“Klimalar salgın hastalık sebebi”

PAÜ Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Fatma Evyapan, klimalar konusunda vatandaşları uyardı. İç ortamı istenilen sıcaklığa getiren havalandırma, ısıtma ve soğutma sistemlerinin, ilk bakışta göründüğü gibi konforlu ve güvenli olamayabileceğini belirten Evyapan, “Bunların konforlu ve güvenli olup olmaması, bu sistemlerin ne kadar sıklıkla kontrol edildiğine, ne kadar bakımlı olduklarına bağlıdır. İlk bakışta teknolojinin nimetleriymiş gibi gözükse de uygun koşulları sağlamadıklarında bu sistemlerin sağlığımız üzerine pek çok olumsuz etkileri vardır” dedi.

Özellikle soğutma sistemleri içerisinde meydana gelen yoğuşma ve su birikintileri sonucu, bu sistemler içerisinde pek çok bakteri ve mantar üreyebileceğini hatırlatan Evyapan, “Bunlardan bir kısmı bağışıklık sistemi normal kişilerde belli bir hastalık oluşturmamakla birlikte; bir kısmı sağlıklı kişilerde de insanlarda hastalığa yol açabilmektedir. Özellikle solunum yolu ile bulaşan ve solunum sisteminde hastalık yapan mikroorganizmaların merkezi bir soğutma sistemlerinden yayılması bu havayı soluyan insanların büyük bir kısmını etkileyebilir ve bina içerisinde salgınlara yol açabilir” dedi.

Isıtma ve soğutma sistemlerinin sebep olduğu hastalıkları örnekleri ile açıklayan Evyapan, Amerika’da, 1976’da, bir otelin soğutucularında biriken sularda üreyen ve soğutucular aracılığıyla tüm otele yayılan bir mikroorganizmanın, öksürük, yüksek ateş, nefes darlığı gibi şikayetlere sebep olduğunu ve bu nedenle toplantıya katılan 221 kişinin hastalandığını, bunlardan 31’inin de hayatını kaybettiğini hatırlattı.

Durgun sularda üreyen bir mikroorganizma olan ‘Legionella Pneumophila’nın, sadece soğutma sistemlerinin su rezervuarlarında değil; kaplıcalarda, doğadaki durgun sularda da üreyebileceğini söyleyen Evyapan, bunun ağır; özellikle yaşlılarda ve kronik solunum yolu hastalığı olanlarda ölümcül de olabilen akciğer iltihaplanmasına neden olabileceğini belirtti.

Evyapan, soğutma ve havalandırma sistemlerine yerleşen mantarlar ve bunlardan yayılan organik bileşenlerin de, bu sistemlerin kullanıldığı binalarda yaşayanlarda, kronik yorgunluk, halsizlik, konsantrasyon güçlüğü, burun ve gözlerde yaşarma, batma, boğazda kuruluk ve soluk borusunda tahriş gibi bir dizi şikayete neden olduğunu söyledi.

Evyapan, bu şikayetlerin özellikle havalandırmanın insan kontrolünde olmadığı camların açılmadığı ve merkezi olarak yapıldığı binalarda olduğu, pencere ile havalandırmanın olmadığı yerlerde görüldüğü; buna karşın doğal, pencere ile havalanan binalarda görülmediğinin saptandığını söyledi. Evyapan, “Görüldüğü gibi ileri teknoloji günlük hayatı kolaylaştıracak pek çok olana sağlamakla birlikte pek çok yeni sağlık sorunlarına yol açabilmektedir. Özellikle soğutma sistemlerinden kaynaklanan mikroorganizmalar hava yolu ile yayılarak o havayı soluyan çok sayıda insanı etkiler ve önemli salgınlara yol açabilir. Ya da daha kronik semptomlara yol açarak önemli işgücü kayıplarına neden olabilir” dedi.