YALNIZ KUYU, ÜÇ KUYU VE KEMİKLİ KAKLIK MAĞARASI İÇİN…

Tavas’tan dağı aşıp Pınarlar’a yürümek…
Doğa tutkunu yazarımız Zeki Akakça Grand Berk Tabldot sponsorluğunda gerçekleştirdiği doğa yazılarında sizleri her hafta başka bir güzellik ile buluşturuyor. Bu hafta siz okurlarımıza sürpriz yapıp, Akakça’nın soğuk bir kış günü gerçekleştirdiği doğa yürüyüşünü sunuyoruz. Kavurucu sıcakları yaşadığımız şu günlerde biraz olsun serinlik vermesi dileğiyle…

Soğuk bir kış gününün ilk saatleriydi zamanın adı. Yer; Tavas ilçe merkezinden geçen Denizli-Muğla karayolu kenarı, araçtan inip Tavaslı dostlarımızla buluşup ilçenin güneyindeki dağa doğru yürümeye başladığımızda.

Havanın soğukluğu hissediliyordu hafiften ama yeni bir bölgede yürümenin heyecanı ve günün ilk saatlerinin enerjisiyle hızla tırmanıyorduk çalılıkların kapattığı patika ve çalılıklar arasından. Rotamız Üç kuyu yaylası ve sonrasında koşulların uygunluğuna bağlı olarak Pınarlar bölgesinden iniş olarak düşünüyorduk. Çalılara aldırmadan yukarılara doğru tırmanırken ilk verdiğimiz nefes molasında arkamızda kalan yeni yapılmakta olan Hastane ile geri planda Tavas ilçe merkezi, ova ve daha geri planda ise Karcı dağları ile Babadağ görülüyordu. Buralardan bakıldığında egenin zirvesi Honaz sisler içinde kaldığı için henüz görülmüyordu.

İlk kez yürüyeceğimiz tüm rotalarda yerelden rehber aldığımız için burada da yerel rehberlerimizle ve yürüyüş yapan grup katılımcısı arkadaşlarımızla beraberdik. Rehberlerimizin ifadesiyle geçeceğimiz güzergah üzerinde; küçük alan, orta alan ve büyük alan sonrasında Hocanın gölü, Yalnız kuyu ve nihayetinde Üç kuyular bulunmaktaydı. Hava durumu ve ekibimizin performansına bağlı olarak bizim düşündüğümüz şekilde rotayı Pınarlar’a iniş olarak tamamlayabilecektik.

Yürüyüşün başlarındaki bu düşünceleri sesli olarak arkadaşlarımızla paylaşarak yürürken “Alanlar” olarak tanımlanan duraklardan ilkine ulaşıyorduk. (Alan; çalılıklar arasında açık bölgeler anlamına geliyordu buralarda)

Küçük alanda durup aşağılara bakınca nefeslerimizin sıklığının sebebini de anlıyoruz. Hızlı çıkış ve yükseklik ve tabii ki soğuk hava bizi etkilemekteydi. 

Orta alan ve sonunda büyük alana ulaşıp epeyce tırmandığımız kanaatine vardığımızda yolumuzun çalılıklar dışında çok zor olmadığı ve bundan sonra daha az çalılık daha çok kayalık olacağı bilgini de alıp tekrar yürümeye başlıyoruz. Kar hemen her tarafı kapatmış buralarda ama yürümeyi engelleyecek yoğunlukta değil.

Nihayet kahvaltı molamızı vereceğimiz “Hocanın Gölü” mevkiine ulaşıyoruz. Burası da ilginç bir bölge. Diğer “alanlar” da olduğu gibi çalılıklardan arınmış bir açıklık ve yayla olarak kullanıldığı bariz olarak anlaşılan yer.

Burası en son 1965 yılında tamirat görüp sıvası yapılmış, ama çok önceden inşa edildiği belirtiliyor. Yapıya üstü açık sarnıç veya minik havuz ya da hayvanların su içmesi için yapılmış bir gölet demek gerekecek. Yapının adında “hoca” ibaresinin olması ise muhtemelen son tamiratı yaptırtan veya ilk yapıyı buraya yaptıranın hoca olması kaynaklı olabilir. Yapının etrafından geçip kenarlarındaki boş alanlarda (minik bahçe gibi teraslar da var burada) kahvaltımızı yapıyor ve biraz da dinleniyoruz. 

