REKLAMI GEÇ

DENİZLİ’NİN VİLAYET BİNASIYLA İMTİHANI

6 Haziran 2016 Pazartesi

Talebe yurdu olarak yapıldı, vilayete dönüştü. Bu arada adliyenin yükünü de omuzladı. Bir çok tamirat geçirdi, sonunda depreme dayanıksız raporu verildi. Yeni vilayet binası tartışmaları sırasında yıkılacak mı, kalacak mı sorularının muhatabı oldu. Kimi tarihi değerinden söz etti, kimi at çiftliğine benzetti. Kimi “yıkılsın” dedi, kimi “şehrin belleği” dedi. İyisiyle kötüsüyle yıllarca hizmet verdi. Şimdi yaşantısına Pamukkale ve Merkezefendi kaymakamlık binası olarak devam ediyor. İlerde bir kez daha yıkılacak mı, kalacak mı sorusuna muhatap olur mu, olmaz mı bilinmez..

NEYE NİYET, NEYE KISMET!
Denizli gündemini uzun süre meşgul eden, yıkılması ve kalması konusunda şehri ikiye bölen kiminin tarihi diyerek direndiği, kiminin de yıkılmasında sakınca görmediği eski vilayet binasının 60 yıllık öyküsü, İsmet İnönü’nün talimatıyla başlar. İsmet Paşa, Denizli Lisesi’nde okuyan çocuklara kalacak bir yurt yapılması ister de zevat boş durur mu? Kollar sıvanır ve eski tabakhanenin bulunduğu alan seçilir. Binanın projesi L şeklinde çizilir ve 300 öğrencilik yurdun temeli atılır.Temel atılır atılmasına da, bir türlü bitmez. 13 yıl sonra inşaat tamamlanır ama bu kez yurt yerine vilayet binası yapılmasına karar verilir. 1953’ten bu yana da Denizli Valiliği olarak kullanılan bina, aynı zamanda 2000 yılına kadar adliye binası olarak da hizmet verir. 2000 yılında adliye yeni yerine taşınınca, yeni vilayet tartışmaları da yüksek sesle başlar.

denizli-seval-uysal-denizli-nin-vilayet-binasiyla-imtihani-eski-valilik-binasi

VALİ GÖKSU İLE AYGÖREN YIKMAK İSTİYORDU
Aslında tartışmaların öncesi de vardı.

1996 yılında göreve başlayan Vali Yusuf Ziya Göksu binayı eski buluyor ve yeni bir vilayet binası arzu ediyordu. 1999’da Ali Aygören Belediye Başkanı seçildi ve Göksu’nun bu görüşüne destek verdi. Marmara depreminin ardından dikkatler eski binalara çevrilince konu yeniden gündeme geldi. Kamuoyunun tepkisine karşı önce belediyenin danışmanlığını yapan Mimar Cengiz Bektaş’ın görüşlerine başvurdular. Bektaş’ın bina hakkındaki görüşleri olumsuzdu. “Binanın mimari bir özelliği yoktu, üstelik depreme dayanıklı değildi. Vilayet binası şehir merkezinden uzakta bir yerde olmalıydı”

Selem-Reklam

Aygören bu kez Mimarlar Odası’ndan görüş istedi. Gelen yanıt net değildi. Ucu açıktı sanki. Ancak Koruma Kurulu ne Bektaş’la ne de Mimarlar Odası ile aynı fikirde değildi.

“Binanın tarihi değeri vardı. Koruma altındaydı. Yıkılamazdı!”

Mimarlar tarafından, Cumhuriyetin ilk dönem mimarisi olarak adlandırılan iki katlı L tipindeki ahşap karkas bina koruma kurulunun ayak diremesi karşısında yıkılamadı. Ama bu tarihten sonra tartışmaların gölgesinde kalmaktan da kurtulamadı. Bundan sonra göreve gelen her vali bir gelenekmiş gibi ilk iş vilayet binasını gözden geçirdi ve yeni bir bina ve eski binanın yıkım istedi. Recep Yazıcoğlu, Gazi Şimşek, Hasan Canpolat dahil.

