Kanserde erken tanı hayat kurtarır

Denizli Özel Sağlık Hastanesi Radyasyon Onkolojisi Uzmanı Prof. Dr. Lütfi Özkan, denizlihaber.com’un kanser ve tedavisine ilişkin sorularını yanıtladı.

denizlihaber.com: Kanser nedir?
Prof. Dr. Lütfi Özkan: Kanser, vücudumuzu oluşturan hücrelerin vücudun normal kontrol mekanizmalarından bağımsız olarak çoğalması sonucu oluşan bir hastalıklar grubudur. İnsanlığın ilk yazılı belgeleri olan Mısır papirüslerinde kanser tanımlanmış olmasına ve binlerce yıldır bilinmesine karşın ancak geçtiğimiz yüzyılın sonlarında genetikteki gelişmelerle kansere neden olan etkenler ve etki mekanizmaları anlaşılmaya başlanmıştır. Günümüzde de üzerinde en fazla araştırma yapılan konulardan birisi kanser ve onun tedavisidir.

denizlihaber.com: Erken tanı için ne yapmalıyız?
Prof. Dr. Lütfi Özkan: Erken tanı ile halen %70 olan tam iyileşme oranları %95’lere yükseltilebileceği gibi tedavisi daha kolay ve ucuz olacaktır. Kanser türleri ve erken tanı yöntemlerini şöyle sıralayabiliriz.
Meme Kanseri
* 20 yaşından sonra her kadının ayda bir (adet başlangıcından sonraki 7-10. günler arası) kendi kendine meme muayenesi
* 20-40 yaş arası 3 yılda bir 40 yaşından sonra yılda bir klinik meme muayenesi
* 40 yaşın üstünde yılda bir mamografi
Kalın Barsak Kanseri
* Yılda bir gaitada gizli kan bakılması
* 5 yılda bir parmakla rektal muayene ve fleksibl rektosigmoidoskopi
* Her 10 yılda bir kolonoskopi ve parmakla rektum muayenesi
* Her 5 ya da 10 yılda bir çift kontrastlı baryum grafisi ve parmakla rektum muayenesi
Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri
*Seksüel olarak aktif olan her kadının ilk üç yıl yılda bir, daha sonra her üç yılda bir jinekolojik muayene ve smear yaptırması gerekir.
Prostat Kanseri
* 50 yaşından sonra her erkek yılda bir rektal muayene ve PSA baktırmalıdır.
* İki ya da daha fazla birinci derece yakınında prostat kanseri öyküsü olanlar
* Benign prostat hipertrofi olan ancak PSA düzeyi 4.0 ng/ml’den yüksek olanlar taramaya daha erken yaşlarda başlamalıdırlar.

denizlihaber.com: Kanser tanısı hastaya söylenmeli midir?
Prof. Dr. Lütfi Özkan: Bireylerin kanser olduklarını öğrenmelerinden sonra yaşadıkları psikolojik sorunların atlatılmasında kendi hayat felsefesinin yanında, yakın çevresini oluşturan aile bireyleri ve arkadaşlarının bakış açısının çok önemli olduğu pek çok bilimsel çalışmada gösterilmiştir. Hastalığının söylenip söylenmemesi konusu uzun yıllar boyunca tartışmalara konu olmuş ve ülkemizde halen tartışma konusudur. Kuşkusuz herkesin hastalığını ve sonuçlarını öğrenme hakkı vardır. Ancak söyleme biçiminin çok önemli olduğu da bir başka önemli gerçektir.

denizlihaber.com: Kanser tedavi edilebilir mi?
Prof. Dr. Lütfi Özkan: Bilimsel gelişmeler ve ona dayalı modern teknolojilerin uygulamaya girmesiyle tedavide de önemli gelişmeler olmuştur. Geçen yüzyılın başlarında ancak birkaç kişide kanser tedavisi başarıya ulaşabilirken, günümüzde hastaların üçte ikisinden fazlası tedavi edilebilmektedir. Modern kanser tedavisi tümörün özelliklerinin yanı sıra, kişisel faktörler dediğimiz kişilik özellikleri, eğitim ve kültür düzeyi, ailesel özellikleri ve toplumsal yapının göz önünde bulundurulmasını gerektiren bir ekip işidir. Başarı ancak böyle sağlanabilmektedir.

denizlihaber.com: Kanser tedavisi acil midir?
Prof. Dr. Lütfi Özkan: Küçük istisnai grup dışında hiçbir kanserli hastada acil durum söz konusu değildir. Tam tersine kanserde tedavinin, hastalığın ayrıntılı olarak bir ekip tarafından yapılacak değerlendirmelerin sonucuna göre, planlanıp uygulanması gerekir. Çünkü bazen yetersiz tedavi uygulanabildiği gibi bazen de geri dönülmez bir şekilde aşırı tedaviler de uygulanabilmektedir ki, her ikisi de hatalıdır.

