YORUMSUZ

Cumartesi akşam saatlerinde yaşanan su baskınlarına yönelik www.denizlihaber.com’un yaptığı rekor seviyede okunan haberin altına pazar sabah erken saatlerde bir yorum geldi. Pamukkale Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Fakültesi Hidrolik Ana Bilim Dalı BAşkanı Prof. Dr. Halil Karahan, yaşanılanla en çarpıcı yorumu yaptı. Haberin altına yaptığı yorum işte şu sözlerle başladı; “Bu yorumu yazmaya başladığımda bu haberi okuyan sayısı 10397, habere yapılan yorum sayısı sıfır idi. Çünkü, görüntüler yapılan işlerin mühendislik yönünden yetersizliğini ortaya koymak için yoruma gerek bırakmayacak kadar açık görüntüler.”

İşte bu sözlerle yorumuna başlayan akedimik bir tecrübe suyun profesörü Karahan’ın ilk sözleri oldu. Karahan, kentte yapılan altyapı yatırımlarının işin erbabına sorulmadan gerçekleştirilemisini eleştirirken, gelinen noktanın asıl sorunu bunun oluşturduğunu belirtti. Yapılan yanlış adımların bu tarz su baskınları yüzünden yaşanılan hataları örtmek konusunda ekstra para ve zaman harcamaya da yol açtığına dikkat çeken Karahan, zamanında belediye yetkilileri kadar İMO yöneticilerinin de sorumlu tuttu.

İŞTE O YORUM;
Bu yorumu yazmaya başladığımda bu haberi okuyan sayısı 10397, habere yapılan yorum sayısı sıfır idi. Çünkü, görüntüler yapılan işlerin mühendislik yönünden yetersizliğini ortaya koymak için yoruma gerek bırakmayacak kadar açık görüntüler. Kentimizdeki yapılan ulaşım, altyapı vb. büyük yatrımı projelerinin meslek odaları, üniversiteler ve konunun uzmanı teknik elemanlarca yeterince tartışılmadan, projenin paydaşlarının beklenti ve görüşleri dikkate alınmadan uygulama aşamasına geçilmesi sonucu zaman zaman can kaybı, çoğu kez de ciddi maddi kayıplar yaşanmaktadır. Vatandaşların vergi veya hizmet bedeli olarak ödemiş oldukları ağır maddi bedeller; tamirat, bakım, onarım vb. günü kurtarmaya yönelik palyatif tedbirlerle boşuna harcanmaktadır. Oysa; bilimsel olarak bu sorunların çözümleri mevcuttur, bu çözümleri yapacak teknik eleman ve bilgi birikimi gerek ilimizde gerekse ülkemizde fazlasıyla mevcuttur. Mevcut olmayan ise bu değerlerden yararlanma kültür ve becerisidir.

Haberde de belirtildiği gibi kentimizde son zamanlarda yaşanan taşkın olayları, basında zaman zaman yetkililerin veya yetkili olmayanların açıkladığı gibi olağanüstü yağışlar değildir. Gerek, yürütücülüğünü yaptığım Ege Bölgesinin yağış şiddetlerini esas alan bir TÜBİTAK projesi kapsamındaki yaptığımız çalışmalara, gerekse Devlet Meteoroloji İşleri Denizli Meteoroloji İstasyonunun 1959-2010 kayıtlarına bakıldığında söz konusu yağışlardan çok daha şiddetli yağışlara bir kaç yılda bir rastlamak mümkündür.

Altyapı sistemlerinin temel girdisi olan yağış şiddet süre bağıntılarının, gözlem süresinden daha büyük yağışlar için değerleri tahmin edildiğinde örneğin 50, 100 yılda bir tekrarlanma olasılığı bulunan yağış şiddetleri bu değerlerden çok daha büyük olacaktır.

Yaşanan olaylar; 2-5 yıl yinelemeli yağışlarda bile yetersiz kalan ve 100 yılın altyapı projesi olarak nitelenen projenin ya projesinde, ya uygulamasında yada her ikisinde ciddi hataların bulunduğunu düşündürmektedir. Düşündürmektedir diyorum, çünkü bu güne kadar gerek mevcut İMO, gerekse bundan önceki İMO yöneticilerine meslek odamızın düzenleyeceği bir panelde projenin bilimsel ve teknik açıdan sorgulanması için projenin temin edilmesini söylememe rağmen, sayın oda yöneticileri mevcut projelere ulaşamadıklarını beyan etmişlerdir.

Konuyla ilgili bir bilim insanı olarak bunu geçtiğimiz İMO genel kurulunda tüm meslektaşlarımızın önünde bu durumu belirtmeme rağmen bu konuda bir gelişme yaşanmamıştır.

1985 lerden beri İMO bünyesinde veya Üniversitede düzenlenen sempozyumlarda sunduğum gibi “TAŞKIN DOĞAL AFET DEĞİLDİR… ÇARPIK KENTLEŞMEYE DOĞAL BİR CEVAPTIR”.

İnşaat Mühendisliğinin Hidrolik, Ulaştırma, Yapı, Geoteknik Anabilim dallarının uzmanlık alanları dikkate alındığında bu problemlerin hepsinin, bilimsel ve teknik çözümü vardır.. Bu çözüm Denizli’de fazlasıyla mevcuttur. Daha fazla kaynaklar heba edilmeden yanlıştan dönülmelidir.

Prof. Dr. Halil KARAHAN
PAÜ İnş. Müh. Bölüm Başkanı
ve Hidrolik ABD Başkanı