REKLAMI GEÇ

BELEDİYECİLİK 1

7 Mart 2019 Perşembe

Mesleğim olan kent planlamayla oldukça ilişkili bir alan olan belediyecilik konusuna yıllar önce merak sarmıştım. İmar ve İskan Bakanlığına bağlı Çukurova Bölge Planlama dairesinde, sözleşmeli uzman olarak çalışıyordum. Başta o zamanki Adana Belediyesi olmak üzere, bölge belediyeleriyle yakın ilişki içindeydim. Dünya Bankası’nın Çukurova Projesi başlayınca 6 ay kadar, bir bakanlık görevlisi olarak Dünya Bankası uzmanlarıyla birlikte çalıştım. Çalışmalarımız belediye ve belediyecilik odaklıydı.

Daha sonra Denizli Belediyesi’nde başkan yardımcısı olarak, yaklaşık bir yıllık bir belediyecilik deneyimim de oldu. Bu dönemi izleyen yıllarda, belediyecilik üzerine araştırmalar yaptım. Yerel gazetelerde bu konuda çeşitli makaleler yayınladım. Ayrıca, belediye başkan adayı oldum, ve bu deneyimi de yaşadım.

Ülkemizde süregelen demokrasi tartışmalarında belediyelere çoğu kez az yer verilir. Oysa ki belediyeler gerçekte, katılımcı demokrasiye en yakın yerlerdir. Belediyecilik olgusunun politik önemi buradan kaynaklanmaktadır. Belediyelerde halk yalnızca oy kullanmakla kalmaz, belediyeye bizzat gelerek belediye yetkilileriyle görüşür. Halk böylelikle beldesinin belediyesi üzerinde yönlendirici bir rol oynayabilir.

Özetle; devlet halkın “baba”sıysa, belediyeler de halkın “ana”sıdır. Devlet dairelerine çekinerek giren ve devlet memuru karşısında ceketini ilikleyen o çekingen halk, belediyelere büyük bir özgüvenle girer ve belediye başkanına kadar da çıkar.

Şimdi nasıl bilmiyorum ama, o yıllarda belediyelerimizin çoğunda belediye başkanları kamu yönetimine bilimsel bir yaklaşım sergilemekten uzaktı. Belki de bunun başlıca nedeni, belediye başkanlarının seçimle iş başına geliyor olmalarıdır. Oysa kamu yönetimi geleneği ve ilkeleri, belediyeler için de önemlidir.

BELEDİYELERDE PERSONEL YÖNETİMİ
Personel yönetiminin başlıca öğeleri şunlardır : Yönetim hiyerarşisi, yönetici – çalışan ilişkisi, yetki ve sorumluluk dağıtımı, personel alımı, iş bölümü, hizmet-içi eğitim ve yönetici düzeyi. Yönetim hiyerarşisi; belediyelerde başkandan vekiline, başkan yardımcılarına, daire müdürlerine ve giderek kısım şeflerine kadar genişleyen bir piramittir. Bunun içinde yer alan emir – komuta zinciri, dairelere dışarıdan yapılan baskılarla bozulabilir. Örneğin bir belediye meclis üyesi bir dairedeki işini belediye başkanına rağmen yaptırıyorsa, yasama ve denetlemeyle sınırlı yetkilerini aşmış olur.

Emir – komuta zincirinin bozulması, yönetme zafiyeti doğurur. Bir üstünden emir alması gereken görevli, daha üst merciden emir alırsa, kendi üstü ona söz geçiremez olur. Daha üst merci de, dağıtması gereken yetki, görev ve sorumlulukları kendinde toplamış olur. Bunun sonucu, üst mercinin iş yükünün gereğinden fazla ağırlaşmasıdır. Oysa; belediye başkanları, vekil ve yardımcıları günlük işlere boğulmamalıdır. Onların görevi örgütleme, planlama ve yönetimdir.

Yetki ve görev ayrımı net yapılmalıdır. Bu ayrım bulanık olursa, yöneticiler arasında yetki ve emir çelişkisi doğar. Bir de başkanlar; politik baskıların çalışanları etkilemesinin önüne geçmezse, çalışanların tarafsız ve kamu yararına uygun işler yapmaları zorlaşır.

Amirler memurları yanında daha üst merci tarafından küçük düşürülürse, o memurlarına söz geçiremez olurlar. Bir de personel, idari yeniliklerle sık sık tedirgin edilmemelidir. Sık görev yeri değişimi de çalışanın şevkini kırar.

Eleman alımlarında gereksinim ve yetenekler iyi değerlendirilmelidir. İşe göre adam alınmalı ve hizmet – içi eğitimle verimlilik ve bilgileri arttırılmalıdır. Yöneticiler yeterli yöneticilik vasfına sahip değillerse ve politik baskılara fazla boyun eğerlerse, işe göre adam almaları zorlaşır. Bu durumda belediye kadroları, fazla yararlı olmayan ve atıl elemanlarla şişirilmiş olur.

Değerli okurlarım, sıkıcı olmasın diye bu konudaki yazılarımı kısa tutmaya karar verdim. Kısa paragraflar kullanmamın nedeni de, kolay okunup anlaşılabilmesini sağlamaktır. Bu yazımın ikinci bölümünde; belediye örgütlenmesi, yatırım yönetimi, bütçeleme, kaynak yaratma gibi konuları işleyeceğim. Saygılarımla esen kalınız.

Not: Yazılar ile ilgili hukuki sorumluluk yazarların kendilerine aittir

Yorum Yaz

Aşağıdaki gerekli alanlara bilgilerinizi girmelisiniz. e-posta adresiniz yayınlanmayacaktır.

 karakter kaldı