Kentsel dönüşüme dair herşey

Denizli’de lisanslı Kentsel Dönüşüm firması Asil ART Yapı Sahibi ve İnşaat Mühendisi Osman Saruhan, kentsel dönüşüm ile ilgili bilmek istediklerinizi denizlihaber.com’a anlattı.

KENTSEL DÖNÜŞÜM NEDİR?
Kentsel dönüşümün amacının afet riski altındaki alanları ve yapıların dönüştürülmesi ve sağlıklı yapılar oluşturulmasını sağlamak olduğunu ifade eden Saruhan, “Öncelikle ülkemizden başlamamız gerekirse Türkiye ve lokalde Denizlimiz bir deprem ülkesidir. Örnek vermemiz gerekirse 17 Ağustos Marmara depreminde resmi rakamlara göre 18 bin yurttaşımız ölmüş, 24 bin kişi yaralanmış ve yaklaşık 500 bin konut ve iş yeri ise kullanılmaz hale gelmiştir. Buna mukabil bakanlar kurulu imzası ile 31.05.2012 tarihinde resmi gazete de yayınlanan 6306 sayılı afet riski altındaki yapıların dönüştürülmesi hakkında kanunu çıkarmıştır. Kısaca bu kanunun amacından bahsetmemiz gerekirse bu kanunun temel amacı;
Afet riski altındaki alanların ve yapıların dönüşümünü sağlayarak mühendislik hizmetlerinden yararlanmış, sağlıklı güvenli ve modern yapıların oluşmasını sağlamaktır. Kısaca olası bir afet olayı olduktan sonra yaraları sarmak yerine olası bir afetten yara almamak olarak açıklayabiliriz” dedi.

LİSANSLI BİR KENTSEL DÖNÜŞÜM FİRMASI NEDİR?
Kentsel dönüşüm firmalarının Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın kabul ettiği standartları taşıması gerektiğini belirten Saruhan, “Bu firmalar bünyesinde en az 1 inşaat mühendisinin bulunduğu kentsel dönüşüm hizmetlerini sağlayan mühendislik firmalarıdır. Asil ART de Denizli’deki lisanslı Kentsel dönüşüm firmalarından biridir” dedi.

TÜRKİYE’DE VE DENİZLİ’DE KENTSEL DÖNÜŞÜMÜN ÖRNEKLERİ VAR
Tam olarak yaygınlaşmasa da Türkiye ve Denizli’de kentsel dönüşüm uygulamalarının örnekleri olduğunu ifade eden Saruhan, “Trabzon Zağanos Vadisi, İstanbul Ayazma ve Esenler, İzmir Uzundere, Erzincan Çarşı projeleri gibi örnekleri mevcuttur. İlimizde ise Kurudere ve Ak Vadi projelerinde TOKİ vasıtasıyla kentsel dönüşüm sağlanmıştır. Şu ana kadar resmi rakamlara göre Türkiye çapında 360 firma lisanslandırılmış ve yaklaşık 50 bin adet yapı kentsel dönüşüm ile modern bir hale getirilmiştir. Bu sayının ise 2013 sonuna kadar 200 bine, 2014 yılı sonunda ise 500 bine çıkarılması hedeflenmektedir” diye konuştu.

İLK AŞAMA RİSK TESPİTİ
Kentsel dönüşüm sürecinin ilk aşama olan yapıların risk tespitinin yapılması ile başladığını kaydeden Saruhan, “Örnek olarak 3 katlı bir yapımız var. İlk önce lisanslı bir firmaya gelerek yapımızın karot numunelerinin alınması ve yapı performans analizinin yani deprem raporunun hazırlanması ile başlamaktadır. Ki bilindiği üzere ilimizde ve Türkiye’de 2000 yılından önce birçok yapı yapılmıştır. Dolayısıyla yapı denetim hizmetlerinden ve geoteknik yani zemin etüdü hizmetlerinden yararlanmamış birçok yapı bulunmaktadır” dedi.

