İş dünyasına 2017 için kara haber

Babadağ Sanayici ve İşadamları Derneği, ünlü ekonomist Murat Sağman’ı ağırladı. Anemon Otel’de gerçekleştirilen söyleşide BASİAD üyeleriyle bir araya gelen Sağman, doların hızlı yükselişinden Türkiye’yi bekleyen lokal ve ekonomik krizlere birçok konuda önemli bilgiler verdi.

KASAPOĞLU’NDAN ÖNEMLİ TESPİTLER
Sağman’dan önce kürsüye çıkan BASİAD Yönetim Kurulu Başkanı Selim Kasapoğlu, çok önemli bir tespit yaptı. “Bugün içinde bulunduğumuz ekonomik görünümü bir felaket olarak görüp umutsuzluğa kapılmak ne kadar yanlış ise sorunları görmezden gelip her şeyin yolunda gittiğini söylemek bir o kadar yanlış olur“ diyen Kasapoğlu, doların ihracat düşünüldüğünde önemli derecede artmadığını ancak piyasalarda büyük tedirginliğe neden olduğunu dile getirdi. Kasapoğlu, 2017 için ümit verici sinyaller olduğunu söyleminin çok zor olduğuna da dikkat çekti.

Daha sonra konuşmasına başlayan Sağman ise, Türkiye’nin ve dünyanın geçmişe dönük uzun dönem ekonomik verilerini ortaya koydu, aralık ayından itibaren başlayacak ABD, AB ve Türkiye’nin ekonomisini doğrudan etkileyecek kritik tarihlere dikkat çekti ve olasılıkların 2017’nin çok zor bir yıl olacağı kanısının ağır bastığını söyledi.

TRUMP CİDDİ BİR RİSK!
Konuşmasını bir slayt gösterisiyle gerçekleştiren Sağman, çok eski dönemlerden itibaren hem Türkiye hem de dünyanın ekonomik verilerinden tablolar eşliğinde örnekler verdi. Cumhuriyetçilerin ABD’de yönetimi kazanmasının ardından her zaman bir ekonomik dalgalanmanın yaşandığını aktaran Sağman, bu nedenle dünyayı zaten ABD merkezli bir ekonomik dalgalanmanın beklediğini dile getirdi.

TÜRKİYE’NİN RİSK ORANI HIZLA ARTIYOR
Türkiye’nin gezi olaylarından bu yana uluslararası risk seviyesinin iki haneli rakamlardan 300’e yükseldiğini dile getiren Murat Sağman, uluslararası oyuncuların Türkiye’de bir siyasi güvensizlik algısı içinde olduğuna dikkat çekti.

FAİZ DÜŞÜRÜLSE DOLAR TUTULAMAZMIŞ!
Son zamanlarda yaşanan OHAL süreci, komşularla olan diyaloglar, komşularda yaşanan savaş ortamı, Türkiye’nin savaşa bir şekilde dahil olması ve son olarak da başkanlık tartışmalarının, ülkeyi finans dünyası açısından ciddi bir riskli ülke konumuna getirdiğine dikkat çeken Sağman, doların hızla yükselmesi karşısında Merkez Bankası’nın doğru adım attığını söyledi. Sağman, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın istediği faiz indiriminin gerçekleşmesi halinde doların yükselişinin önüne geçilemeyeceğini de vurguladı. Sağman, gerekçe olarak ise riskli ortamda faiz indiriminin yabancı yatırımcının Türkiye’den kaçmasına anlamına geleceği gerçeğini gösterdi.

GSYH’DE 2008’DEN BERİ EN KÖTÜ 2. ÜLKE
Dünya çapında Gayri Safi Yurt İçi Hasılası verilerine de dikkat çeken Sağman, Türkiye’nin Çin’den sonra 2008’den bu güne dek GYSH’si en düşük ikinci ülke olduğunu dile getirdi. Trump’ın zaferinden sonra 2016 parası en çok değer kaybeden 4. ülke olduğumuzu da dile getiren Sağman, bu gibi verilerin Türkiye’yi daha da zora soktuğunu dile getirdi.

2017 BÜYÜK KRİZE NEDEN GEBE
Uzun dönem ekonomik verilerin dünyanın her 7 yılda bir büyük bir ekonomik kriz yaşadığını gösterdiğine dikkat çeken Sağman, dünya ekonomisinin doğal döngüsü nedeniyle 2017’de golabal kriz yaşanmasının büyük ölçüde beklendiğini dile getirdi.

