Avdan Platformu’ndan uyarı: Santral bölgeye karabasan gibi çökecek

Tavas’ta yapılması planlanan Avdan Termik Santrali’ne tepkiler çığ gibi büyüyor. Termik santrale ilişkin alınan ÇED raporunun onaylanmasının ardından kentin en önemli sivil toplum kuruluşları harekete geçti, Avdan Platformu adıyla birlik oluşturdu.

Platformda TMMOB’un tüm bileşenleri, Denizli Barosu, Türk Tabipler Birliği Denizli Tabip Odası, Denizli Yeni Medya Yayıncılar Derneği, Büyük Menderes İnsiyatifi, Türkiye Ormancılar Derneği Denizli Temsilciliği, Kaledavaz Kalkınma ve Dayanışma Vakfı, Kızılcabölüklüler Koruma Dayanışma Kültür Çevre ve Eğitim Vakfı, Doğa ve Çevre Vakfı, Tavas Ziraat Odası ve Kale Ziraat Odası bir araya geldi.

Sekretaryasını Mimarlar Odası Denizli Şubesi’nin üstlendiği platform, santrale karşı oluşan sağduyulu kamuoyu tepkisini yakından izlemenin yanı sıra, santralin hayata geçirilmesiyle yaşanacak tüm sorunlara ilişkin kapsamlı bir inceleme ve raporlama sürecine girdi.

Platform, kısa süre içinde çevresel ve tarımsal etkilerden su kaynaklarına, hava tahribatından insan ve diğer canlıların sağlığına kadar her alanda bilimsel verilere dayanarak 24 sayfalık özet rapor hazırladı.

Hazırlanan raporu kamuoyuna Avdan Platformu Sözcüsü Mimar Cüneyt Zeytinci açıkladı. Avdan Termik Santrali’nin yer altından gökyüzüne yüzlerce kilometrekarelik bir alanda tüm canlılar için çok büyük bir tehdit unsuru olduğunu belirten Zeytinci, “İşte bu yüzden, muhalefetinden iktidarına kadar Denizli’deki tüm kesimlerin aynı ortak tepkiyi göstererek oluşturduğu Sağduyu İttifakı’nın bu tepkilerinde ne kadar haklı olduğunu gösteren bilimsel raporları kamuoyuyla paylaşmak istiyoruz” dedi.

Kurulacak santralin Avdan’a 772 metre, Adamharmanı’na 1.6 km, Narlı’ya 3, Kayapınar’a 4.5, Tavas’a 24, Kale’ye 15.4, Karacasu’ya 23, Denizli Merkeze ise 28.5 km kuş uçuşu mesafede inşa edileceğini belirten Zeytinci, Afrodisias’ın da aralarında bulunduğu çok sayıda kültür mirasına çok yakın bir konumda olacağını dile getirdi.

Zeytinci, “Ekili 120 bin dekar tarım arazisine sahip Kale ve 45 bin dekar tarım arazisi olan Tavas’ın birleşerek oluşturduğu verimli bir ovanın neredeyse göbeğine kurulacak olan termik santralin tehdit ettiği tarımsal ürünler arasında meşhur Kale biberi, Çorum’a nam kazandıran Kızılca leblebisi, ürün kalitesi açısından üst sıralarda olan Kaledavaz Ovası’nın tütün, buğday, arpa, yulaf, mısır, burçak, fiğ, nohut, zeytin, ceviz, kiraz, incir ve badem gibi tarım ürünleri yer alıyor. Bölgede küçükbaş hayvancılık ile yaş meyve ve sebze üreticiliği önemli bir geçim kaynağı” dedi.

BÖLGEYE KARABASAN GİBİ ÇÖKECEK!
Denizden yüksekliği 1000 metre olan Avdan’a kurulmak istenen santralin planlanan 2 ünitesi birden çalıştığında, 150 metre uzunluğundaki iki dev bacadan yalnızca bir saatte 160 ton atık kül dağılacağını dile getiren Zeytinci, “Tavas’tan Karacasu’ya, Afrodisias’tan Denizli’ye kadar kilometrelerce karelik alana günde 3.840 ton kül yağacak! Santral bir yılda havaya 8 milyon 93 bin 360 ton karbonmonoksit salacak! Bu da 269 bin 779 hektarlık bir çam ormanın ürettiği oksijeni tüketmesi anlamına geliyor” dedi.

