Büyükşehirlere eyalet modeli önerisi!

Akşam gazetesinin haberine göre Ak Parti Siyasi ve Hukuki İşler Başkanlığı bünyesinde oluşturulan 5 kişilik ‘Yerel Yönetimler Çalışma Komisyonu’ tarafından hazırlanan raporda özellikle büyükşehirlerin yönetim sistemini güçlendirip ve yerel yöheticilerin yetkilerini ABD’de uygulunan eyalet sistemine benzer bir boyuta getirecek denli öneriler bulunuyor.

Raporda vekiller, il genel meclislerinin yerine il meclislerini öneriyor, özel idarelerin kapatılmasını savunuruyor; öğretmen ve polis almak dahil merkezdeki birçok yetkinin yerele devrini istiyor; il içi öğretmen atamalarına bonservis önerisinde bulunuyor…

5 kişilik komisyon içinde Ak Parti Denizli Milletvekili Nihat Zeybekci de bulunuyor. Zeybekci, aslında aylar önce raporla ilgili sinyalleri Denizli’deki gazetecilerle paylaşmıştı

İşte çok çarpıcı raporun satırbaşları şöyle:

TEK BAŞKAN, TEK MECLİS
Raporda büyükşehirlerin il genel meclislerinin yerine bir il meclisinin kurulması ve bu meclislerin büyükşehir belediye başkanları idaresinde çalışması önerisi yer alıyor… Öneride il özel idarelerin kapatılması da var…

“İl düzeyinde doğrudan seçilen, tek bir yerel meclis olmalı. İl meclis üyeleri, dar bölgeli, 2 turlu, doğrudan seçimle göreve gelmeli. Tek bir belediye başkanı ve vali olmalı. Valilik devletin ve hükümetin ildeki tek temsilcisi olarak yeniden tanımlanmalı. Uygulamadaki ilçe belediye başkanları doğrudan il meclisi üyesi olmalı. Her il sadece bir belediye başkanıyla temsil edilmeli”

“Mevcut ve yeni kurulacak büyükşehir belediyelerinin sınırlarının il sınırı olması nedeniyle bu yerlerde il özel idareleri kaldırılmalıdır. Görev, yetki, teşkilat ve gelir kaynaklarının tamamı büyükşehir belediyelerine devredilmeli”

MERKEZ YETKİLERİNİ DEVRETSİN
Büyükşehir raporunda şu an merkez i yönetim tarafından idare edilen birçok kamu hizmetinin de direkt olarak yerel yönetimlere devri önerisi de dikkat çeken bir başka madde…

“Kültür-turizm, gençlik-spor, huzurevleri-çocuk esirgeme kurumu, bayındırlık hizmetleri gibi daha birçok hizmet, usul ve esasları bakanlıklarca belirlenerek, denetimi bakanlıklar tarafından yapılarak, yerel yönetimlere devredilmeli”

YEREL VERGİ VE HARÇ KOYMA YETKİSİ OLSUN
Raporda bir başka dikkat çekici madde ise, yerel yönetimlerin kendilerdince vergi ve harçlar koyabilmeleri gerektiğine yönelik….

“Yerel meclislerin, sınırları kanunla belirlenmek şartıyla vergi ve harç koyma yetkileri olmalı. Yetkilerin bölgeler arası refah uçurumuna dönüşmeyecek şekilde uygulanabilmesi için ‘denkleştirme’ gibi düzenlemeler yapılmalı”

BAKAN BAŞKANI GÖREVDEN ALMASIN!
Raporda içişleri bakanlarının belediye başkanlarını görevden almasının da ortadan kaldırılması gerekliliğine vurgu yapılıyor.

“İçişleri bakanının görevden alma yetkisinin kaldırılarak bu yetkinin mahkeme ve seçimlerle yerel halkın iradesine bırakılması gereklidir”

YETKİLER GEREKSİZ KISITLANMASIN
“Yerel yönetimlerin yetkileri, kanundan daha düşük düzenlemelerle kısıtlanmamalı. Ülkemizde düzenleme yetkisini de kanundan almayan yönetmelik ve genelgelerle yerel yönetimlerin yetkilerinin kısıtlandığı örneklerine sıkça rastlanmaktadır”

BÜTÇE PAYLARI İKİYE KATLANMALI
“Türkiye’de yerel yönetimlerin genel bütçeden aldıkları pay mevcut yüzde 10.29’dur. Merkezi idareden yerel yönetimlere devredilecek görevlerle bu oran yüzde 20’ye çıkarılmalıdır”

İÇİŞLERİ BAKANLIĞI İKİYE AYRILMALI
“İçişleri Bakanlığı’ndan, emniyet ve jandarma birimlerini ayırarak bir İç Güvenlik Bakanlığı oluşturulması ve İçişleri Bakanlığı’nın doğrudan ve yalnızca yerel yönetimlerle ilişkilendirilmesi gerekmektedir. Bir yerel yönetim bakanlığı veya başbakanlığa bağlı bir müsteşarlık kurulmalıdır”

ÖĞRETMEN VE DOKTORLARI İŞE ALSIN
Raporda öğretmen ve polis gibi kamu personelinin büyükşehir il meclisleri tarafından işe alınması ve atamasına ilişkin bir madde de yer alıyor…

“Milli eğitim politikalarının ve öğretmenlerinin yine bakanlıkta belirlenmesi ancak tüm detaylarıyla belirlenen ve ödenekleri merkezi bütçeden gönderilen öğretmenlerin, bakanlığın kriterleriyle belirlenerek listeye konulan öğretmenleri yine bakanlığın belirleyeceği yöntem ve şartlar ile yerel yönetimlerce işe alınmasının sağlanması. Bu yöntem, ülkedeki öğretmen açığı ve tayin problemini çözecektir”

BONSERVİS’ FORMÜLÜ
“Bir il ve ilçede işe alınan bir öğretmen, başka bir ile gitmeyi düşündüğünde, gitme talebiyle bonservisi kendisine takdim edilerek, işine son verilecek. Gittiği yerde işe alınmasıyla ilgili hiçbir sorumluluk olmayacaktır. İl içi tayini de boşluk varsa ve talep edenlerden kriteri en iyi olanın önceliği şartıyla köyler ve ilçeler öğretmensizlikten kurtulacaktır. Aynı uygulama doktor ve sağlık çalışanlarına da yayılarak ülkemizin iki kanayan yarası kesin olarak çözülür”

ÇALIŞMA GRUBUNDA 5 VEKİL VAR
Çarpıcı önerilerin yer aldığı raporu 5 milletvekilinden oluşan bir komisyon hazırladı. Rapor;  Denizli Milletvekili Nihat Zeybekci, Bursa Milletvekili Mustafa Kemal Şerbetçioğlu, Van Milletvekili Mustafa Bilici, Karabük Milletvekili Osman Kahveci, Trabzon Milletvekili Aydın Bıyıklıoğlu’nun imzalarını taşıyor.