İSABELLA İSRAİL ABLUKASINI AŞTI

Pamukkale Üniversitesi çatısı altında kurulan, Çevre ve Orman Bakanlığı, Muğla Özel Çevre Koruma Kurulu’nun destekleriyle çalışmalarını yürüten Deniz Kaplumbağaları Araştırma Merkezi, bu yıl Türkiye’de ilk kez uygulanan bir çalışma yaptı. Daha çok Caretta caretta adı ile tanınan Akdeniz’deki deniz kaplumbağalarının türlerinin devamı için gereken ayrıntılı bilgilerin elde edileceği bir proje hayata geçirildi. İribaş deniz kaplumbağası olan, ‘Dolunay’ adı verilen deniz kaplumbağasına ve yeşil deniz kaplumbağası olan, ‘İsabella Dalyan’ adlı kaplumbağaya uydu takip cihazı takıldı. İki farklı tür olan kaplumbağalar doğal yaşam ortamlarına bırakıldı ve gözlem altına alındı. Dolunay adı verilen ilk kaplumbağa Dalyan Kumsalına yuva yapan bir kaplumbağaydı. Dolunay 15 gün arayla 4 tane yuva yaptı. Yuva yaptıktan sonra Girit üzerinden Libya’ya doğru göç etti. Libya’dan batıya doğru sahilden hareket ederek, Tunus Körfezine ulaştı. Şuan Tunus sahillerinde dolaşıyor. Suyun üzerine çıkıp uyduya sinyal gönderdikçe gün gün Dolunay takip ediliyor.

İsabella Dalyan özgürlüğüne kavuştu
Fransız Okyanus Uzmanı Kaptan Jacques Cousteau tarafından 5 yaşındayken bulunan ve ömrünün 40 yılını akvaryumlarda geçiren yeşil deniz kaplumbağası ‘İsabella Dalyan’ genç dişi haline geldi. Bilim insanları üreme olgunluğuna erişen kaplumbağanın yumurtalarını doğal ortama bırakması için DEKAMER ile bağlantıya geçti ve gerçekleşen işbirliği sayesinde İsabella Dalyan özgürlüğüne kavuştu.

Şu anda İsrail sahillerinde.
Yeşil deniz kaplumbağasının doğal yaşam ortamı Türkiye ve Akdeniz sahilleri. DEKAMER tarafından İsabella Dalyan’a da uydu cihazı takarak Dalyan İztuzu sahilinden denize bırakıldı. İsabella Dalyan Muğla’dan başlayarak günde 100 ila 200 yüzerek Antalya, Mersin, Hatay’ı geçti ve doğuya doğru hareketine devam etti. Şu an İsrail sahillerine ulaştı. Bu durum ise geçtiğimiz aylara damga vuran Mavi Marmara baskınını hatırlattı. “Mavi Marmara İsrail ablukasını aşamadı ancak, İsabella Dalyan aştı. Belki yardım götürmüyor ama, yumurtalarını bırakacağı İsrail sahillerinde özgürlüğün simgesi olacak” yorumları yapıldı.

An an takip ediyoruz.
Pamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi öğretim üyesi ve DEKAMER Müdürü Doç. Dr. Yakup Kaska, kaplumbağalara takılan uydu cihazları sayesinde doğal yaşam ortamları açısından çok önemli bilgilere ulaştıklarını belirti. Uydu takip cihazları sayesinde Dolunay ve İsabella Dalyan’dan bir sene daha sinyal alabileceklerini vurguladı. Doç. Dr. Yakup Kaska, “Bir yıl içinde kaplumbağanın hareketlerini izleyeceğiz ve hangi sahillere yumurtlayacağını göreceğiz. Tüm dünyanın merak ettiği bu bilgileri öğrenmiş olacağız. Uydu verilerini kamuoyu ile paylaşıyoruz. Kaplumbağalarımızın nerede olduğunu öğrenmek isteyenler http://www.seaturtle.org sitesini ziyaret edip, gün gün takip edebilirler” diye konuştu. Doç. Dr. Yakup Kaska, uydu cihazlarının sinyal göndermemesi durumunda Akdeniz’deki en yakın istasyonla bağlantıya geçtiklerini, koordinatlardan yola çıkarak kaplumbağalara ulaşabildiklerini belirtti.

Tek merkeziz
DEKAMER hakkında detaylı bilgi veren Doç. Dr. Kaska, “İtalya, Tunus, Yunanistan ve İsrail’de deniz kaplumbağaları araştırma merkezleri bulunmaktadır. Akdeniz’de bulunan merkezler içerisinde DEKAMER, kumsalda olması itibariyle tek merkezdir diyebiliriz
8 yaralı kaplumbağanın her türlü tahlil ve tedavilerinin yapılabileceği laboratuar ortamına sahibiz. Yılın 12 ayı günün 24 saati hizmet veren bir merkeziz. Merkez sadece yaralı deniz kaplumbağaların bakımının yapıldığı bir merkez değildir. Kumsala yapılan yuvaların korunması, yuvalardan çıkan yavruların denize gönderilmesi gibi çalışmaların yapıldığı, deniz kaplumbağaları ile ilgili olarak her türlü çalışmanın koordine edildiği bir merkez olarak çalışmaktadır” dedi.