Kamu kuruluşlarına özürlü cezası

Birkaç kuruluş dışında kamu kurumlarının büyük kısmı, çalıştırmaları gereken özürlü kontenjanlarını boş tutuyor. Üstüne üstlük bu nedenle bir de ceza ödüyorlar. Özürlülerin, çalışarak yaşamlarını sürdürebilmesine yönelik önlemler tam olarak amacına ulaşamıyor. TBMM’ye gönderilen bilgilere göre, yasaları öncelikle uygulaması gereken kamu kurumları, özürlü çalıştırma zorunluluğuna uymuyor. Kamuda 38 binin üzerinde özürlü kontenjanı boş duruyor. Üstelik kamu kurumları bu nedenle ceza ödüyor.

BAKAN KAVAF AÇIKLADI
CHP Denizli Milletvekili Ali Rıza Ertemur’un, özürlü çalıştırma zorunluluğuna uyulup uyulmadığına ilişkin soru önergesini, Devlet Bakanı Selma Aliye Kavaf yanıtladı. Bakan Kavaf, 2002 Türkiye Özürlüler Araştırması’na göre, özürlülerin nüfusun yüzde 12.29’unu oluşturduğunu belirtti. Kavafın verdiği bilgilere göre, kamu kurum ve kuruluşlarında halen 1 milyon 618 bin 476 memur çalışıyor. 50’den fazla eleman çalıştıran işyerlerinin yüzde 3 özürlü çalıştırma koşuluna göre bu kurumların, toplam 48 bin 549 özürlü çalıştırması gerekiyor. Ancak tüm kurumlar toplamda 10 bin 357 özürlü istihdam ediyor. Toplamda 38 bin192 özürlü kontenjanı ise boş duruyor. Bu arada bazı kurumlar ise kendilerine düşen kontenjanın üzerinde özürlü çalıştırarak, bu kontenjanı kullanmayan kurumlara örnek oluyor.

Başbakanlık 9, Kültür ve Turizm Bakanlığı 23, Çevre ve Orman Bakanlığı 62, Özürlüler İdaresi Başkanlığı 3 özürlüyü, kontenjan dolu olmasına rağmen çalıştırıyor. Adalet Bakanlığı’nın, 1813, Milli Eğitim Bakanlığı’nın 16 bin 256, Sağlık Bakanlığı’nın 8 bin 51, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 1638, Emniyet Genel Müdürlüğü’nün 6 bin 229 özürlü kontenjanı ise boş duruyor.

ÜSTE PARA VERİYORLAR
Kamu kurumları ve özel işyerleri zorunlu özürlü istihdamı koşulunu yerine getirmek yerine üste para ödemeyi tercih ediyor. Bakan Kavaf’ın yanıtına göre, 2008 yılında özel işyerlerinde yapılan denetimler sonucunda, 210 işyerine, 110 özürlü çalıştırmaları gerekirken çalıştırmadıkları gerekçesiyle 379 bin 960 TL ceza kesildi. 2009 yılının 10 aylık döneminde ise bin 10 işyeri denetlendi, toplamda 56 özürlü çalıştırması gereken bu işyerlerine, kurallara uymadığı için 50 bin 62 TL ceza kesildi.

DEVLETE DE CEZA
Kamu kurumlarına ise sadece, 2009 yılının ilk dört ayında yeterli özürlü çalıştırmadıkları için 763 bin 522 TL ceza kesildi. İstihdam paketi olarak bilinen yasaya göre, kontenjan oranı değişikliği yapıldığı, 50’den fazla çalışanı bulunan özel işyerlerinin yüzde 3, kamu kurumlarının ise yüzde 4 özürlü çalıştırması gerektiğini belirten Bakan Kavaf, özürlü istihdamını teşvik etmek için, kontenjan dâhilinde özürlü istihdam eden işverenlerin sigorta primlerinin tamamının, kontenjanın üzerinde özürlü çalıştıran işverenlerin de, primin işveren payının yarısının Hazine tarafından ödendiğine dikkat çekti.