Buradan Tavas Ovası’nı izliyor ve rehberlerimiz ile Tavas tan yürüyüşümüze katılan dostlarımızın yöreye dair anılarını dinliyoruz. “Terimizi soğutmayalım” düşüncesiyle Hocanın Gölü kenarında sıralanıp grup olarak anı fotoğraflarımızı çekip yürüyüş yoluna koyuluyoruz. 

Hedefte “Yalnız kuyu” var artık. Neden bu adı aldığını soruyorum ama tam bir karşılık alamıyorum. Muhtemelen tek kuyu olması kaynaklı çünkü devamında üç kuyu var. Bu noktalarda artık çalılıklardan kurtulup kayalık ve Ardıç ağaçlarının arasından yürüyoruz. Bir ince sırttan aşıp güneye bakan bir yamaçta karla kaplı olarak gördüğümüz düzlüğün bir mekan olduğu anlaşılıyor.

Yaklaşınca kuyu ve yalak görüyoruz. Buz tutmuş yalaklar ve kuyuda buharı yukarıya kadar çıkan su ile karşılaşıyoruz. Hemen onlara yakın yerdeki taş ile çevrili korunaklı alanın da ağıl ve barınak olarak kullanıldığını anlıyor ve burada terli olanlar kıyafet değiştiriyorlar. Yakılan ateşle biraz da ısındıktan sonra adını etkinliğimize verdiğimiz “Üç kuyu” bölgesine yürümeye başlıyoruz.

Üç kuyu ile yalnız kuyu bir birine yakın iki yaylak aslında. “Yayla” sözcüğünün anlamı itibariyle biraz küçük kalan bu yarı bayır düzlükler yöre çobanlarının yurtları olmuş anlaşılan. Rehberlerimizin anlattığına göre yaz mevsiminde kullanılmaya da devam etmekteymiş.

Yalnız kuyudan biraz gidince hafif yamaç olan küçük düzlük alanda “3 ayrı kuyu” görüyoruz. Kayalara oyulmuş kuyular su dolu.

Ancak bu mevsimde temizlik ve bakımı yapılamadığı için suyu kullanılabilir değil. Yaşlı bir Ardıç ağacının liderlik yaptığı bölgede Ardıçlık hakim bir bitki örtüsü olarak görülüyor. Tavaslı dostlarımızdan adını sıklıkla duyduğumuz “Üç Kuyu Yayla”sındayız nihayet. Çevreye göz atıyor çok fazla zaman geçirebileceğimiz bir ortamın olmadığını görüp yürüyüşümüze devam etmeye karar veriyoruz.

Grubunuzun performansı ve havanın yürüyüşe engel olacak kadar kötü olmaması nedeniyle Pınarlar bölgesine inişi gerçekleştirmeye karar veriyoruz.  Üç kuyu yaylasından ayrılarak dağın batıya uzanan tepelerine doğru yol alıyoruz.

Biraz gittikten sonra Tavas ovasının büyük bölümü gözlerimiz önüne seriliyor. Öyle ki Muğla karayolunun geçtiği noktadan Babadağ’a kadar olan bölge ayaklarımız altında. Kızılcabölük, Karahisar ve çevre köyler ile uzak plandaki Karahisar Göleti’nin suyu da adeta bir deniz havasıyla ufuk çizgisini süslüyordu. 

Bulunduğumuz yerden çevreyi seyrettikten sonra tepenin güneyindeki alçak noktalardan devam ederek ovanın güneye ve batıya doğru açılışını izlemeyi umuyoruz.

Kısa süre sonra bu amaca da ulaşıyoruz. Tepenin bittiği ve inişe geçeceğimiz noktada bu kez önümüze Kale ilçesi ve bağlı köyleri (mahalleleri)Medeti Pınarlar, Garipköy, ulukent ve Bozdağ ile uzak planda Sandıras Dağı’na kadar olan kısım izlenebiliyor. Ayaklarımızın altında devasa bir halı gibi uzanan ovanın tarlaları ve yerleşim alanlarının kuş yuvası gibi görüntüsü tam anlamıyla bizleri büyülüyordu.