denizli-seval-uysal-denizli-nin-vilayet-binasiyla-imtihani-algoren-goksu

VALİ ERKMEN BODOSLOMA DALDI
2008 yılına kadar sözde kalan bu düşünceler, Vali Yavuz Erkmen’in göreve başlamasıyla ete kemiğe büründü ve hayata geçmek için zamanın gelmesini bekledi. Vali’den gelen talep üzerine Mimarlar Odası 2009 yılında “Denizli geleceğini arıyor” konulu bir sempozyum düzenleyerek konuyu muhataplarına açtı. Çok sayıda bilim adamı katıldı. Sempozyum sonuç bildirgesi geniş bir çerçeveyi kapsıyordu ama eski Vilayet binasının yıkımına onay vermiyordu. Ayrıca Kız Meslek Lisesinin ve Erkek Sanat Okulu’ndaki taş binaların yıkılmasına da karşı çıkıyordu. Yeni bir bina yapılabilirdi. Bunun için bir proje yarışması açılmalıydı. Vali Erkmen dimyata pirince giderken evdeki bulgurdan olmuştu.
denizli-seval-uysal-denizli-nin-vilayet-binasiyla-imtihani-sempozyum
ORTALIK KARIŞTI
Ortalık birbirine girdi derler ya, aynen öyle oldu. Vali çok kızdı. Ticaret Odası’ndaki bir toplantıda sempozyum sonuç bildirgesine katılmadığını açıkladı. Mimarlar Odası “Nasıl yani?” oldu. Çünkü sempozyum fikri Mimarlar Odası’ndan gelmişti ama Vali çıkacak sonuçları kabul edeceği bildirmişti. Şimdi sonucu beğenmedim olur muydu?
Olmadı da..

Birlikte yürüyen Mimarlar Odası ile Vilayet yollarını ayırdı. Ancak başta konuşulduğu gibi yeni vilayet binası için süreç devam etti, jüri oluşturuldu ve yarışmaya çıkıldı. Mimar Selim Sepin’in projesi 1. Seçildi. Yeni vilayet binasının inşaatı başlamadan önce, eski Vilayet binası yine gündeme geldi.

Ne olacaktı?..

Bir kere bina koruma altında olduğu için yıkılamayacaktı ama rekonstrüksiyon olabilirdi.
Bu şu anlama geliyordu: Bina yıkılıp başka yere yapılabilirdi. Mimarlar buna da karşı çıktılar. Onlar olduğu gibi korunmasından yanaydılar.

denizli-seval-uysal-denizli-nin-vilayet-binasiyla-imtihani-sempozyum-2
ERKMEN GÖREMEDİ AMA
Yeni vilayet binası tartışmalarını başlatan ve sürdüren Vali Göksu, Recep Yazıcoğlu, Gazi Şimşek, Hasan Canpolat ve projenin fikir babası Vali Yavuz Erkmen bugünleri göremedi ama çok arzu ettikleri yenileşme tamamlanarak Valilik 7 Mayıs 2013’te yeni binasına taşındı. Açılışı yapmaksa tüm bu tartışmaların dışında kalan Vali Abdülkadir Demir’e kısmet oldu. Eski Vilayet binası hem yeşil, hem akıllı olarak tanımlanan 12 bin 597 m2 kapalı alana sahip yeni binanın yanında pek bir sade, pek bir masum kaldı.

denizli-seval-uysal-denizli-nin-vilayet-binasiyla-imtihani-vali-demir-sempozyum
TENZİLİ RÜTBE
1940’lı yıllardan itibaren Denizli’nin hayatına giren, öğ¬ren¬ci yurdundan vilayet binasına çevrilen, her Denizlilinin onunla ilgili bir anısı olan, kent tarihinde önemli bir yer edinen, Cumhuriyetin birinci dönem yapıları arasında tek tip proje olarak gösterilen ve artık adının önünde ESKİ ibaresi bulunan vilayet binası çok badire atlatsa da “şimdilik yıkılmaktan kurtuldu” Pamukkale ve Merkez Efendi kaymakamlıkları olarak hizmet veriyor.

Not: Yazılar ile ilgili hukuki sorumluluk yazarların kendilerine aittir

Yorumlar

kamil   -  Bağlantı 6 Haziran 2016, 10:17

Seval Hanım, güzel Denizli’mizin merak ettiğimiz geçmişinden yeni bir bilgi verdiğiniz için teşekkür ederim.

Yorum Yaz

Aşağıdaki gerekli alanlara bilgilerinizi girmelisiniz. e-posta adresiniz yayınlanmayacaktır.

 karakter kaldı