denizlihaber.com: Işın tedavisi (Radyoterapi) nedir?
Prof. Dr. Lütfi Özkan: Radyoterapi, yüksek enerjili elektromanyetik ya da partiküler ışınların tedavide kullanılması olup en etkili kanser tedavi yöntemlerinden birisidir. Amaç normal dokulara en az hasarı vererek kanserli hücrelerin oluşturduğu dokuyu ortadan kaldırmaktır. Son yıllarda bilgisayar teknolojisindeki gelişmeler bize bu olanağı sağlamıştır. Görüntüleme yöntemleri normal dokuyla tümör dokusunu daha iyi ayırmamızı sağlarken çok yapraklı kolimatör teknolojisi ve bilgisayarlı planlama ile de bu bölgelerde yüksek dozlar oluştururken normal dokuları korumamıza olanak sağlamaktadır. Denizli Özel Sağlık Hastanesi Radyoterapi Merkezi en yeni teknolojiyle donanmış olarak modern radyoterapi teknikleri olan 3 boyutlu konformal radyoterapi, yoğunluk ayarlı radyoterapi, değişken doz hızlı rotasyon tedavisi ve odaklanmış (stereotaktik, nokta atışı) radyoterapileri uygulamaktadır. SGK ile anlaşmalı olup hastalardan radyoterapi hizmetleri için fark alınmamaktadır.

denizlihaber.com: Yakınımın kanser olduğunu öğrendiğimde ne yapmalıyım?
Prof. Dr. Lütfi Özkan: Kanser tedavisi, bazen çok basit bir girişimle yapılabildiği gibi bazen de oldukça yıpratıcı ve uzun bir süreci gerektirebilmektedir. Böylesine bedensel olarak yorucu ve psikolojik açıdan da zor bir tedavi sürecinde yakın çevrenin desteği çok önemlidir. Hasta yakınlarının bu konuda bilinçli olmaları bu sürecin en az hasarla aşılmasında çok önemlidir. Burada da çok önemli davranış yanlışlıklarının yaşanabildiği görülmektedir. Bazen hastanın kendisinin kolaylıkla başarabileceği işler bile yaptırılmamakta ve hastanın yoğun ilgiden rahatsız olduğu gözlenmektedir. Bunun yanı sıra yeterli yardımın yapılmadığı durumlarda yaşanabilmektedir. Oysaki kanserli hastanın sürekli yalnız olmadığını hissedebileceği bunun yanı sıra da olabildiğince günlük işlerini sürdürebilmesine olanak sağlandığı bir ortama gereksinimi vardır.

denizlihaber.com: Kanser tedavisi sonrası rehabilitasyon gerekli midir?
Prof. Dr. Lütfi Özkan: Kanserli hastalarla ilgili bir başka konu ise tedavi sonrası rehabilitasyondur. Tedavi sonrası oluşan bedensel değişikliklerin yanı sıra psikososyal rehabilitasyonun da önemi bir çok araştırmada gösterilmiştir. Hastalık tanısının bilinçli kişilerde bile oluşturduğu psikolojik travma sadece hastayı değil yakın çevresini de etkilemektedir. Buna bir de tedaviye bağlı fonksiyonel ve fizik görünüm değişikliklerinin eklenmesi travmayı daha da arttırmaktadır. İnsan ömrü için kısa sayılabilecek ancak yaşayanlar için oldukça yorucu ve yıpratıcı bir süreçten geçen hasta ve yakınlarının sosyal desteğe gereksinimleri vardır.

Sonuç olarak kanser binlerce yıldan bu yana insanoğlunun bildiği ve tedavi etmeye çalıştığı bir hastalık grubudur. Günümüzde modern tedavi teknikleriyle hastaların üçte ikisinden fazlası tedavi edilebilmektedir. Radyoterapi özellikle son 30 yılda bilgisayar teknolojisindeki gelişmelerden yararlanarak daha etkin ve daha az yan etki oluşturacak şekilde kanser tedavisinde kullanılmaktadır. Denizli Özel Sağlık Hastanesi Radyoterapi Merkezi de son teknoloji ekipmalarıyla, SGK anlaşmalı olup radyoterapi hizmetlerinden fark alınmamaktadır.

İLETİŞİM İÇİN:
ADRES: BAHÇELİEVLER MAH 3007 SK NO:23 DENİZLİ
TEL: 264 44 11 – 444 63 14
www.saglikhastanesi.com.tr
info@saglikhastanesi.com.tr
facebook / Denizli Özel Sağlık Hastanesi