Ata yadigarı değirmeni, kendi elleriyle restore etti

Denizli’de özel bir firmada uzun yıllar çalıştıktan sonra memleketi Çal’ın Aşağıseyit Mahallesi’ne dönen doğasever ve fotoğrafçı Süleyman Yayan, ata yadigarı ve Kurtuluş Savaşı’nda iz bırakan 150 yıllık tarihi değirmeni tek başına ayağa kaldırdı.

150 yıl önce Çal bölgesinde Osmanlı devletini resmi olarak temsil eden bölgenin varlıklı kişilerinden Necip Ağa, Alman bir mühendisin desteğiyle Aşağıseyit Mahallesi’nde Büyük Menderes Nehri kenarında su değirmeni kurdu. Kuvay-ı Milliye hareketin de önderlerinden olan Necip Ağa’nın işlettiği değirmen, Kurtuluş Savaşı’nda verilen büyük mücadelenin de en yakın tanıklarından.

CEPHEYE UN BURADAN GÖNDERİLDİ
Uzun yıllar bölgenin un ihtiyacını karşılayan değirmene Kurtuluş Savaşı döneminde çevre köylüler buğday götürüp un haline getirtmiş. Sonra da unları Uşak ve Afyon cephesinde düşman askerleriyle çarpışan Türk ordusuna ulaştırmışlar. Milli mücadelede, Baklan Ovası ve Çal bölgesindeki köylüler, Yunan işgalinde bile bu değirmene buğday götürüp, Türk ordusuna un göndermeyi ihmal etmediler. 1969 yılında Necip Ağa’nın torunu Kamil Bozbey değirmeni Aşağıseyit Mahallesi’nden Hamza Yayan’a satmış. Hamza Yayan, 1988 yılında değirmenin kapısına kilit vurdu. Zira su değirmeni elektrikli değirmenler çıkınca teknolojiye mağlup oldu.

29 YIL SONRA O KAPI AÇILDI
Hamza Yayan’ın ölümünden sonra bakımsız hale gelen tarihi su değirmeni 29 yıl sonra ayağa kalktı. Değirmeni doğal yaşam alanı ve ekoturizm merkezi yapmak için harekete geçen Hamza Yayan’ın oğlu Süleyman Yayan, 6 ay uğraş sonucu değirmeni tek başına restore etti. 500 tavuk alıp, gezer tavukçuluğa başladı. Burada günlük taze yumurta satışı yapıyor. Hedefi ise, organik köy ürünlerin katıldığı köy pazarını yakın zaman da faaliyete geçirmek.

BU DEĞİRMEN YENİDEN ÇALIŞACAK
Su değirmeninin yeniden faaliyete geçip, un yapılmaya başlanmasının zor olmadığını söyleyen Yayan, “Öncelikli hedefim ekoturizm merkezi ve doğal yaşam alanını tanıtmak, ardından da değirmen de yeniden un yapmak. Bu değirmenin tarihi geçmişi, Kurtuluş Savaşı’na yaptığı tanıklık bize bunu mecbur kılıyor. Yerel yönetimin ve devletimin de desteğini alırsam burada büyük projeleri hayata geçirebilirim. Kimseden yardım almasam da şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da tek başıma tarihe sahip çıkmaya devam edeceğim” diye konuştu.