NİYE 1992?

Birleşmiş Milletler 3 Aralık tarihini “Engelliler Günü” ilan etmek için niye 1992 yılına kadar beklemiş bilinmez. Sanki engellilik insanoğlunun yaratılışıyla birlikte başlamamış gibi.

3 Aralık toplumda farkındalık oluşturmaya yönelik bir gün olduğuna göre; engellilerin topluma kazandırılması ve insan haklarının onlar için de tam olarak sağlanması düşüncesinin gelişmesi için 1992 yılını beklemek gerekiyormuş demek ki.

Biz de 3 Aralık gününü Türkiye’de belki de ilk ve tek olan Down Cafe’de idrak ettik. Her türden engelli insanı davet etmeye çalışarak; onlarla birlikte nitelikli bir zaman dilimi yaşamaya çalıştık.

Yaptığımız konuşmalarda; “Hepimiz birer engelli adayıyız” dedik. “Empati yapmalı ve gözlerimizi kapatıp görme engelli insanların içinde bulundukları durumu anlamaya çalışmalıyız ” diye ilave ettik. Daha da ileri gidip; ellerimizi ve ayaklarımızı bağlamayı; hiç konuşmamayı, hiçbir şey duymuyor gibi davranmayı, tekerlekli sandalyeye binmeyi denemeye davet ettik insanları.

Vücudumuzun kıymetini bilmiyoruz. Çünkü bu vücuda bedavaya sahip olduk. Oysa yeni ve pahalı bir otomobil alsak, etrafında dört dönüyoruz; “çizilen bir yeri var mı? ” diye.

Günde bir paket ve daha fazla sigara içen insanlarımız var. Özel ve resmi kurumlarda çalışan bir kısım vatandaşlar saat başı açık havaya çıkıp sigara tellendiriyorlar. Amatem’de çalışan arkadaşlarla görüştüm. Bana; uyuşturucu içme yaşının tahmin edemeyeceğiniz kadar aşağılara düştüğünü söylediler.

Ülkemizde engelli çocuğu olan ailelere birtakım maddi imkanlar sağlanmaya çalışılıyor. İşyerleri için; çalıştırdığı kişi sayısının belli bir oranında engelli/özürlü çalıştırma zorunluluğu var. Beyazay gibi bazı dernekler engellilere istihdam sağlamak için, İşkur ile birlikte proje üretip, bu özel insanların iş sahibi olmaları için gayret sarf ediyor.

Kamu kurum ve kuruluşlarına, camilere, toplu taşım araçlarına girebilmeleri için çözümler getiriliyor. Hatta; müracaatta bulunabilen engellilere; seçimlerde, binaların en alt katlarında oy kullanma imkanı sağlanıyor.

Bütün bunlar yeterli mi? Tabii ki değil. Engelliler başkaca neler istiyorlar?

Engelli envanterinin çıkarılması, özürlülük türlerine göre kategorize edilmesi, sorunlarının tespiti ve çözüm yollarının ortaya konulması gerekiyor.

Kimsesiz engelliler için bakım evlerinin yapılması ve buralarda özel donanımlı,yetişmiş eğitmenlerin istihdamının sağlanması icap ediyor.

Yapılabilecek başka işler?

Özürlülük oranı yüksek olup; gündelik hayattaki bürokratik işlerini görmekten uzak engellilere yardımcı kişiler vermek .

Engelliler için çağrı merkezleri oluşturmak.

Sinema, tiyatro, konser gibi sanat etkinliklerinden indirimli veya ücretsiz faydalanmalarını sağlamak.

Daha birçok iyileştirmeler önermek mümkün. Yeter ki bu işe kafa yoralım ve düşündüklerimizi fiiliyata geçirelim.