GEBELİK-LOHUSALIK VE RAMAZAN

Gebelik ve lohusalık döneminde oruç tutmak sağlıklı mı? Tutmak isteyen anneler nelere dikkat etmeli? Ramazan’da Sağlık köşemizin bugünkü konuğu Denizli Özel Mediklinik Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op.Dr. Emre Gürçkaya… İşte Op.Dr. Gürçkaya’nın bu sorulara cevap verdiği yazısı…

Malumunuz üzerine İslam Dininde en mübarek ay olan ramazan’a sayılı günler kaldı. Ramazan deyince de akıllara hep oruç ile ilgili sorular gelmekte. Ben de kadınların gebe ve lohusa iken oruç tutup tutmaması hakkında siz okurlarımıza bir yazı hazırladım. Oruç, fecir (imsak) vaktinden günesin batımına kadar geçen süre içinde yeme, içme ve cinsel arzulardan uzak durma ile ifa edilen bir ibadet şeklidir. Hamile ve emziren bir kadının neredeyse 16 saat hiçbir şey yemeden, içmeden sağlıklı kalabilmesi, bebeğinin ihtiyaçlarını karşılayabilmesi çoğu zaman mümkün değildir.

Bunun yanında dinimizce hamile ve emzikli kadınların oruç tutmak gibi bir yükümlülükleri de yoktur. Bununla ilgili diyanet işleri başkanlığının bildirisini aynen aktarıyorum; “Ramazan orucunu tutmamak için geçerli mazeretlerden biri de gebelik veya çocuk emzirmektir. Gebe veya emzikli olan kadınlar, kendilerine yahut çocuklarına bir zarar gelmesinden korkmaları halinde oruç tutmayabilirler Bunlar bir yönüyle hasta hükmünde oldukları gibi, onlara bu ruhsatı tanıyan hadisler de bulunmaktadır. Kendisi dayanabilecek ve çocuk da etkilenmeyecek ise hamile ve çocuk emziren anne oruç tutabilir. Bu konuda alanında uzman bir hekime danışılması uygun olur. Hamilelik ve çocuk emzirme gibi meşru sebeplerle oruç tutamayan bayanlar, tutamadıkları bu oruçlarını şartların elverişli olduğu başka zamanlarda kaza ederler. “

Gebelik ve emzirme döneminde kadın fizyolojik olarak sık sık acıkır ve kan şekeri düşer. Bu durumda sıklıkla tıbbi müdahale gerektirebilecek bayılma olayları görülür. Özellikle günümüzde ramazanların uzun ve sıcak yaz aylarına denk geldiğini de hesaba katarsak gebe bir kadının ciddi boyutlarda susuzlukla karşılaşabileceğini tahmin etmek zor olmaz. Gebelerin artan gıda ve su gereksinimlerin 2-3 saatte bir alınan dengeli öğünlerle karşılanması gerekir.

Erken gebelik döneminde yani gebeliğin ilk 3-4 aylarında açlık ve susuzluk daha iyi tolere edebilir. Ancak bu tamamen kişiye bağlıdır. Eğer gebenin aşermesi yoksa iştah durumunda herhangi bir değişiklik olmadıysa oruç tutulmasında sakınca olmayabilir. Yalnız tekrar belirtmek gerekirse bu kişiden kişiye değişkenlik gösterir. İlerleyen gebelik aylarında daha önce de belirttiğim gibi gebelerin hem enerji ve su ihtiyacı arttığı gibi hem de bebeğin baskısıyla mide kapasitesi de azalır ve bu da reflü gibi bazı mide sorunlarını beraberinde getirir. Lohusalık ve emzirme döneminde ise Oruç tutmak daha sıkıntılı bir hal alabilir zira Annenin enerji ve sıvı ihtiyacı daha da artar.

Özellikle bebeğin sadece anne sütü ile beslendiği ilk altı ayda bu durum daha belirgindir. Bebeğiniz 6 aydan büyükse, ek besinlerle takviye yapabileceğiniz için daha rahat oruç tutabilirsiniz. Ama yine de dengeli beslenmeye dikkat edin.Yine de yukarda belirttiğimiz şartlar dahilinde Oruç tutmak isteyen anne ve anne adaylarına bazı tavsiyelerimiz var;
* Mutlaka sahura kalkın ve dengeli beslenin.
*Özellikle iftar saatinde aşırı şeker ve yağlı gıdalardan uzaklaşın.
* Emzirme döneminde artan kalori ihtiyacınızı gidermek için boş enerji kaynaklarından (meyve suyu vb) değil; daha sağlıklı kaynaklardan (meyve, esmer, tam tahıllı ekmekler vb) yararlanın.
* Yumurta, et, tavuk, balık, kurubaklagilleri her gün çeşitlendirerek protein alımını artırın.
* Özellikle bir alerjiniz yoksa mutlaka her gün süt ve süt ürünleri tüketin.
* Mevsimine uygun meyve (kavun, karpuz, kiraz, kayısı vb) ve sebze (enginar, bakla, semizotu gibi) tüketin.
* Bol su için (Emziriyorsanız 3 litre veya daha fazla için.) Özellikle emziriyorsanız anne sütünün azalmasını önleyebilir.
*Sıvı kaybını önlemek için günlük aktivitelerinizi kısıtlayın gündüz sıcak saatlerde dışarı çıkmamaya özen gösterin.