Sağlıklı beslenin, diyabetten korunun

14 Kasım Dünya Diyabet Günü dolayısıyla bir açıklama yapan Denizli Devlet Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolik Hastalıkları Uzmanı Dr. Seyfullah Kan, diyabet hastalığının Türkiye ve dünyada hızla arttığını söyledi.

Dr. Kan, “Diyabet, pankreasın yeterli insülin üretememesi veya vücudun ürettiği insülini etkili bir şekilde kullanamaması sonucu oluşan ömür boyu devam eden kronik bir hastalıktır. Makrovasküler ve mikrovasküler düzeyde kalp, göz ve böbrekleri etkileyen bir durumdur. Zaten diyabet tanısı konulduğunda yüzde 50 olguda göz, böbrek ve kardiyovasküler komplikasyonlar bulunmaktadır. Bir hastaya diyabet tanısı konduğunda bu komplikasyonları araştırıyoruz. Diyabet hastalığı hemen ortaya çıkmıyor. Gelişmesi için yaklaşık 10 yıllık süreç var. Diyabet hastalığının erken teşhisi için hekime başvurmayı gerektirecek belirtileri: Aşırı susama, sık idrara çıkma, yorgunluk, açıklanamayan kilo kaybı ve tekrarlayan enfeksiyonlar, sık görülen belirtilerdir, özellikle çocuklarda bu belirtiler çok kısa süre içinde (haftalar ya da aylar) ortaya çıkabilir. Son yıllarda hastalığın görülme sıklığı obezitenin artışına paralel olarak hızla artmakta ve 20 yaş üzeri her yedi kişiden birinin diyabetli olduğu ortaya çıkmaktadır. Kısacası ülkemizde diyabetli hasta sayısında önemli bir artıştan söz etmek mümkündür. Hareketsiz yaşam tarzı, sağlıksız beslenme ve obezitedeki (şişmanlık) artışın bu sonuca çok önemli katkısı olduğu bilinmektedir” diye konuştu.

“DİYABETTEN ERKEN TANI İLE KORUNMAK MÜMKÜNDÜR”
Uluslararası Diyabet Federasyonu’nun Dünya Diyabet Günü için bu yıl belirlediği temanın; diyabetin erken tanısı için taramanın önemi ve erken tanı ile komplikasyon risklerini azaltmak olduğunu belirten Dr. Seyfullah Kan, diyabette iyi bir tedavinin ve tedaviye uyumun iyi sonuçlar verdiğini ifade etti.

Dr. Kan, “Diyabet tedavisinde amaç kan şekeri ayarını sağlamak diğer bir ifade ile kan şekeri yükselmelerini ve kan şekeri düşmelerini önlemektir. Bu ayarın sağlanması komplikasyonların gelişimini önlemek veya gelişmiş komplikasyonların seyrini yavaşlatmak için son derece önemlidir. Diyabet olduktan sonra önlem, diyabetik komplikasyonların erken tespitini ve önlenmesini içerir. Fakat diyabetin ortaya çıkmadan önlenmesi, riskli kişilerin diyabetten korunması da mümkündür. Diyabete yatkın kişilerin yani risk faktörü dediğimiz özellikleri taşıyanların üzerinde özelikle durulması gerek. Bunlar, ailesinde, akrabalarında diyabeti olanlar, obezler, hareketsiz yaşantı sürdürenler, gebelikte kan şekeri yükselenler, bazı ilaçları ( kortizon gibi uzun süre ve yüksek doz ilaç alanlar) kullananlar, kan şekeri düşüklüğü yaşayanlar, yüksek tansiyonlulardır. Obezite kadar önemli bir husus, kilosu normal olsa bile vücuttaki yağın nerede toplandığıdır. Bel çevresi 102 cm gelen erkekler ve 94 cm olan kadınlar risk altındadır. Bu kişilerde diyabet, ortaya çıkmadan daha sessiz dönemde iken açlık-tokluk kan şekeri ölçümleri, şeker yükleme testleri ile tanınabilir. Günümüzde diyabeti önlemek amacı ile yapılan önemli çalışma sonuçları yaşam tarzı değişikliklerinin yani sağlıklı beslenme alışkanlıklarının kazanılması, düzenli egzersiz ve eğitim ile diyabet görülme sıklığının %58 oranında azaldığını göstermiştir. 2015 yılında 415 milyon yetişkin diyabetli sayısının 2040 yılında 642 milyona çıkacağı tahmin edilmektedir. Buna göre 2040 yılında her 10 yetişkinden birinin diyabetli olacağı tahmin edilmektedir. Tip 2 diyabetli bireylerin büyük çoğunluğu uzun süre hastalığın farkında olmadan yaşamaktadır. Bu nedenle diyabetliler tanı aldıklarında komplikasyonlar uzun süre önce ortaya çıkmış olmaktadır. Yaşam tarzı değişiklikleri ile 2040 yılına kadar 160 milyon diyabetin geciktirebileceği veya önlenebileceği öngörülmektedir” dedi.