Bebeklerde orta kulak iltihabı

Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Melih Üstel, orta kulak iltihabı (Akut Otis Medıa) östaki borusunun uygunsuz çalışmasına, adenoid denilen geniz etine, çok sık üst solunum yolları enfeksiyonları (adenoıtıs, sinüsitis, tonsillit, farenjit) geçirmeye neden olduğunu, bağışıklık sisteminin yetersiz kaldığı durumlarda ise orta kulakta sıvı toplanması şeklinde ortaya çıktığını söyledi.

Uzm. Dr. Melih Üstel, orta kulak iltihabını şöyle anlattı: “Kulak, anatomik olarak dış, orta ve iç kulak olmak üzere üç kısma ayrılır. Dış kulak yolunun sonunda kulak zarı bulunur, kulak zarı dış ve orta kulağı birbirinden ayırmaktadır. Orta kulak bir boşluk şeklinde olup bu boşlukta örs, üzengi ve çekiç kemiği olmak üzere vücudun en küçük kemikçikleri bulunmaktadır. Ses dalgaları, kulak zarına geldiğinde kulak zarı titreşir ve daha sonra bu titreşim kulak kemikçikleri aracığıyla iç kulağa iletilir. Orta kulak boşluğuyla nazofarenks (geniz) arasında östaki tüpü adı verilen küçük bir kanal bulunur. Östaki tüpünün görevi, orta kulak boşluğundaki hava basıncını dış ortamdaki atmosfer basıncına eşitlemektir. Orta kulak iltihabı yeni oluşmuş ve 3 hafta içinde iyileşmişse ‘Akut Otitis Media,’ 3 aydan fazla sürmüşse kulak zarı delinmiş ve kulakta akıntı mevcutsa ‘Kronik Otitis Media’, akut otiti takiben oluşmuş ve 3 aydan fazla sürmüş ancak kulak zarı sağlam ve orta kulak boşluğunda iltihapsız sıvı birikmişse ‘Seröz Otitis Media’ meydana gelir. Ayrıca altı ayda üç ve üçten fazla ya da yılda dört ve dört defadan fazla hasta akut otit geçiriyorsa recürren (tekrarlayan) akut otitisten bahsedilir ki bu da ayrı bir form olarak kabul edilir. Akut otitis media özellikle altı ay ki yaş arasında oldukça sık görülür, Çocukluk çağında soğuk algınlığından sonra en sık görülen hastalıklardandır. Yaş ilerledikçe görülme sıklığı azalır ancak anaokul ve ilkokul döneminde tekrar artar. Çocukların 5 yaşına kadar dörtte üçünde, mutlaka bir kez bu enfeksiyonun görüldüğü saptanmıştır. 12 yaşından sonra görülme sıklığı azalır.”

Emzik ve inek sütü
orta kulak iltihabını tetikliyor
DDH Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Melih Üstel, orta kulak iltihabını artıran risk faktörlerini ise şöyle sıraladı: “Anaokulları, yuva ve kreşlere giden, sigara dumanına maruz kalan çocuklar, enfeksiyonlara daha sık maruz kalmakta, özellikle sonbahar ve kış mevsimlerinde daha sık görülmektedir. Bebek ve çocukta emzik kullanımı orta kulak iltihabını tetiklemekte, anne sütü yerine inek sütüyle beslenen bebeklerde de iltihap riski artmaktadır. Yatarak beslenen çocuklarda iltihap sıklığı artmakta, bu nedenle bebekler anne sütünü emme pozisyonunda beslenmelidir. Ayrıca aile öyküsü, anne ve babası çok enfeksiyon geçirenlerde hastalık daha sık görülmekte, sosyoekonomik koşulların kötü olması da önemli bir tetikleyici unsur olarak karşımıza çıkmaktadır.”

Orta kulak iltihabının en sık görülen belirtisinin ateşlenme olduğunu belirten Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Melih Üstel, bebeklerde genelde huzursuzluk, uykusuzluk ve kulakları-sacı çekmek gibi bulgular görülebildiğini, bazen kanlı kulak akıntısı, yüz felci, kusma, ishal, kulak arkasında şişlik, baş dönmesi ve dengesizlik gibi faktörlerin görüldüğünü söyledi. Hastalığın hiç tedavi edilmese bile 48 saat içinde düzelebileceğini, bazen ise 3 haftaya kadar da iyileşme sürebileceğini belirtti.

“Hijyen iltihabı önlemeye yardımcı olur”
Uz. Dr. Melih Üstel, orta kulak iltihabından korunma yolları hakkında şunları söyledi: “Bebek ve çocuğun temizliğine önem verilmelidir. Hijyene dikkat edilmeyen durumlarda orta kulak iltihabı daha sık görülmektedir. Bebek mutlaka en az 6 ay boyunca anne sütüyle beslenmelidir. Beslenme yatarak değil 45 derecelik açıyla ya da oturarak yapılmalıdır. Bebek ve çocukların kulağı, kulak çöpüyle temizlenmemelidir. Üst solunum yolları enfeksiyonu geçirmekte olanlardan bebek ve çocuklar uzak tutulmalıdır. Yaşanan ortamlar ev ve sınıflar mutlaka sık sık havalandırılmalıdır. Bebek ve çocukların aşıları, mutlaka düzenli yapılmalıdır. Özellikle Kasım 2008’den sonra Sağlık Bakanlığı aşı takvimine pnomokok aşısını da bu yüzden almıştır” dedi.