Denizli’ye ikinci teşvik darbesi

Başbakan Erdoğan’ın açıkladığı yeni teşvik paketi, Denizlili sanayiciyi mutlu etmedi. Uzun zamandır, teşvik sisteminin sektörel ve bölgesel bazda çıkarılması için umutla bekleyen ve artık 5084 sayılı Teşvik Yasası’nın olumsuz etkilerinden kurtulmak isteyen Denizli sanayisine, Başbakan’ın açıkladığı teşvik paketi, 5084’ün ardından ikinci darbeyi vurdu.

Sektörel ve bölgesel bazda düzenlenen teşvik paketinden memnun kalmayan Denizli sanayicisi, umutla bekledikleri teşvik paketinden de istediğini alamayınca umutsuzluğa kapıldı.

İşte Denizlili sanayicilerin, yeni teşvik paketine ilişkin görüşleri:

‘Denizli için tehlike yarattı’

DSO Başkanı Müjdat Keçeci, “Yasa Denizli için bir şanssızlık. 5084 sayılı Yasa’dan çok çektik. Özellikle komşu illerden Afyon ve Uşak’a verilen teşvik avantajları, Denizli’yi çok yaraladı. Bu nedenle, biz sektörel ve bölgesel teşvik paketinin yararlı olacağını savunduk ve bunu istedik. Ancak, yeni çıkan teşvik paketinde, aynı avantajlarla, Afyon ve Uşak’ın, Kayseri, Gaziantep, Konya ve Manisa ile 3. bölgede yer alması ve Denizli’nin 2. bölgede kalması, bizi umutsuz bir geleceğe itti. Zira yerli piyasanın haksız rekabeti ile daha önceden bozulduğunu gördük ve biliyoruz. Bu kez, daha güçlü illerin üretimleriyle, Denizli sanayisi önemli bir darbe alacaktır. Taşınma üzerindeki ilk tavsiyeler ise tekstilde küme olmuş Denizli için ilk planda, zor bir olay olarak görülmektedir. Ancak tebliğde, taşınma da cazip hale getirilerek, Denizli’den emek yoğun sektörlerin gitmesi gibi bir tehlike yaratılmıştır. Özellikle, faiz, kurumlar vergisi, SSK ve işveren primleri ile 3. bölge, 2. bölgeye göre daha çok cazibe arzetmektedir. Bu nedenle, gelecekte, Denizli’nin çalışma ve çalışanlarla ilgili önemli problemleri olacaktır. Müteşebbis ruhu taşıyan Denizli’nin bu gücünün, bugüne kadar yarattığı katma değerleri yaratmaya devam edebilmesi için Denizli adına hükümetin bu yanlışlığı telafi etmesi gerekir” dedi.

‘Bizim için 5084’ten daha ağır’

Yeni teşvik paketinde, Türkiye’nin 4 bölgeye ayrıldığını ve Denizli’nin ikinci bölgede yer aldığını belirten DTO Başkanı Necdet Özer, “2. bölgede bulunmamız Denizli için özellikle tekstil ve konfeksiyon ağırlığımızı göz önünde bulundurursak, ilk etapta olumlu olmadığını gözlemlemekteyiz.  Üretimimizin yarısından fazlası, ihracatımızın yüzde 65’ini tekstil ve konfeksiyon sektörü oluşturmaktadır. Mevcut bu sektörün Denizli’den taşınmasını teşvik edecek bir tedbir çıkmıştır. Bu bizim için 5084 sayılı yasadan daha ağırdır” dedi.

 ‘Paket, bizim için avantajlı değil’

Denizli’deki firmaların taşınmasının söz konusu olmayacağını tahmin ettiğini söyleyen Özer, “Makineler satılacak, ikinci bölgede nispeten teknoloji yoğun sektörler desteklenecek, ağırlıklı olarak makine imalat, akıllı- çok fonksiyonlu tekstil, metalik olmayan mineraller, kağıt gıda ve içecek imalatı gibi sektörler ön plana çıkacaktır. Açıklanan teşvik paketi daha çok mevcut firmalara değil, yeni yatırımlara yönelik olmuştur.  Şu anda bizim için avantajlı olduğunu söylemek zor” diye konuştu. Bu pakete göre, Denizli’nin yeni sektör arayışlarını sürdürmesi gerektiğinin altını çizen Özer, “Ama bu konuda mevcut firmalarımızdaki sıkıntıları da göz ardı edemeyiz” dedi.