DOLAR NEDEN BU KADAR ARTTI, ARTIŞ SÜRECEK Mİ?
Trump kaynaklı dolar hareketinin Türkiye’nin iç meselelerinden ötürü ülkemizde çok daha fazla hissedildiğini dile getiren Sağman, artışın lokal ve global etkenler oranının yüzde 60’a 40 olduğuna vurgu yaptı. Global gelişmelere müdahale edemese de Türkiye’nin iç sorunlarını çözerek TL’nin değer kaybını engelleyebileceğini vurgulayan Sağman, aksi halde global ekonomik dalgalanmaların Türkiye’de etkisinin çok daha fazla olacağının da altını çizdi. Doların yılı 3.50 seviyelerinde kapabileceğini ön gördüklerini dile getiren Sağman, artışın bazı gerekçelerle 2017’de de süreceğini belirtti. Sağman, doların TL karşısındaki değerlenme ivmesinin 2018 ortalarında durağan seviyeye geçmesini de beklentisi içinde olduklarını da sözlerine ekledi.

BU TARİHLERE DİKKAT
Ekonomist Sağman, hem ABD’de, hem AB’de yaşanan önemli gelişmeler ve yaşanacak kritik olaylar nedeniyle 2017’nin çok hareketli olacağını belirtirken, Türkiye’nin OHAL süresinin uzatılması, başkanlık tartışmaları, seçim gibi uluslararası piyasalar için negatif yönlü iç meselelerinin de global risklerin oranını ülke bazında önemli ölçüde arttırdığını dile getirdi. Sağman ülke ekonomisini doğrudan etkileyecek sürecin Aralık itibariyle başlayacağına dikkat çekti.

Sağman’a göre;

• 4 Aralık’ta İtalya’daki anayasa referandumu AB ekonomisini dolayısıyla Türkiye’yi yakından ilgilendiriyor.

• 14 Aralık’ta ABD FED faiz kararını açıklayacak. Açıklama doların TL karşısındaki tavrına da önemli bir yön verecek.

• 15-16 Aralık’ta AP’nin tavsiye kararının da görüşüleceği AB Komisyonu toplanacak. AB Komisyonu’nun Türkiye kararı da ülkemizi bekleyen riskler arasında.

• 2017 Ocak ayında ülke ekonomisini bekleyen risk ise Fitch’in açıklayacağı Türkiye’nin kredi notu. Keza iki önemli finans kuruluşunun Türkiye’ye verdiği kredi notları yakın zamanda geçen yıla oranla düşmüştü. Fitch’in de kredi notunu düşüreceği beklentisi hakim.

• 2017’de İngiltere’nin AB’den çıkış prosedürü de netlik kazanacak. İngilizlerin küçük de olsa referandum kararının tersine bir tutum sergileme ihtimali var. Ancak bu çok zor.

• 2017 Martında Hollanda seçimlere gidiyor.

• 2017 Mayıs’ında Fransa Devlet Başkanı’nı seçecek.

• 2017 Eylül’ünde ise Almanya sandık başında olacak. Bu üç seçimde AB ekonomisi, dolayısıyla Euro ve Dolar paritesini ve çok tabii ki Türkiye ekonomisini yakından ilgilendiriyor.

OLASI RİSKLERE DE DİKKAT
Sağman’a göre AB ve ABD kaynaklı önemli olayların yaşanacağı 2017’de Türkiye’deki iş dünyasının ekonomik risklerini arttıran başkaca önemli olasılıklar da bulunuyor.
ABD ve Türkiye merkez bankalarının faiz politikaları ve alacakları kararlar bunların başında.

• Avrupa kıtasında büyümenin duracağına yönelik ciddi bulgular var. Gerçekleşirse Türkiye de bundan ciddi oranda etkilenecek.

• Çin’in de yine 2017 yılı içinde yavaşlaması söz konusu.

• Trump dönemi de bir başka risk. Keza seçim vaatleri yalnızca ABD’yi değil birçok ülke ekonomisini yakından ilgilendiriyor.

• Fitch’in not indirimi, Türk işadamlarını da derinden etkileyecek gibi görünüyor.

• 2017’de yaşanacak OHAL sürecinin uzatılması seçeneği, devlet başkanlığı tartışmaları ve beklenen olası erken seçim gibi olaylar Türkiye’nin siyasi risklerini de önemli ölçüde arttıracağından işadamlarımızı bu açıdan da zor bir yıl bekliyor.

PEKİ NE YAPMALI?
Bunca kritik gündem ve risk unsurlarını arttıran nedenler ortamında ayakta kalmanın ve veya büyümenin zor olacağına dikkat çeken Sağman, iş dünyasına büyük bir kriz riskini dikkate alarak iyi bir risk yönetimi belirlemeleri uyarısında bulundu. Sağman, risk yönetemeyenlerin kriz yönetmek zorunda kalacaklarının da altını çizdi ve her zamankinden daha tedbirli olunması uyarısında bulundu.

PLAKETLİ, ÇİÇEKLİ, TATLILI TEŞEKKÜR
BASİAD Başkanı Selim Kasapoğlu, konuşmasının ardından Sağman’a bir plaketle teşekkür etti. Daha sonra Kasapoğlu’nu yalnız bırakmayan BASİAD yöneticileri de, önce Sağman’a çiçek ve tatlı gibi hediyeler ardından da Sağman ile birlikte medyaya poz verdi.