Enerji nereye gidiyor?

Türk Mühendis ve Mimarlar Odaları Birliği’nin 58. kuruluş nedeniyle çeşitli etkinlikler yapmaya devam ediyor. TMMOB Makina Mühendisleri Odası(MMO) Enerji Çalışma Grubu Başkanı Oğuz Türkyılmaz ile MMO Konferans Salonunda söyleşi gerçekleştirildi.
Türkiye’de Enerji Nereye Gidiyor? Konulu söyleşide konuşan Türkyılmaz,”Türkiye’nin 1990-2011 döneminde enerji talebi, üretimi, ithalatı ve ihracatının gelişimi ile ilgili verilerin incelendiğinde 1990’dan bu yana, dışa bağımlılığın hızla arttığını görmekteyiz. 1990’da yüzde 48,1 olan talebin yerli üretimle karşılanma oranı, 2000’de yüzde 33,1’e gerilemiş, 2010’da ise yüzde 29,2 olarak gerçekleşmiştir. Son dönemlerde izlenen politikaların sürdürülmesi halinde; birincil enerji tüketiminde yüzde 70’ler düzeyinde olan dışa bağımlığının, devam edeceğini ve daha da artacağını söylemek mümkündür. Yerli kaynaklarından üretilen enerji miktarındaki artışlar çok sınırlı olduğu için; hızla artan enerji talebi karşılanamamış ve enerji ithalatı; 1990’daki 28 500 bintep değerinden, yüzde 206 bin 67 oranında bir artışla, 2010’da 87 400 bintep değerine ulaşmıştır. ETKB verilerine göre, 2010’da birincil enerji tüketimi içinde doğal gaz yüzde 31.95’lik payla birinci gelirken, petrol yüzde 26.74’lük payla ikinci, taş kömürü yüzde 14.17’le üçüncü, linyit yüzde 14.08’le dördüncü sırada yer almıştır. Fosil yakıtlarının payının yüzde 89.37’dir” diye konuştu.

Enerji ithalatının faturasının ağırlaştığını dile getiren Türkyılmaz, “Birincil enerji tüketimi içinde ilk üçüncü sırada yer alan ve neredeyse tamamına yakın bir bölümü ithal edilen ve petrol, doğal gaz ve taşkömürü için ödenen ithalat bedeli 2000’de 9 bin 398 milyar dolar iken; ithalat faturası, 2005’de 21 bin 226 milyar dolara, 2008’de ise, 48 bin252 milyar dolara yükselmiştir. 2010’da 38 bin 462 milyar, dolar olan enerji girdileri ithalatının, 2011 de, artan talebin yanı sıra yükselen fiyatların da baskısıyla, 50 milyar dolara aşması beklenmektedir. Toplam ithalatın dörtte birine ulaşan enerji girdileri ithalatı, dış ticaret açığının da, en önemli etkenlerindendir” dedi.

Ekonomide krizin yaşanmadığı yıllarda elektrik talebi yılda yüzde 8 düzeyinde arttığını bahseden Türkyılmaz devamında şöyle konuştu: “1990’da 57 463 Kilowatt saat olan yıllık elektrik üretimi, 2000’de yüzde 117 artışla, 124 bin 922 kilowatt saate yükselmiştir. Üretim 2010’da 210 120 Kilowatt saate ulaşmış olup,2011 de 228 000 kilowatt saate ulaşması beklenmektedir. Yirmi yıllık zaman dilimi içinde artış yüzde 266 düzeyinde olmuştur. Kurulu güç miktarı da, 2000’de 27 bin 264 MW iken, Haziran 2011 itibariyle 625 bin 80 megawatte ulaşmıştır. 2011 sonu gerçekleşme tahmini ise 51 bin 766 megawattdir. Kurulu gücün kuruluşlara göre dağılımı Tablo 1 ve grafik 1’de gösterilmiştir. Kurulu gücün, elektrik üretim kaynağına göre dağılımı ise Tablo 2 ve grafik 2’de yer almaktadır. Kurulu güç içinde doğal gaz ağırlıklı olarak fosil yakıtlı santrallerin payı yüzde 63,7,yenilenebilir enerji kaynaklarının hidrolik, rüzgâr, jeotermal payı ise yüzde 36,3’dür.”Toplantı daha sonra soru cevap şeklinde sona erdi.