YERALTI SUYUNU KURUTACAK, YERÜSTÜ SUYUNU ZEHİRLEYECEK!
Avdan Santrali’nin, bölgedeki sualtı rezervlerinden yılda 1 milyon 238 bin 800 ton su çekeceğini hatırlatan Zeytinci, zaten tarımsal sulama için yetersiz olan kaynakları da kurutacağını kaydetti.

Zeytinci, “Bu da yetmiyormuş gibi reenjekte ettiği kirli suyla, önce bölgedeki göl ve akarsuları, dolayısıyla bu akarsuların döküldüğü Akdeniz’i dahi kirletecek! Tarım arazileri ve üstünde yetişen ürünler, meralar, su kaynakları, hava kül ve karbonmonoksitin yanı sıra ağır metallerin etkisi altında kalacak. Silsile halinde yeraltından yer üstüne her türlü canlı türü çok ciddi bir kirlilik ve hastalık riski ile karşı karşıya kalacak! Ormanların yol açtığı meteorolojik denge dahi bozulacak! Bölge iklimi değişecek, bu başka güçlükleri de beraberinde getirecek! Baca gazları ile çevreye yayılan kükürt dioksit ve azot oksitler, sadece nefes yoluyla değil nemli ortamda ciltten bile geçerek akciğerlerimizi içten içe yiyecek! Dolayısıyla özellikle akciğere etki ederek ölüme karar sürükleyen COVID 19 salgını nedeniyle büyükşehirlerle birlikte olağanüstü önlemlerin uygulanmak zorunda kalındığı termik santraller ve maden ocakları şehri Zonguldak gibi, Denizli, Aydın ve diğer komşu yerleşim yerleri de solunum yolu hastalıklarında ilk sıralara yerleşecek! Nitrik asit zamanla bünyemizde nitrozaminler oluşturarak kansere dönüşecek! Sadece havadan değil, yediğimiz besinden içtiğimiz sudan da ölüm saçacak! Santralin yol açtığı Hidrokarbonların bazıları o gıdayı tüketen sadece insanlarda değil, evcil ve yaban hayvanlarda, kansere neden olacak. Kirli otları ve bulaşık yemleri yiyen hayvanların karaciğer ve böbrekleri başta olmak üzere et dokularında biriken ağır metaller, kanserojen hidrokarbonlar, kanser ve diğer akut hastalıkların tetikleyici etmeni olacak” dedi.

KENDİSİ 30 YIL ETKİSİ 89 YIL MAHVEDECEK!
ÇED raporuna göre termik santralin 30 yıl çalışacağını, ancak kül ve atık depolama alanları tamamen temizlense bile işletme kapandıktan tam 60 yıl sonra eski sağlıklı haline kavuşacağını ifade eden Cüneyt Zeytinci, “İşin içler acısı hali, Türkiye’de bir termik santralin kurulabilmesi için 75 milyon ton işlenebilir kömür rezervi gerekiyor. Bölgedeki ocaklarda resmi rakamlara göre 55 milyon ton rezerv bulunuyor ve bu rezervden sadece 35,7 ton işlenebilir kömür elde ediliyor. Yani Tavas ve Kale, 35,7 milyon ton kömür için 75 milyon tonluk bir işletmenin zararlı etkileriyle baş başa bırakılacak! İşletmede, rezervler bittikten sonra 39,3 milyon ton kalitesiz ithal kömür yakılacak! Bu verilen gösteriyor ki termik santralin hayata geçirilmesi bölgedeki binlerce canlı türünün hayatını riske edecek! AVDAN Platformu olarak söz konusu yatırımın bir siyaset malzemesinden öte tüm çevreleri tehdit eden bir memleket meselesi olarak görüyoruz. Elimizdeki bilimsel verilerle yerel ve ulusal erkleri bilgilendirmek, gerektiğinde kamuoyu oluşturmak son çare hukuki mücadele bulunmak için her türlü göreve hazar olduğumuzun altını çizmek istiyoruz. Denizli Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Osman Zolan’dan Avdan Mahalle Muhtarı Sayın ilhan Kulaç’a, tepeden tırnağa tüm yerel yöneticilerin bölge insanı için tek yürek olduğu bu tepkiye ilgili bakanlık ve Cumhurbaşkanı’nın da duyarsız kalmayacağı inancını taşıyoruz” dedi.