Sessiz zamanların tanığı: Menderes yolunda bir gün…

Apollon Lermanos&Yel Değirmeni Tepesi

Ege Bölgesi’nin iki Menderes nehrinin büyüğü olup şimdiki zamanda adına Büyük Menderes, bilinen geçmişte ise Meandros, ya da farklı medeniyetlerin kendine göre verdiği adlarla tanımladığı Batı Anadolu’nun en büyük akarsuyudur o.

Yüzler, binler belki de milyonlarca yıldır kendi yolunu bularak akıp giden bir akarsu. Düzlüklerde “S”ler çizerek akması nedeniyle bu adı aldığı da bir başka bilgidir oysa.

Afyonkarahisar ilinin Sandıklı ilçesinin “su çıkan” mevkiinden doğan ilk kolu ve Çivril bölgesine ulaştığında ona karışan yan kollar ve kaynaklarla Küfi suyunu da alarak ovaya düşen, Çal bölgesinden aşağılara akarken Bekilli sınırlarında “Mangırın kısık” a girerek hırçınlaşan, sonra yine düze çıkarak Adıgüzeller Barajı’nda dinlenen Büyük Menderes.

Macerasına kuzeyden, Uşak bölgesinden gelen Banaz çayı ile güçlenerek devam eden ve Adıgüzeller-2 ile daha alt rakımlarda Cindere Barajlarıyla gem vurulan Büyük Menderes o… 

Barajlardan kurtulup Sarayköy Ovası’na geldiğinde doğudan Honaz Dağı eteklerinden kopup gelen Çürük su ile biraz daha güçlenerek ovaya düşüp durulan bir özel nehir Büyük Menderes. Çıktığı yerlerden yaklaşık 600 kilometre yolu kat ettikten sonra Ege Denizi’ne ulaşarak sonsuzluğa karışıp giden bir sessiz zaman tanığı…

Bu özel akarsunun şekillendirdiği coğrafyalarda yaşayanların ulaşım iletişim için kullandıkları yolları merak edip yollara düşen az sayıda insanın birkaç yıldır yoğun ve özverili çalışmalarıyla ortaya çıkan yürüyüş yolları kamuoyunun dikkatini yenice çekmeye başladı.

Bu özel çalışmaya emek verenlerin yorgunluğunun boşuna olmadığını göstermek, küçük bir manevi destek vermek amaçlı adına “Menderes Yolu” dedikleri çok uzun yürüyüş yolunun bir günlük bölümünü yürümeye karar veriyoruz LAODİKYA Gezi ve Doğa Yürüyüş Grubu olarak.

Kısa adı MEDOSK olan kulübün başkanı Av. Ali Yollu ve üyeleri ile gönüllülerinin uzun yıllar sürecek çalışmalarının ilk meyvelerini göstermek için “Menderes yolu Apollon Lermanos-Yel Değirmeni Tepesi” arasını yürüyeceğiz bu kez. Yaklaşık 17 Km. olan bu rota Bahadınlar halkının “Bahadınlar Asarı” dedikleri Apollon Lermanos antik yerleşim yeri-tapınağından başlayarak Adıgüzeller Barajı manzaralı sürüp gidiyor.

Apollan Lermanos bölgesinin başlangıç olarak alındığı yürüyüşte önce bu tarihi yapı ve kalıntılar gezilip görülüyor ve tapınak alanının bulunduğu tepeciğin derinliklerine suya doğru inip daha sonra tekrar tırmanışlarla ara ara iniş çıkış yaparak sürüp giden bir yürüyüş oluyor bu.

Kimi yerlerde keçi çobanları, çoban evleri bazı yerlerde küçük kayıklarla balık avlayanların sergilediği manzaraları izleyerek öğle saatlerine doğru “Özcan’ın bağ evi” bölgesine ulaşıp tepelerden Adıgüzeller Baraj gölünü seyrederek öğle yemeğimizi yiyor ve dinleniyoruz.

Zamanın iyi kullanılması ve hedeflenen noktaya ulaşmak için çok zaman kaybetmeden yola düşüyor ve vadi tabanına doğru yol alıp işaretli yolları takip ederek bu bölgenin tek göçer çobanının olduğu tepeye doğru yürüyüp gidiyoruz. Önceden aldığımız bilgiler ve telefon numaralarından çobanı arayarak köpeklerini bağlamasını oradan geçeceğimizin haberini veriyoruz.

Tepenin baraja meyilli noktalarında kaymamak için halatlar çekilerek güvenli geçiş sağlanan noktasından iplere tutunarak güvenli noktalara ulaşıyoruz. Burada “Afyon tarafındayız” diyerek kendilerini tanıtan keçi çobanlarıyla söyleşip Yel Değirmeni Tepesi’ne doğru yol alıyoruz.

Neden Yel Değirmeni Tepesi denildiğine dair rehberimiz olan ve o bölgede çocukluğu geçmiş olan Fazıl Çolak öğretmenden bilgiler alıyoruz.

Adıgüzeller Barajı yapılmadan önce Banaz Çayı’nın Çal tarafından gelen Menderes ile buluşmadan önceki bölümünde su değirmenleri olduğunu ve onun üstündeki tepenin rüzgar alma açısından çok uygun olduğu için burada daha eski zamanlarda değirmen olabileceği bazı kalıntıların su altında kalmış olabileceğini öğreniyoruz. Günümüzde değirmenlere ait biz izin bulunmadığı yerde “boğaz” olması açısından sert rüzgarlar estiğini zirveye çıktığımızda anlıyoruz.

Yel Değirmeni Tepesi’nden “Y” şekli gibi duran baraj gölünü seyrediyor ve suda gezinen küçük balıkçı teknelerini izleyerek gönülsüz de olsak dönüşe rotasından yürümeye devam ediyoruz.

Yürümeye başladığımız andan, bitirdiğimiz noktaya kadar yaklaşık 18 km. tutan bir rotada hoş bir zaman geçirmenin keyfine varıyoruz. Biraz yorgun, çokça mutlu olarak henüz filizlenmemiş asma bahçeleri arasından yürüyüp aracımıza ulaşıyoruz. Sıcak havada son suları yudumlayıp yeni güzelliklere, yeni illere yol düşüreceğimiz ve sessiz zamanın tanıklarına konuk olacağımız anlar hayaliyle yorgunluğa teslim oluyoruz…