Sıcak fırsat!
Gelişimi, Meclis’teki serüveni yılan hikayesine dönen Jeotermal Yasası sonunda çıktı. Yıllardır bu anı bekleyen yatırımcı ve bölgedeki arazi sahipleri büyük coşku içinde. Sanayi Odası Başkanı Müjdat Keçeci, jeotermal kaynakların kullanımı ile ilgili olarak Denizli İl Özel İdaresi’ne yurt dışı destekli firmalardan da çok sayıda başvuru bulunduğunu belirterek, Denizlili işadamlarına ‘Bu sıcak fırsatı kaçırmayın. Hızlı olun, elinizi çabuk tutun’ çağrısı yaptı.
/ DENİZLİHABER / 23 Haziran 2007 Cumartesi, 00:00
Jeotermal kaynakları sınırları içinde bulunduran Sarayköy’deki tarlalar, yasanın çıkması ile birlikte değerini 5’e, 10’a katladı. Bu kanunla, jeotermal kaynak dağıtımı ve üretimi yapan şirketler, başta elektrik tarifeleri olmak üzere tüm teşvik ve haklardan yararlanabilecek.
Jeotermal ve doğal mineralli su kaynaklarının etkin bir şekilde aranması, araştırılması, geliştirilmesi, üretilmesi, korunması, bu kaynaklar üzerinde hak sahibi olunması ve hakların devredilmesi, çevre ile uyumlu olarak ekonomik şekilde değerlendirilmesi ve terk edilmesi ile ilgili usul ve esasları düzenleyen kanun sonunda yürürlüğe girdi.. Bu kanunla, sanayi ve atık arıtma kuruluşu olarak değerlendirilecek jeotermal kaynak dağıtımı ve üretimi yapan şirketler, başta elektrik tarifeleri olmak üzere tüm teşvik ve haklardan yararlanabilecek.
Özellikle, Türkiye’nin en önemli jeotermal sahalarından birine sahip olan Denizli’de yıllardır büyük bir sabırsızlıkla çıkması beklenen yasa, bölgede bu yasayı yıllardır bekleyen yatırımcılar arasında sevinç yaşattı. Yasayla birliktekaynakların bulunduğu bölgedeki tarla ve arazilerin değeri de yükseldi. Yurt dışı bağlantılı şirketler de dahil olmak üzere yatırımcı kuruluşların dikkati Denizli’ye çevrildi.
‘Kaynakların kullanımı yasal zemine kavuştu’
Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu hazırlayan komisyonda 23 yıldır görev yapan Türkiye Jeotermal Derneği Başkanı Orhan Mertoğlu, Türkiye’de bugüne kadar jeotermal kaynakların kullanımı ile ilgili bir yasa bulunmadığını, bu yasanın çıkması ile jeotermal kaynakların kullanımının hukuki bir temele oturtulduğunu söyledi. Yasanın, bu alana yapılacak yatırımları da artıracağını belirten Mertoğlu, “Jeotermal sahaları, valilikler ve MTA sahiplenmiş oldu. Artık, jeotermal sahalar yerinden yönetilecek ve yerinde kontrol edilecek. Bu yasa, jeotermal kaynakların bulunduğu sahalara yatırımları artıracak” dedi.
Yasa ile birlikte, jeotermalle ilgili iş yapan kuruluşların da teşvik kapsamına alındığını dile getiren Mertoğlu, “Sanayi ve atık arıtma kuruluşu olarak değerlendirilecek jeotermal kaynak dağıtımı ve üretimi yapan şirketler, başta elektrik tarifeleri olmak üzere tüm teşvik ve haklardan yararlanabilecek. Örneğin, bu kuruluşlar cirolarının yüzde 1’ini idare payı olarak ödeyecek. Bu yüzdelik pay, yasa çıkmadan önce yüzde 10-20 gibi yüksek oranlardaydı. MTA, aramasını yaptığı kuyuları, ihaleyle özel sektöre kiralayabilecek” dedi.
‘Beklentilere cevap verdi”
Denizli Sanayi Odası Başkanı Müjdat Keçeci, yasanın özellikle Denizlili sanayiciler için büyük bir avantaj oluşturduğunu belirterek, “Yasa, uygulanabilir ve bugünkü beklentilere cevap verebilecek nitelikte bir yasa. Yasayı, bir hukukçu gözüyle de inceledim. Yasada büyük yanlışlık ve eksikler yok. Hükümet, verdiği sözü yerine getirmiş oldu. Yasa, jeotermal kaynakların, enerji üretimi, sağlık turizmi ve sera tarımında kullanılması ile ilgili düzenlemeler içeriyor. Yerin altındaki jeotermalin mülkiyeti devletindi. Bu yasa, yerin altındaki jeotermal kaynağın nasıl işletilebileceğini anlatıyor” dedi.
Denizlili sanayicilerin, uzun zamandır bu yasanın çıkmasını beklediğini ifade eden Keçeci, “Yeni yatırımların bu yöne odaklanacağına ve büyük sermayelerin jeotermalle ilgili işlere kayacağına inanıyorum. Denizlili sanayici, bu işin üstüne düşmezse, sahip olduğumuz jeotermal kaynaklardan, bizim yerimize başkaları yararlanabilir. Gerek yurtdışından gerekse Denizli dışından yatırımcıların gözü Denizli’de. Atı alan Üsküdar’ı geçebilir. Uyuma zamanı değil. Sanayicilerimiz zaman geçirmeden hemen harekete geçmeli” diye konuştu.
Sarayköy kıymete bindi
Denizli Valiliği’ne, jeotermalle ilgili çok sayıda müracaatın yapıldığını öğrendiğini belirten Keçeci, “Özellikle Sarayköy bölgesindeki yerler için çok sayıda müracaat var. Sarayköy’deki tarlaları satın alıyorlar. O bölgedeki tarlaların 5-10 misline satıldığı duyumları geliyor” dedi.
‘Mükemmel bir yasa’
Denizli Platformu Başkanı İbrahim Tefenlili, çıkan yasayla birlikte seracılığın önünün açılmış olduğunu belirtti. Tefenlili, “Seracılığın önü, bu yasa ile açılmış oldu. Bu alanda pazar büyük, ihracat yolları da açık.Yasanın çıkması Denizli sanayisini olumlu etkiler. Çok güzel, mükemmel bir yasa. Yalnız, seracılık yapacağız diye yanlış arazilere seralar kurmamalıyız. Sera kurulacak arazi, birinci sınıf tarım arazisi olmamalı. Yarın pamuk arazisine sera kurulursa, hepimiz bir bağırırız.” diye konuştu.
‘Başvurulara cevap verebilmek için kanunla ilgili yönetmeliklerin çıkması gerekiyor’
İl Özel İdaresi Plan Proje Yönetim ve İnşaat Müdürü İsmail Edip Yılmazlı, jeotermal kaynakların kullanımı ile ilgili olarak 1.5-2 seneden beri İl Özel İdaresi’ne taleplerin geldiğini belirterek, “25-30 civarında, bu konuyla ilgili başvuruda bulunanlar oldu. Bunların bir kısmı, elektrik üretimi, bir kısmı da seracılıkla ilgili başvurular” dedi.