Kene uyarısı

Denizli Veteriner Hekimler Odası Başkanı Mehmet Ali Uzakgider, kenelere karşı uyardı. Uzakgider, havaların ısınmasıyla birlikte kenelerin aktif hale geçtiğini belirterek, “Tarım, hayvancılık, ormancılık, piknik gibi insanların tabiatla iç içe bulunduğu faaliyetler sebebiyle, aktif hale gelen kenelerle temas artacaktır. Bu vesileyle geçen yıllarda olduğu gibi Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığı’na yakalanma riski artacaktır” dedi.

“Her bölgede görülebiliyor”
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığı’nın, Türkiye’de 2002’den beri var olduğunun tespit edildiğini ve hemen hemen ülkenin her bölgesinde görülür halde olduğunu ifade eden Uzakgider, “Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, bu hastalığı taşıyan enfekte kenelerin, insanlardan kan emerken virüsleri bulaştırmasıyla meydana gelen, şiddetli seyir gösteren ve öldürücü etkiye sahip zoonoz bir hastalıktır. Bugün itibariyle 860 civarında türü olan kenelerin, 30 kadar türü Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığı’nın virüsünü taşımaktadır. Keneler varlıklarını sürdürebilmeleri için kan emmek zorundadır. Bu kan emme esnasında yabani hayvanlar, çiftlik hayvanları ve insanlar arasında virüsün taşınmasına ve çoğalmasına aracılık ederler. Keneler kan emerek anemiye sebep oldukları gibi, en başta Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığı virüsü olmak üzere hayvanlarda ve insanlarda birçok hastalığın bulaşmasında ve taşınmasında rol oynarlar. Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığı virüsü sığır, koyun, keçi, yabani tavşan ve tilki gibi hayvanlarda da tespit edilmiştir. Birçok evcil ve yabani hayvan virüsle enfekte olmakla birlikte hastalık bu canlılarda hafif seyretmektedir” dedi.

Risk altında olanlar
Bir bölgede kenelerin ve kanında Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığı virüsü taşıyan hayvanların bol olması salgın için önemli faktör olduğunu da hatırlatan Uzakgider, “Hastalık daha çok kenelerin aktif olduğu Haziran-Eylül ayları arasında yaygın olarak görülmektedir. Özellikle hayvanlarla temas halinde olan çiftlik çalışanları, çobanlar, kasaplar, veteriner hekimler, mezbaha çalışanları, et ve et ürünlerinde çalışanlar, askerler, kamp yapanlar, ormanda ve tarlada çalışanlar yüksek risk altındadırlar” dedi.
Uzakgider, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığı’nin, kenelerin kan emerken virüsü bulaştırması, enfekte kenelerin çıplak elle ezilmesi sırasında veya bulaşık hayvanların kan ve dokuları ile hasta insanların kan ve vücut sıvılarına temas ile olduğunu söyledi.

“Risk altında olanlar her gün kontrol edilmeli”
Uzakgider, “Erken tedavi edilmez ise yüzde 8 ile yüzde 80 arasında ölüm riski olan Kırım Kongo Kanamalı Hastalığı’na karşı bugüne kadar etkin bir tedavi ve koruyucu yöntem geliştirilemedi. Hastalıktan korunmada öncelikle risk altında olanlar her gün düzenli bir şekilde kene kontrolü yapmaları gerekmektedir” dedi.

“Kendiniz çıkarmaya uğraşmayın”
Vatandaşlara, ‘keneleri kendiniz çıkarmaya uğraşmayın’ uyarısında bulunan Uzakgider, “İmkân var ise en yakın sağlık kuruluşunda çıkarttırmalıyız. Yapışan keneler kesinlikle öldürülmeden, ezilmeden, patlatılmadan ve kenenin ağız kısmı koparılmadan bir pens yardımı ile yavaşça çekilip alınmalıdır. Isırılan yerin bol sabunlu su ile yıkandıktan sonra tentürdiyot sürülmelidir. Çıplak elle keneye temas edilmemeli, kenelerin üzerine alkol, eter, kolonya ve gaz yağı gibi herhangi bir kimyasal dökülmemeli, sigara veya ateş kullanılarak keneler uzaklaştırılmaya çalışılmamalıdır” dedi.

“Bulaşmaya karşı korunun”
Hastalarla temasta kan ve salgılar ile bulaşmaya karşı eldiven, önlük, gözlük, maske gibi koruyucuların kullanılması gerektiğini ifade eden Uzakgider, “Isırılan kişiler 2 hafta süreyle ateş, halsizlik, baş ağrısı, bulantı, kusma gibi belirtiler yönünden takip edilmelidir. Kenelerin tabiattan tam olarak yok edilmeleri mümkün olmadığından, bireysel olarak risk altında olanlar, vücutlarına kene girişlerinin önlenmesi için tedbir almalıdırlar. Hayvanların kanı, dokusu ve vücut sıvıları ile temasta gerekli tedbir alınmalıdır. Kene popülasyonunun kontrolü için gerek mera ve hayvan barınaklarında gerekse hayvanlarda parazit mücadelesi yapılmalıdır” dedi.

“Araştırma enstitüsü kurulmalı”
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi Hastalığı ile mücadelede, Sağlık Bakanlığı ile Tarım ve Köy işleri Bakanlığı Veteriner Halk Sağlığı bağlamında müşterek bir araştırma enstitüsü kurulmasını öneren Uzakgider, “Ülkemiz açısından büyük bir zoonoz tehdit arz eden Kırım Kongo kanamalı Ateşi Hastalığına karşı aşı, serum ve biyolojik mücadele tedbirleri geliştirmelidir. Ülkemizde bu alt yapı mevcuttur” dedi.