ENGELLEMEK SUÇTUR
Kentsel dönüşümü engellemenin suç olduğunu vurgulayan Saruhan, “Örneğin 20 dairelik bir apartmanda bir kişinin istemesi kentsel dönüşüm için yeterlidir. Yani, kat maliklerinden birinin istemesi yeterli olacaktır. Riskli bina tespitini engelleyenler hakkında Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri çerçevesinde cumhuriyet başsavcılığına bakanlık tarafından suç duyurusunda bulunacaktır” diye konuştu.

RİSK TESPİTİNE İTİRAZ EDİLEBİLİR
Yapılan tespit sonucu riskli oldukları belirlenen yapıların Tapu müdürlüklerine bildirilerek tapu kütüklerine işleneceğini belirten Saruhan, bu tespitlere itiraz etmenin de mümkün olduğunu ifade etti. Saruhan, “Vatandaşlarımız yapılan tebligatın kendilerine ulaşmasından sonra 15 gün içinde İstanbul, İzmir ve Bursa Kentsel Dönüşüm Müdürlüklerine diğer illerde ise Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerine verecekleri bir dilekçe ile riskli yapı tespitine itiraz edebileceklerdir. Ayrıca dönüşüm davaları için vatandaşlara dönüşümün tebliğinden 30 gün içinde idari yargıda dava açılabilir ancak yürütmeyi durdurma kararı verilemez” dedi.

RİSK TESPİTİNİN MALİYETİ
Risk tespitinin maliyetinin yapının metrekaresine göre değiştiğini dile getiren Saruhan, “Ancak insanların can ve mal güvenliği düşünüldüğünde bu rakamlar fazlaca cüzi kalmaktadır” diye konuştu.

BİNA RİSKLİ ÇIKARSA NE YAPACAĞIZ?
Riskli bina tespitinin kesinleşmesinden sonra bu binaların yıktırılması için kat maliklerine 60 günden az olmamak üzere süre verileceğini belirten Saruhan, “Bu süre zarfında yapının yıktırılıp yıktırılmadığı kontrol edilecek, yıktırılmamış ise 30 günden az olmamak üzere kendilerine ek süre verilecek ve verilen bu süre içinde yapı kat maliklerince yıktırılmaz ise yıkım işlemleri mahalli idarelerin de iştiraki ile mülki amirler tarafından gerçekleştirilecektir. Ayrıca yıkım masraflarını yurttaşlarımız kendileri ödeyecekler. Ödememeleri halinde ise bakanlıkça yıkılacak ve yıkım masrafı hisseleri oranında paylaştırılacak ve tapuya şerh düşülecek” dedi.

RİSKLİ YAPILARIN YIKTIRILMASI İÇİN KAT MALİKLERİNİN KARAR ALMASI GEREKİYOR MU?
Riskli olarak tespit edilen ve itiraz süreci sonunda riskli olduğu kesinleşen binaların yıktırılmasının kanunun emri olduğuna işaret eden Saruhan, bu durumda kat maliklerince herhangi bir karar alınmasına veya anlaşma sağlanmasına gerek olmadığını kaydetti.

RİSKLİ BİNA BOŞALTILMAZ İSE NE YAPILACAK?
Saruhan, riskli yapıların yıkımını engelleyenler hakkında Türk Ceza Kanunun ilgili hükümlerince cezai işlemler uygulanacağını da vurguladı.

RİSKLİ BİNA ÜZERİNDE İPOTEK VAR İSE NE OLUR?
Kanuna göre riskli binaların sicilinde bulunan ayni şahsi haklar ya da yapı üzerindeki her türlü şerhlerin binanın yıkımına engel teşkil etmeyeceğini belirten Saruhan, “Riskli yapı yıkıldıktan sonra da bu şerhler hisseler üzerinde devam edecektir” diye konuştu.

