Adöv Ayşe’nin mezarı bulundu

15 Mayıs 1919’da Yunanlıların İzmir’i işgal ederek Aydın ve Nazilli’den Sarayköy’e doğru ilerlemeleri üzerine Sarayköy Heyet-i Milleyesi zaman kaybetmeden harekete geçmiş, Müftü Ahmet Şükrü Efendi, Sarayköy ve civarında eli silah tutabilen herkesi toplamıştı. Bu girişim sayesinde 24 Mayıs 1919’da toplanan gönüllü kuvvet Menderes Köprüsü’nü koruyarak, düşmanın ilerlemesini durdurmuş, Denizli’ye girmesini engellemişti.

Bu kahramanlık mücadelesinin önemli aktörlerinden biri de 21 yaşındaki Adöv Ayşe idi. Akrabası Kara Fatma ve diğer silahlı kadınlarla birlikte kalabalık arasından çıkıp, İngiliz heyetinin önüne geçen Adöv Ayşe, tüfeğini kaldırarak, “Efendiler! Sizde insaf yok mu? Nedir bu yaptığınız? Bu Ümmeti Muhammet’e acımıyor musunuz? Bu kudurmuşları üzerimize neden gönderiyorsunuz? Gelecekleri varsa görecekleri de vardır!” diyerek, bu toprakları kolay kolay bırakmayacaklarını haykırmıştı. Adöv Ayşe ve yanındaki kadın savaşçıların kararlı duruşu, İngiliz Hover’e geri adım attırmış, “Haklısınız! Yunan ordusunun daha fazla ilerlemesine engel olacağız!” demek zorunda bırakmıştı.

Milli mücadelede önemli bir kararlılık gösteren Adöv Ayşe, 24 Mayıs Milli Mücadele Hareketi’nin önemli isimleri arasında yerini almıştı.

Tarihe kahramanlığıyla adını yazdıran Adöv Ayşe’nin akrabaları Sarayköy’den göç ettiği için mezarıyla ilgili net bir bilgiye bugüne kadar ulaşılamamıştı.
Emekli öğretmen ve yazar Hasan Kallimci’nin araştırmalarının sonucunda Adöv Ayşe’nin Sarayköy ilçe mezarlığındaki küçük mezarlık bölümüne defnedildiği öğrenildi. Sarayköy Belediye Başkanı Ahmet Necati Özbaş ve Hasan Kallimci 6 Mayıs 1954’te vefat eden Adöv Ayşe’nin (Ayşe Hancı) mezarını ziyaret ederek, dua etti.

ARAŞTIRMALAR SONUCU MEZAR BULUNDU
Araştırmaları hakkında bilgi veren Emekli Öğretmen-Yazar Hasan Kallimci, “Adöv Ayşe kahramanlık çıkışıyla bilinen Sarayköylü kahraman bir kadınımızdır. Sarayköylü, Türk milletinin kadınlarını temsil eden bir kadınımızdır. Adöv Ayşe’nin bir mezarının olduğunu biliyordum. Şükrü Tekin Kaptan’ın araştırmalarında var. Fakat uzun yıllar ne mezarının yeri, ne de akrabasıyla ilgili herhangi bir bilgi sahibi olamadım. İlçemizde oluşan göçler dolayısıyla Sarayköy’de akrabası kalmamış. Adöv Ayşe’nin, arkadaşım olan Sıtkı Kars’ın ananesinin annesi olduğunu öğrendim. Bu bilgiyi aldıktan sonra mezarının yerini tespit ettim. Artık Milli Mücadele Günümüzde Adöv Ayşe’nin de mezarının başında bir dua okunacak” dedi.

GELECEK NESİLE MİRAS
Tarihi bir ana tanıklık ettiklerini dile getiren Sarayköy Belediye Başkanı Ahmet Necati Özbaş, “Yıllarca kitaplarda şanlı tarihimizin önemli sayfalarından bir tanesi olan Milli Mücadele’nin Sarayköylü kahramanlarından Adöv Ayşe’yi hep okurduk. Sarayköyümüzün yaşayan kültür hazinesi Hasan Kallimci hocamız ve Hakkı Hakan Tok kardeşimizin gayretleriyle Adöv Ayşe olarak bilinen kahramanımız Ayşe Hancı’nın mezarı bulundu. Milli Mücadeleye Katılış Günümüz olan 24 Mayıs’ta Sarayköylüler olarak her zaman büyük gurur ve onur duyduğumuz Adöv Ayşe büyüğümüzü, kahramanımızı anacağız. Gelecek nesillerimizin Sarayköy kahramanlarını tanımaları için önemli bir adım atıldı” dedi.

“BU VATAN KOLAY KAZANILMADI”
Başkan Özbaş, “Sarayköy’de 21 yaşında vatan uğruna milli mücadeleye katılan bir hanımefendi var. Aslında tarihimizde 15 yaşında, 12 yaşında vatanımız uğruna şehit düşmüş ne canlarımız var. Kahramanlıkların anlatılarak bitirilmeyeceği vatanımız kolay kolay kazanılmadı, asla da kaybedilmeyecek. Bugün kahraman ordumuz Zeytin Dalı Operasyonunda ülkemizin istikbali ve istiklali için mücadele veriyor. Yine yurdumuzun içerisinde değişik yerlerde hainlerce beslenen terör odaklarına karşı güvenlik kuvvetlerimiz, askerimiz mücadele veriyor. Milli mücadele kahramanlarımızdan aldığımız heyecanla bu aziz millet, büyük Türk milleti, kızıl elma ülküsüne, i’lây-ı kelimetullah ülküsüne inşallah ulaşacak. Başta Gazi Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere vatanımız uğruna canlarını feda eden şehitlerimizi rahmet ve minnetle anıyor, gazilerimize uzun ve sağlıklı bir ömür diliyorum” diye konuştu.