Atatürk’ü Doğru Anlayanlar Biz Değiliz Maalesef…

ABD’li emekli bir albay olan Austin Bay’ın “Atatürk: Lessons in Leadership From The Greatest General Of The Ottoman Empire” (Osmanlı İmparatorluğu’nun En Büyük Generalinden Liderlik Dersleri) isimli kitabı Atatürk’ün çağdaşlaşma vizyonu üzerine bir çalışma. Kitap henüz ABD’de yeni piyasaya çıkmış ve yazarın da yoğun tanıtım çabalarıyla oldukça ses getirmiş. Umarım en kısa sürede Türkçe’ye de çevrilir.

Kitabın önsözünü yazan kişi Nato’nun Avrupa Kuvvetleri’nin eski komutanı olan ve 2004 ABD başkanlık seçiminde demokratların adayları arasında yarışan Em. Org. Wesley Clack. Clack’ın şu ifadesi belki de Atatürk’ü birkaç cümle ile anlatabilmenin en güzel örneklerinden:

“20. yüzyılda muhtemelen hiçbir lider, ülkesi için Atatürk’ün yaptıkları kadar çok şey yapmamıştır. 20. yüzyılda muhtemelen hiçbir general, Atatürk’ten daha iyi bir savaş alanı önsezisine, yeteneğine ve disiplinine sahip değildir. Ve kesinlikle hiçbiri, devrimci siyaseti askeri vizyonla bu kadar ustaca birleştirememiştir.”

Kitabın vurguladığı en önemli nokta Arap Baharı’nın başarılı olabilmesi için gerekli olan asıl ilham kaynağının Atatürk’ün çağdaşlaşma vizyonu olduğu.

Günümüz Türkiye’sinde Atatürk’e sahip çıkma hakkını en çok kendinde gören bazı güruhlar, sadece laiklik ve bu kavramla ilişkilendirilen -muhafazakar olmayan- batılı bir yaşam tarzı ve dünya görüşü üzerine inşa ettikleri fikirler çerçevesinde Atatürkçülük’ü tanımlamaktadırlar. Bu dar tanımlamanın elbette Atatürkçülük’e ve uzun vadede bu ülkeye ve toplumsal barışa zararı olduğu aşikardır. Bazı muhafazakar kitlelerde Atatürk’ün çağdaşlaşma felsefesine karşı hissedilen zayıf bağı ve bu kutuplaşmanın yarattığı düşmanlığı inkar edemeyiz.

Söz konusu kesimler özellikle son 15 yılda, türban-bikini-dekolte polemikleri, hayali irtica söylemleri, cinsel yaşamın ve alkol kullanımının özgürlüğü ve bunun gibi kavramlarla laikliği bir araya getirip Atatürkçülük’ün içini doldurmaya çalışmıştır. Bu yüzden büyük resim hep gözden kaçtı. Yukarıda tanıttığım kitap, bizim sahip çıkamadığımız bu çağdaşlaşma vizyonunun sahibi olan Atatürk’ü dünyaya tanıtmayı amaçlamaktadır. Atatürk’ün, Arap Baharı sürecinde diktatörlükleri devirmeyi isteyen halklara ışık olması gereğinin vurgulandığı kitapta Atatürk akılcılığının, insanlığın evrensel değerleriyle örtüşen ve değişen çağa ayak uyduran kusursuz bir modernleştirme yaklaşımı olduğu belirtilmektedir.

Dünyaca ünlü büyük tarihçi Eric Hobsbawm’ın 1914-1991 arası yıllar için kullandığı “aşırılıklar çağı” tabiri sanırım ki çok yerindedir. Onmilyonların hayatını kaybettiği iki tane dünya savaşı, Vietnam Savaşı, soğuk savaş süreci ve süper güçlerin arka bahçesi olan ülkeler arasında çıkan savaşları düşünelim. Muazzam bir hızla gelişen teknolojinin de bu savaş dönemlerine katkısını da. Ancak yaşanan bu acı tatlı tecrübelerin hepsinin insanlığa ve medeniyete faydası 21.YY’ı artık tamamen “özgürlükler çağı” olarak inşa etmek suretiyle ortaya çıkacaktır .

21.YY’a güçlenerek giren Türkiye’de şüphesiz ki Atatürk’ün attığı temelin çağdaşlığı, sağlamlığı ve evrensel başarısı tartışılamaz. İslamcı kökenli dense de muhafazakar demokrat dense de laiklik karşıtı dense de Bugün AKP iktidarının cumhuriyetin en büyük nimeti olan parlamenter demokrasi sayesinde tek başına üçüncü kez iktidarı elinde tutarak Türkiye’nin ekonomik ve siyasal çıkarlarını koruma ve kollama görevini yerine getirmesi elbette 20.YY’ın başında gerçekleşen Atatürk modernleşmesinin bir sonucudur. Sistemin içinden gelip sisteme adapte olarak halkına hizmet etme imkanını kazanan bu hükümet gibi birçok başka hükümetler de demokratik yollarla gelecek ve gideceklerdir. İşte bu sayededir ki bir asır önce gerçekleşen bu modernleşme şimdi Arap Milletleri için örnek teşkil edecektir. 20.YY’ın askeri ve siyasi dehası Atatürk’ün hayata geçirdiği tüm pratikler bugün Arap Milletleri için bir nimettir.

Austin Bay kitabında “Atatürk 2.0” ifadesini kullanıyor. Yani internet aleminde özellikle son 5 yılda hızla gelişen sosyal medya, sosyal network gibi kavramları ifade ederken kullanılan “WEB 2.0” kavramından feyzalarak kavramlaştırdığı “Atatürk 2.0” ifadesi 21.YY’da da tüm dünyada Atatürkçü modernleşme pratiğinin geçerli olduğunu belirtiyor.

Mark Zuckerberg, Steve Jobs gibi dahilerin öncülüğünü yaptığı “WEB 2.0” sayesinde Arap Baharı başladı ve diktatörler yıkıldı. Ve bu milletler “Atatürk 2.0” yaklaşımı sayesinde modernleşme sürecine girecekler.

Son söz: Hala utanmadan Atatürk’e diktatör diyen, dil uzatan ikinci cumhuriyetçiler, Atatürkçülük’e dogmatik diyip de onun vizyonunu tarihe gömmeye çalışan nankörler, sizin hiç mi tarih kültürünüz ve bilinciniz yok?!

Herkese sağlıklı ve mutlu günler dilerim…

SADIK EMRE ÇAPUTÇU