“Elini sektörden çek”

Gıda Mühendisleri Odası Denizli Temsilciliği, Kimya
Mühendisleri Odası Denizli Bölge Temsilciliği ve Ziraat Mühendisleri Odası
Denizli Şubesi’nin birlikte düzenlediği, 1. Ulusal Bağcılık-Şarapçılık
Sempozyumu ve Sergisi, Pamukkale Üniversitesi Kongre ve Kültür Merkezi’nde
başladı. Sempozyumun onur konuğu, uzun süredir şarap teknolojisi ve şarabın
insan sağlığı üzerindeki etkileri üzerinde çalışmalar yapan Ege Üniversitesi
Gıda Mühendisliği Bölümü Emekli Öğretim Üyesi-Şarap Uzmanı Prof. Dr. Nihat
Aktan’ın konuşması, sempozyumun ilk gününe damgasını vurdu.

Prof. Dr. Nihat Aktan, hükümetin şarap sektörüne destek
olmak bir yana köstek olduğunu belirterek, “Türkiye’nin iklimi, toprak yapısı
şaraplık üzüm üretimi için çok uygun. Ama başımızda çok uygunsuz bir şey var.
Bunu başımızdan atmamız gerekir. Kuru üzüm fiyatları, 60 yıldır hiç değişmiyor.
Bu, az gelişmiş ülkelerin insanlarının, kendilerinin sömürülmesine göz
yummasıdır. Şarap üreticileri, çok ilerici kişiler. Şarap teknolojisinde, dünya
seviyesinin üst kısmındayız. Hiçbir ülkenin şarapçısı kendi kendine öne
çıkamaz. Devlet, destek vermek şöyle dursun, sektöre köstek oluyor. O yüzden de
devletten destek istemiyoruz, ‘elini çek’ diyoruz” dedi.

Türkiye’de şaraba uygulanan verginin çok yüksek olduğunu
belirten Aktan, “Kuzey ülkelerinde, kişi başına 80 litrenin üzerinde tüketim
var. Orada da vergi var ancak kazanç yüksek. Vergi, Türkiye’de alkolizmi
önlemek için değildir. Buna kanmayalım. Türkiye’de kişi başına alkol tüketimi
henüz 1 litre
olmadı. Bir ara rakı tüketimi 1
litre oldu. Devletin kösteği var. Kösteği kaldırmadan
olmaz. Türkiye, dünyada bağcılık yönünden en uygun bölgede. Aydınlanmada çok
geç kaldık. Şimdi üzerimize kara bulutlar çöktü. Bu kara bulutları kaldırırsak,
yolumuza kaldığımız yerden devam ederiz” diye konuştu.

DTO Başkanı Necdet Özer, üzüm para etmediği için,
üreticilerin üzümleri dalda bıraktığını, ÖTV’nin yüksek olması nedeniyle şarap
üreticilerinin yeni üzüm alımı yapmadığını bildiklerini belirterek, “Oysa özel
bir bölgede yaşıyoruz. Üzüm hem beslenme kültürü hem de ticari ürün olması
açısından önemli bir ürün. Türkiye, sahip olduğu bağ alanları açısından dünyada
4’üncüsü konumundadır. Türkiye çok üzüm üretiyor ancak ürettiği üzümü kuru
olarak ihraç ettiği için katma değeri çok az. Bir kilo kuru üzümün değeri 60
yıldır 1 dolar. Bu sektörde en yüksek katma değer şarapta. Elimizdeki hazinenin
sadece yüzde 2’sini şaraba dönüştürüyoruz. Tekstilde olan katma değeri, şarapta
da yaratmalıyız. Kaliteli bir şarabın, bir kilogram kuru üzümün 40 katı kadar
değeri var. Pekmezi de yeterince değerlendirmiyoruz” dedi.

TMMOB Başkanı Mehmet Soğancı, Türkiye’nin, şarap üretiminde
büyük potansiyele sahip olmakla birlikte, potansiyeli yeterince değerlendirmediğini
belirterek, “Yaş üzümde dünya 5’incisiyiz. Ürettiğimiz üzümün ancak yüzde
2’sini şaraba dönüştürüyoruz. Şarap üretiminde, İspanya, İtalya ve Fransa’nın
ardından 4. sıradayız. Onlar üzümün yüzde 90’ını şaraba dönüştürüyor. Şarap
üretimi, ekonominin yanı sıra turizm ve ülke tanıtımında da etkili olacaktır”
dedi.

PAÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Ardıç, Çal’da,
bağcılık-şarapçılık programının hazırlıklarını tamamladıklarını, önümüzdeki
sene bu bölümü açmak üzere çalışmalarını sürdürdüklerini söyledi.

Vali Yavuz Erkmen, Denizli’de yaklaşık 100 bin kişinin
geçimini bu sektörden sağladığını belirterek, “Çal-Bekilli-Honaz-Güney ve
Baklan’da yetişen ürünlerin yüzde 75’i ihraç ediliyor. Önümüzdeki sene,
laboratuvarımızı geliştirip, Denizli’den ihracat yapılabilir hale getireceğiz.
Denizli’de, 35’in üzerinde firma ihracat yapıyor. Dünyada 20 milyar dolarlık
şarap ihracatı yapılıyor ve bundan Türkiye 9 milyar dolar pay alıyor. Bizim
oturup kendimizi sorgulamamız lazım” dedi. Vali Erkmen, şaraba uygulanan
ÖTV’nin yüksek olduğunu ve bunun biraz daha düşürülmesi gerektiğini söyledi.

Açılış konuşmalarının ardından, şarap firmalarının ve şarap
üretiminde kullanılan teknolojik ürünlerin yer aldığı serginin açılışı,
protokol üyeleri tarafından yapıldı. Sempozyum, 9 Kasım’da sona erecek.