Denizlili öğretmen çiftin bilim insanı oğlundan, antibiyotik direncini kökten çözen buluş

İnsanlığın sonunu hazırlayan tehlikelerin başında antibiyotik direnci geliyor. Bu sorun, Denizlili bir bilim insanı tarafından tarihe karışabilir.

Denizlili öğretmen çiftin Genetik ve Moleküler Biyoloji Mühendisi oğulları Özden Baltekin, özellikle kadınların büyük sorunu olan idrar yolu enfeksiyonunda sorunsuz çalışan bir cihaz geliştirdi.

Buluş, hastalığın mantar mı, bakteri mi kaynaklı olduğunu tespit ediyor, aynı zamanda doğru antibiyotiği öneriyor. Bu test zaten yapılabiliyordu fakat geleneksel yöntemler kullanılıyor ve 3 gün sürüyordu. Baltekin’in cihazı bu süreyi 45 dakikaya indiriyor.

BBC Türkçe’nin haberine göre, her yıl 150 milyondan fazla kadın idrar yolu enfeksiyonu sorunu yaşıyor. Ayrıca yanlış antibiyotik kullanımı ya da direnç nedeniyle 5 milyondan fazla insan ölüyor.

2014’te İngiltere’de yapılan bir kamuoyu yoklamasında, bu konunun insanlığın geleceğini tehdit ettiği sonucuna varıldı. Boylam ödülü de bu tarihten sonra konuldu. Bakterilerle mücadele etmenin sağlıklı yolunu bulan bilim insanına 8 milyon sterlinlik ödülün verileceği açıklandı. Ödüle 250’den fazla başvuru oldu. Değerlendirmede Baltekin’in buluşu tarihte ikinci kez verilen ödülün sahibi oldu.

Ödül, en son 1714 yılında verildi. Gemiciler boylam sorunu nedeniyle rotasını bulamıyor pek çok gemi kayboluyordu. Bu sorunu çözen bilim insanına büyük ödül vaat edilmiş ve dünyanın tarihi değişmişti. Şimdi de aynı ödül yine dünyanın kaderini değiştirebilecek nitelikte. Hem de Denizlili bir bilim insanı sayesinde.

Özden Baltekin, doktora amacıyla İsveç Uppsala Üniversitesi’ne gitti. Burada buluşunu geliştirdi ve Sysmex Astrego isimli bir şirket kurdu. Çalışmalarını şirket üzerinden yürüten Şu an Sysmex Astrego’da Program Yönetim Direktörü olan Baltekin, BBC Türkçe’ye tekniklerinin çığır açıcı yanının, kullandıkları nanoçipler sayesinde tek bir bakterinin gelişimini gözlemleyebilmeleri olduğunu söylüyor:

“Herkes bakterilerin sayısını saymaya çalışırken, biz boyunu ölçüyoruz”.

Test, Sysmex Astrego şirketi tarafından Avrupa’da piyasaya sürüldü.