‘Denizli kümeleri avantaj elde etmedi’

Özer, “Bu paketten anlıyoruz ki; bölgesel farklılıkları gidermek amacıyla bölgesel gelişmişlik farklılıklarını azaltma ve sektörel kümelenme ön plana çıkarılmış, ancak Denizli’de mevcut kümelenmiş sektörler, bulunduğumuz bölge itibariyle avantaj elde edememiştir. İleriye dönük bu çalışmanın olumlu ve olumsuz yönleri konusunda önümüzdeki günlerde ne gibi sonuçlar doğuracağını hepimiz göreceğiz” diye konuştu. 

 Umutlarımız yine karardı’

TÜMSİAD (Tüm Sanayici ve İş Adamları Derneği) Denizli Şube Başkanı Ömer Hakan Baki, yeni teşvik paketinin, global krizin, Denizli tekstil sektörü üzerindeki negatif etkisini kaldıramayacağının açık bir şekilde görüldüğünü belirtti. Baki, “Yeni teşvik paketinde şehrimizi ilgilendiren en önemli husus olan kısımda, ‘Bölgesel farklılıkları gidermek için 3. ve 4. bölgelerde, istihdamı artırmak amacıyla tekstil, konfeksiyon ve hazır giyim, deri ve deri mamulleri sektörlerinde, 1. ve 2. bölgelerde üretim yapan girişimcilere yeni bir fırsat sunuyor. Bu kapsamda 2010 yılı sonuna kadar 1. ve 2. bölgeden, 3. ve 4. bölgeye taşınacak firmaların en az 50 istihdam sağlamak koşuluyla, 5 yıl süreyle SSK işveren pirimi Hazine tarafından karşılanacak. Bu firmalara kurumlar vergisi yüzde 20 yerine, yüzde 5 olarak uygulanacak ve nakliye masrafları da devlet tarafından karşılanacak’ ibaresi yer almaktadır. Bu bizi ve Denizlili tekstil üreticilerini tatmin etmemiştir. Denizlili sanayicinin umudu yine kararmıştır” dedi.

 ‘Bu düzenleme, kentleri birbirine düşürür’

BASİAD Başkanı İsmail Yılmaz, yeni çıkarılan teşvik düzenlemesi ile Denizli’nin yıllardan beri uğradığı haksızlığa yeniden uğradığını belirterek, Denizli sanayisinin ve halkının, bu düzenleme nedeniyle çok büyük mağduriyetler yaşayacağını söyledi. Yeni çıkarılan yasanın, kentleri birbirine düşüreceğini ifade eden Yılmaz, “Bu teşvik sistemi, kentlerin birbirine cephe alma sistemi olmuştur. Denizli’ye inanılmaz haksızlık yapıldı. Buradaki hiç kimse, tesisini filan başka yere taşıyamaz” dedi.

‘Denizli’ye büyük haksızlık’

Ülkeyi yönetenlerin, Denizli gerçeğini hala kavrayamadığına inandığını söyleyen Yılmaz, “Denizli’deki yılların birikimi göz göre göre eriyip gidecek. Ama biz her şeye rağmen başımızın çaresine bakmaya çalışacağız. Denizli, demek ki Ankara’da yeterince lobi çalışması yapamamış. Demek ki biz daha güçlü lobi çalışmaları yapmalıymışız. Kayseri ve Gaziantep’e göre lobimiz hala çok güçsüz. Denizli’ye büyük haksızlık yapılıyor” dedi.

‘Hayal kırıklığına uğradık’

Denizli Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (DETKİB) Başkanı Raşit Güntaş, Denizli’nin, 1.5 yıldan beri, Ekonomik Koordinasyon Kurulu üyeleri ile görüşüp, teşvik sisteminin değiştirilmesini istediğini hatırlattı. 4 bölgede, 12 sektöre teşvik verileceğini ifade eden Güntaş, “Ancak bizler Denizli sanayisi olarak, tekstil ve konfeksiyon sektöründe kümeleşmiş bir iliz. Bu düzenleme, diğer illere taşınacak firmalara destek veriyor. Mevcut işletmelerin de bu teşvik içinde olmasını isterdik. Denizli’nin 2. bölgede olması bizi hayal kırıklığına uğrattı. Manisa, Konya, Kayseri ve Gaziantep 3. bölgede yer alıyor. Bu bizi üzdü. Yeni düzenleme, tüm beklentilerimizi karşılamıyor. Denizli de 3. bölgede yer almalıydı. 1.5 yıldan beri ne istediğimizi anlatıyoruz ama biz ine 5084 sayılı Teşvik Kanunu’nda olduğu gibi yine bu düzenleme ile de mağdur durumda kaldık” dedi.