Alkol yasağı çiftçiyi vuracak

Şengül BOZ

Denizli’nin Napa Vadisi olarak adlandırılan ve Türkiye’nin şaraplık üzüm ihtiyacının yüzde 38’ini karşılayan Çal ilçesi, alkollü içki yasağı ile sarsıldı. Bu yıl 180 bin dekar alandan 130 bin ton şaraplık üzüm bekleyen Çal’daki üzüm üreticileri, geçen hafta Meclis’te kabul edilen alkollü içki kullanımı ve satışına yönelik yasakları getiren düzenlemeler nedeniyle endişe içinde.

ÇAL BATAR
Çal Ziraat Odası Başkanı Ömer Ayhancı, 5 bini aktif olmak üzere 10 bin üyesinden yüzde 99’unun üzüm yetiştiricisi olduğunu vurguladı. Çal ekonomisinin üzüm ve şarap sektörüne dayalı olduğunu söyleyen Ayhancı, “Sektör hapşırsa Çal hasta olur. Eğer içki yasağı şarap üretimini etkileyecek olursa, Çal batar. Üretici tedirgin. Ne olacağını bilmiyoruz. Üzüm üreticisinin kaderi, şarap firmalarının talebine bağlı. Yasaktan dolayı talep azalması yaşanacak olursa, yalnızca Çal değil, Güney ve Bekilli’de olumsuz etkilenecektir” dedi.

DENİZLİ KADAR VERGİ VERİYORUZ
Çal’da şarap üretimi yapan 10 firmadan 3’ünün kapandığını söyleyen Ayhancı, 2002 yılında alınan bir kararla uygulanmaya başlayan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) nedeniyle bir şarap tesislerinin kapandığı söyledi. Bir şişe şaraptan 4.16 lira vergi alındığını belirten Ayhancı, “Çal’ın verdiği vergi, Denizli’de toplanan vergiden fazladır. Bu resmi rakamlarla tespit edilmiştir. Biz bir Denizli’ye bedeliz. Ancak, yeni çıkan yasa ile vergi gelirleri de düşer” diye konuştu.

İRAN GİBİ OLACAĞIZ
İçki yasağının ardında başka nedenlerin olduğunu da ileri süren Ziraat Odası Başkanı Ömer Ayhancı, şunları söyledi:
“Şiraz üzümleri İran’ın Şiraz kentinde yetişen bir üzüm türüdür. Yani şaraplık kaliteli Şiraz üzümünün anavatanı İran’dır. Uygulanan yasaklar nedeniyle İran’da Şiraz üzümü yetiştiriciliği bitti.Bugün Çal’da bile İran’dan daha fazla Şiraz üzümü yetiştirilmektedir. Şimdi aynı uygulama Türkiye’de başladı. Çok yakında, Türkiye’de de üzüm şaraplık üzüm üretimi bitecek. İran gibi olacağız. Ama bundan yararlanan ülkeler ise, Fransa, ABD, İtalya olacak. Yani yasakların bir amacının da bu ülkelerin önünü açmak”

ESNAF TEDİRGİN
Çal Esnaf Odası’na kayıtlı 600 esnafın bulunduğunu açıklayan Çal Esnaf Odası Başkanı Aydın Canan, “Çal esnafının hasat dönemine ödemesi yapılmak üzere ürün satar. Üzüm üreticisinin yaşadığı her sorun, esnafı yakından ilgilendirir. Geçtiğimiz yıllarda dolu yağışından dolayı meydana gelen zarar, esnafı derinden etkiledi. Ve o doğal afet sonrası 200 esnaf işlerini kapatıp, asgari ücretle çalışmak üzere Denizli’ye göç etti. Eğer, içki yasağından da aynı olumsuzluklar yaşanırsa, Çal boşalır. Ne esnaf kalır, ne de üzüm üreticisi” dedi.

BAŞKAN DA KAPATTI
Çal Belediyesi Başkanı Hasan Gündüz, ÖTV nedeniyle ortak olduğu şarap üretim tesisini kapatmak zorunda kalmış. Belediye Başkanı Gündüz, “Büyük şarap firmaları, üzüm fiyatlarını kendileri belirler duruma gelmişti. İstedikleri fiyattan üzüm alabiliyorlardı. Biz bu durumun önüne geçmek için, kendi üretim tesisimizi kurduk. İşe de yaradı. Çal üzümü değer kazandı. Tesisimiz amacına ulaşmıştı. Sonra ÖTV çıkınca, zarar eder hale geldik. Benim işlerimin yoğunluğu nedeniyle tesisle ilgilenemedim. Ayrıca, şarap üretmek mizacıma da tersti. Bu nedenlerden dolayı üç yıl önce tesisimi kapattım” diye konuştu.