“Ne yediğinize dikkat edin”

Halk sağlığında, tüketilen besinlerin kalitesi ve tazeliğinin
önemine vurgu yapan İl Sağlık Müdürü Dr. Erdoğan Taş, sağlıklı beslenmek için
saflaştırılmamış ve zenginleştirilmiş tahıl ürünleri tercih edilmesi gerektiğini
söyledi. Saflaştırma işlemi sırasında tahıl ürünlerinin, vitamin ve mineral
kaybına uğradığına da işaret eden Taş, “Mümkün olduğunca yağ içeriği az olan
besinler tercih edilmelidir. Bunun için ürünün etiketindeki beslenme değeri
tablosundaki yağ miktarına bakılmalıdır. Özellikle kırmızı et satın alırken
yağsız olanı seçilmelidir. Et türleri içerdikleri kolesterol miktarı yönünden
farklılık gösterirler. Örneğin kırmızı ette bulunan kolesterol ve yağ miktarı
beyaz ete oranla daha fazladır. Bu nedenle kırmızı et yerine balık ve tavuk eti
tercih edilmelidir. Sağlığı korumak için hazır veya yarı hazır besinler içinde
tuz miktarı da azaltılmıştır.  Bilindiği
gibi tuz sodyum kaynağıdır. Fazla tüketildiğinde tansiyon yüksekliği, vücutta
su toplanması (ödem) vb. durumlar meydana gelebilir. Bazen bir gıda etiketi
üzerinde yüzde 50’den daha az tuzlu olarak tanıtılabilir.  Ancak ürün az tuzlu demek değildir, çünkü bu
ürünün tuzu azaltılsa bile kendisi doğal olarak tuz kaynağı olabilir. Bunun
için de yine etikette sodyum miktarına bakılmalıdır. Örneğin az tuzlu peynir
diye tanıtımı yapılan ürüne belki az tuz ilavesi yapılmıştır, ancak peynirin
yapısında doğal olarak fazla miktarda sodyum bulunabilir” dedi.

Satın alacağınız besinlerde kalite kontrolü nasıl yapılır?

Hijyenik olmayan besinlerin, besin değerinden
kaybedebileceği gibi besin kaynaklı pek çok enfeksiyona da neden olabileceğini
söyleyen Taş, kalite kontrol kriterlerinin genel olarak besine göre değiştiğini
kaydetti. Taş, “Etlerde tazelik, yağ oranı, et oranı, damgasının olup olmaması
vb. kriterler incelenir. Yumurtada kabuğun temizliği, çatlak olup olmaması,
tazeliği ve büyüklüğü incelenir. Kuru baklagillerde küflenme, böceklenme,
yabancı madde oranı, o yılın mahsulü olması, pişme kalitesi gibi kriterler
yönünden kalite kontrolü yapılır.

Sebzelerde tazelik, canlılık, çamur, toz, toprak, yabancı
otların bulunup bulunmaması, kereviz, patates, soğan gibi taze sebzelerde
büyüklük durumu incelenir. Örneğin; ıspanağın kısa saplı, bol yapraklı olanı
(kuzu ıspanağı) daha iyidir. Meyvelerde tazelik, büyüklük, çürük, çamurlu
bereli olup olmama durumu, tat, lezzet vb. özellikler incelenir. Süt ve yoğurt
kontrolünde; tazelik, ekşilik, iyi mayalanıp mayalanmadığı, bulunduğu kapların
temiz olması, içinde yabancı madde bulunup bulunmama durumuna bakılır.
Tahıllarda; yeni mahsul olma, küf, yabancı madde oranı ve o tahıla özgü diğer
kalite özellikleri incelenir” dedi.

Ürünün ambalajı üzerindeki etiket bilgisinin incelenmesinin
de tüketicinin korunması açısından büyük önem taşıdığını söyleyen Taş, özellikle
son tüketim tarihinin kontrol edilmesi gerektiğinin altını çizdi.