KANUN KAPSAMINDA YAPILACAK YARDIM, DESTEK VE KREDİ DURUMU?
Riskli alanlarda rezerv yapı alanlarında ve yahut riskli binalarda yaşayan vatandaşlara talepleri doğrultusunda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 18 aya kadar kira yardımı yapılacağını veya bankalardan kullanılacak kredilere faiz desteği sağlanacağını belirten Saruhan, “İlimiz için yapılacak kira yardımız 550 TL’dir. Bunun yanında bakanlıkça bir defaya mahsus olmak üzere taşınma masrafı ödenecektir. Ayrıca kanun uyarınca yapılacak olan tüm resmi işlemler(noter harcı, tapu harcı, belediye harçları, damga vergisi, veraset ve intikal vergisi vb.) Vergiden muaf olacaktır. Kira yardımı için vatandaşlarımızın Denizli özelinde
A. Tapu
B. Adrese dayalı nüfus kayıt örneği
C. Nüfuz cüzdan fotokopisi
D. Riskli yapı tespit raporu
E. Taşınacakları yeni yerin adresini gösterir belge ile Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne başvurmaları yeterli olacaktır” dedi.

KONUT İÇİN BANKALARDAN NE KADAR VE KAÇ YIL VADELİ KREDİ KULLANILABİLİR?
Kentsel dönüşüm kapsamında vatandaşların bağımsız bölüm başına en fazla 100.000 TL kredi kullanabileceğini belirten Saruhan, “Kredi geri ödemeleri 2 yıl anapara geri ödemesiz ve 10 yıl vadeli, işyerlerinde ise maksimum 100.000 TL, 2 yıl geri ödemesiz ve 7 yıl vadeli olacaktır. Birden fazla konut veya işyeri sahibi olanlar için maksimum 500.000 TL olarak öngörülmüştür. Ayrıca banka faizinin konutlarda %4’nü, iş yerlerinde ise %3’nü devlet finanse etmektedir. Ayrıca bankadan kredi desteği almayanlar için ise devlet bağımsız bölüm başına 18 ay boyunca aylık 600 TL kira yardımı alabilirler ki buna ek olarak da yine devlet taşınmaz masrafı olarak bir sefere mahsus olmak üzere 1100 TL ödeme yapmaktadır. Bakanlığımızın sitesinde kentsel dönüşüm için anlaşılan bankaların detayları mevcuttur. Vatandaşlarımız Çevre ve Şehircilik Bakanlığının internet sitesine girerek anlaşmalı bankalara ulaşabilirler” dedi.

DENİZLİ’DE 800 BİN KİŞİ RİSK ALTINDA
Denizli’nin 1. derece deprem bölgesinde yer aldığını hatırlatan Saruhan, mevcut yapı stokunun durumuna bakıldığında 800 bin kişinin risk altında olduğunu söyledi. Saruhan, “İlimizdeki yapıların kamu kurumlarda dahil yaklaşık olarak %80’ni günümüz yapım koşullarını sağlamamakta yani olası bir deprem yada afette Denizlimizde 800.000 bin kişi büyük risk altında. Bununla beraber yine Denizli’de yapılan bir araştırmaya göre 50.000 konut ya da iş yerinin yıkılması yada güçlendirilmesi gerekmekte. Ben Denizli halkından bu konuya duyarlı davranarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığının internet sayfasından ulaşabilecekleri bakanlıkça lisanslandırmış firmalara danışmalarını ve kanun kapsamında sunulan birçok desteklerden ve indirimlerden de yararlanmalarını rica ediyorum” diye konuştu.

Asil ART Yapı ile 0 258 263 80 95 numaralı telefondan ya da www.asilartyapi.com adresinden irtibat kurarak kentsel dönüşüm hakkında bilgi alabilirsiniz. Birebir görüşmek isteyenler için Asil ART Yapı’nın adresi ise Sırakapılar Mahallesi 1521 sokak No:23 Çağdaş apartmanı Kat:1 No:3 / DENİZLİ