Yürümeye daha doğrusu inmeye başladığımız bu noktadan sonra Pınarlar Mahallesi (eski statüsüyle Pınarlar Beldesi) görüş alanımızda oluyor tamamen. Sert denemeyecek yapıdaki iniş güzergahımızda bu kez mağaralar bölgesine uğruyoruz. Burada hem yemeklerimizi yemek hem dinlenmek ve hem de bu kayalıklardaki mağaralara göz atmak istiyoruz.

Tavas ovasındaki yoldan memleketime geçerken özellikle Medet tarafından net olarak gördüğüm büyük mağara yapısının bu kez tam önündeyim. Hep merak ettiğim bu yapıyı doyasıya izledikten sonra benim asıl girip görüp keşfetmek istediğim ise uzaktan görülmeyen “Kemikli Kaklık” adıyla bilinen mağara oluyor.

Burası ancak ince yapılı bir insanın sürünerek girip çıkabileceği mağara. İçi çok geniş ve ne kadar gidildiği bilinmiyor. Dar kapıdan girdikten sonra galerilere giden geçitlerin olduğu yerde tepe lambasız hareket etmek mümkün değil.

Mağaranın bir bölümünün baca yapılarak diğer bölümlerden ayrılarak kullanıldığına dair yeterince kanıtı gördükten sonra karanlıkta çok fazla kalmamak ve benden sonra gireceklere de lambamı vermek için zorlukla girdiğim yerden yine arkadaşlarımın yardımıyla çıkıyorum.  Bu müthiş bir deneyim oluyor benim için ve ilk defa gelen arkadaşlarım için. 

Yemeklerimizi yemek için arkadaşlarımızın olduğu yere ulaşıp kısa sürede bir şey atıştırarak inişe devam ediyoruz Pınarlara doğru. Aşağılardan gelen köpek havlamalarından yakınlarda çobanlar olduğunu anlıyoruz. Bazı arkadaşlarımız çevrede çokça buluna mağara ve benzeri mekanlara girip çıktıktan sonra toplanıp düzenli ve güvenli şekilde inişimizi gerçekleştiriyoruz. 

Yürüyüş için ayırdığımız zamanın dolmasına az kala inişimizi tamamlayıp Pınarlar yakınlarındaki yeni büyümekte olan çamlık alana ulaşıp yola doğru yürüyüp gidiyoruz.

Bir kış yürüyüşünün özeti olan anlatılanlar yazının yayınlanacağı yaz gününün sıcaklığında okuyanlara bir serinlik verir mi acaba diyerek kaleme alınmıştır.

Her yörenin bir yaylası olur da Tavas ve Pınarların olmaz mı?  Bu kez onların yaylalarına ve doğal güzelliklerine tanıklık ettik. Bir başka zamanda bir başka yöreye konuk olmak dileğiyle.

Pratik bilgiler;

Bölgede yürümek ve kamp için yerel rehber alınmalıdır. Ulaşım kolaydır. Denizli Tavas arası 45 km. Denizli Pınarlar: 57 km. Tavas merkezinden yeni Hastanenin batısından çıkılarak patikalar takip edilip anlatılan noktalara ulaşmak mümkün. Pınarlar bölgesinden gelinecek olursa da yine rehber alınmalı ve çoban köpeklerine dikkat edilmelidir. O taraftan başlanıldığında Tavas’a inmek daha eğlenceli olacaktır.

Bölgede içme suyu yoktur. Kuyuların suyu içmek için değil ancak kullanım amaçlı değerlendirilebilir. O nedenle yanınızda yeteri kadar su bulunmalıdır.

Yemek için Tavas merkezinde lokanta ve benzeri mekanlar bulunmaktadır. Yörenin Pidesi özeldir. Ancak yöreye özel güveç de denenebilir. Eğer zamanınız varsa Kızlıcabölük’te bakraç yoğurdu eşliğinde tandır kebap yenilebilir.

Yaz kış bölgede yürüyüş yapmak mümkündür.