklilik-yaratmayi-surduruyor-1

Denizlihaber: Projeye ortak olan okullar birbirlerini nasıl destekliyorlar?

 Aysun Yağcı: Sistem Dinamikleri Grubu’nun danışmanlık desteği devam ediyor.  Emre Göktepe ve Filiz Güler, bu projeyi başlatan ve tamamen gönüllülük esasına dayalı bir şekilde projeyi başarıyla yürüten iki değerli sosyal girişimci. Ayda bir kere okulumuza gelerek yapılan çalışmaları gözlemliyorlar, tüm sorularımıza anında cevap veriyorlar. Diğer okullarla da düzenli olarak bir araya gelmemizi sağlayan toplantılar düzenliyorlar. ESD’nin web sayfasında bulunan bölüme tüm okullar yaptıkları çalışmaları ve ders planlarını diğer okulların yararlanması için ekliyorlar.

denizli-pev-okullari-fürklilik-yaratmayi-surduruyor-11

Denizlihaber: Projenin okulunuzda yaygınlaşması ve iyi örneklerin ortaya çıkması için nasıl bir yol izliyorsunuz?

 Aysun Yağcı: Projeyi tüm yaş gruplarında uygulamaya karar vermekle birlikte, sistem düşünürünün temel alışkanlıklarını öğrencilere küçük yaştan itibaren kazandırmanın daha doğru olacağını düşündük ve projeye öncelikli olarak okul öncesi grubumuzdan başladık. Bununla birlikte projeyi uygulamaya başladığımız ilk yıl için her branşta araçların etkin kullanımına yönelik bir okul eylem planı oluşturduk. Eylem planı doğrultusunda çalışmalarımız devam ediyor.

denizli-pev-okullari-fürklilik-yaratmayi-surduruyor-14

Denizlihaber: Sistem düşünürünün alışkanlıkları konusunu biraz daha detaylandırabilir miyiz?

 Aysun Yağcı: Bu projeyle bizler, öğrencilerin belirli zihinsel alışkanlıkları kazanmalarını sağlamaya çalışıyoruz. Sistem düşünürünün alışkanlıkları diye tarif ettiğimiz 13 alışkanlık, bir anlamda projedeki yol haritamız. Varsayımları ortaya çıkarıp test etmek, konuyu kapsamlı düşünmek ve hemen sonuca varma isteğine karşı direnmek, eylemlerin kısa vadeli ve uzun vadeli sonuçlarını düşünmek bu alışkanlıklardan bazıları.

Sistem düşünürünün alışkanlıkları,  sistemlerin nasıl çalıştıkları ve zamana bağlı olarak hareketlerin sonuçları nasıl etkileyebileceğini düşünme yolları olarak tanımlanabilir.  Okul öncesinden başlayıp kademeli olarak ilerleyerek zihinsel alışkanlıkların tamamını öğrencilere vermek, öğrencilerin bir sistem düşünürünün bakış açısıyla olaylara bakmasını, karşılaştığı problemleri sistem düşünürünün yaklaşımıyla ele almalarını sağlıyor.  Çünkü bu alışkanlıklar, problem çözme ve sorgulamayı geliştiren düşünme stratejilerini içeriyor. Kanımca projenin gerçek hayat önemi de bu stratejilerin erken yaşlarda öğrenilebilir olması gerçeğidir.

denizli-pev-okullari-fürklilik-yaratmayi-surduruyor-8

Denizlihaber: Sistem düşüncesi yaklaşımı, okullarda uygulanan eğitim programıyla ne kadar uyumlu?

Aysun Yağcı: Sistem düşüncesi alışkanlıkları ve araçları mevcut eğitim programları ile oldukça uyumlu öğretim stratejileri.  Bununla birlikte öğrencilere okul dışı yaşamda karar vermeyi sağlayan uzun ömürlü beceriler sunuyor.

Sistem düşüncesi mevcut uygulamaların yerine geçecek veya ayrı bir ders olarak uygulanan bir yaklaşım değil. Aksine mevcut etkinlikleri farklı bir bakış açısıyla değerlendirip ek kazanımlar elde etmeyi hedefliyor. Hedeflenen kazanımlar Milli Eğitim Bakanlığı tarafından öngörülen kazanımlarla doğrudan örtüşüyor.  Sonuç olarak sistem düşünürünün kullandığı araçlar, derslerde kullandığımız diğer yöntem ve tekniklerin yanına yardımcı olarak ekleyebileceğimiz araçlar.

denizli-pev-okullari-fürklilik-yaratmayi-surduruyor-9

Denizlihaber: Bahsettiğiniz araçları ve alışkanlıkları kullanmaya en uygun olan dersler hangisi? 

Aysun Yağcı: Sistem yaklaşımının bu konuda herhangi bir sınırlaması yok. Öğrenciler, Türkçe dersinde bir hikaye kitabının ana karakterinin zaman içinde değişen duygu durumunu grafikle ifade edebilirler ya da rehberlik dersinde davranışlarının altında yatan zihinsel modelleri keşfetmek için buzdağı modelini ve çıkarım merdivenini kullanabilirler. Sosyal Bilgiler ve Fen Bilimleri derslerinde dünyadaki azalan ve artan değerleri görmek için stok akış diyagramları kullanabilirler.  Bu tamamen öğretmen ve öğrencilerin yaratıcılıklarına bağlı olarak kendini geliştiren bir sistem. Sistem düşüncesi yaklaşımı, okulların stratejik planlamasında ve yönetimde de çok rahatlıkla kullanılabilir.

 

Yorumlar

Neslihan   -  Bağlantı 15 Aralık 2015, 21:55

Sizi tebrik ediyorum, eğitimci kimliğiniz takdire şayan.

Yorum Yaz

Aşağıdaki gerekli alanlara bilgilerinizi girmelisiniz. e-posta adresiniz yayınlanmayacaktır.

 karakter kaldı