MOTOR KAZALARINDA İLK YARDIM -1-

Geçtiğimiz hafta ki yazıda sizlere Dr. Selçuk Ünal’ın talebimizi geri çevirmeyip biz motosiklet kullanıcılarına yönelik bir ilk yardım dosyası hazırlayacağından bahsetmiştim. Yoğunluktan bir hafta gecikmeli de olsa bu hafta bu güzel yazıyı sizler ile paylaşıyorum.
Bizlere değerli, bu bilgileri aktardığı için kendisine de ayrıca teşekkür ederim.

Trafikte her geçen gün motosiklet kullanıcı sayısı artıyor. Maalesef diğer araç kullanıcılarının motosikletleri fark etmeme gerçeği de daha önce de dile getirilmişti. Dolayısı ile kazalar kaçınılmaz oluyor. Motor kullanıcısının kaportası bedenidir durumunu da hatırlatmakta yarar var.

İlk yardımın, sağlık ekipleri kaza yerine ulaşana kadar kazazedenin hayatta kalması için gereken ilk müdahale olduğunu biliyorsunuz. Ancak söz konusu kazazede motosiklet kullanıcısı olunca, biraz detaylara dikkat etmek gerekiyor.

Öncelikle, insan vücudundaki en önemli hayati olay ve organları kısaca hatırlayalım:

İnsan yaşamının devam etmesi için önce nefes alması gerekir. Sonra kalbinin çalışır konumda olup, nefes ile alınan oksijeni başta beyin olmak üzere tüm dokulara götürecek kanı pompalaması gerekir. Yani vücutta aynı zamanda yeterince kan bulunmalıdır. Ayrıca bu kanın taşınmasını sağlayacak damarların zedelenmemiş olup, gerekli kanın vücutta kalmasının sağlanmış olması lazımdır.

Son olarak da vücut bütünlüğünü sağlayan kemiklerin hasarsız, vücudu korur konumda olması gerekir. Kemikler içindeki en önemlileri de omurga kemikleridir, çünkü vücudumuzu hareket ettirten hayati sinir sistemini korur.

Özetle:
1 -Nefes alınacak
2- Kalp çalışacak
3- vücutta yeterli kan olacak.
4- Vücut bütünlüğünü sağlayan kemikler sağlam olacak.

İşte İlkyardım dediğimizde hedefimiz; bu olayların kazazedede yeterli ve düzenli olup olmadığını değerlendirmek, yokluk ve aksaklığında ne yapacağımızı bilmektir.

Şimdi varsayalım bir kaza olayına tanık oldunuz. Ne yapmak gerekiyor? …
“ Hemen kazazedenin yanına koşarım, ona bakarım “dediğinizi duyar gibiyim.

Oysa ilk yapmanız gereken çevre güvenlik önlemlerini almak.

Olay yeri değerlendirmesi ile ikinci bir kazanın olmasını engellemek. Kazazede yanında sizin güvenliğiniz de çok önemli. Örneğin kaza yerinde trafik akışı devam ediyorsa gerekli uyarıları ayarlamalısınız. Bu önlemleri aldıktan sonra, şimdi kazazede ile ilgilenebilirsiniz.

Şimdi de sıra ile nasıl davranacağımızı konuşalım.

İlk yapmamız gereken, durum tespiti. Kazazedenin bilinci açık mı? Bunun için önce sesle uyarı yaparız örneğin nasıl olduğunu sorarız. Cevap alamıyorsak, hafif temas ile örneğin dokunarak nasıl olduğunu tekrar sorarız. Yine yanıt yoksa ağrılı uyaran veririz, yani hafifçe canını acıtacak uyarı veririz. Yine de yanıt yoksa bilinç kapalıdır ve durum ciddidir. Hemen nefes – kalp atımı var mı diye bakmamız ve112 Acil yardımı arayıp bilgi vermemiz gerekiyor.

Kişi kendinde ise, nefes alma ve kalp atımı var demektir. Kırık–kanama-yaralanma kontrollerini yaparız.

Önce nefes kontrolü: Bunun için öncelikle kazazedenin solunum yolunun açık olması şart. Solunum yolu ise; ağız ve burun girişi, soluk yolunun başlangıcı, soluk borusu ve akciğerler demek. Yani kişinin ağız ve burunu açık, soluk borusunun başlangıcı engelsiz ve akciğerlerin nefes alış verişine devam ediyor olması gereklidir. İlk olarak kazazede nefes alıp verebiliyor mu ve soluk yolu açık mı diye bakacağız yani… Normal koşullarda bu kolay sayılır. “Eğilip, hava çıkışını hissetmeye çalışırız“ veya “ağız burun çıkışına ayna yaklaştırıp buğulanmasına bakarız“ gibi yöntemler önerebilirdim.