SOLUN EN BERBAT SEÇİMLERİ
6 Kasım 2015 Cuma
Türkiye’de solun…
Sosyal demokratların…
En berbat seçim sonuçları son 20 yıla sığdı.
Buraya gelmeden…
Öncesine, çok partili döneme geçişe kadar gidip sonuçlara bakalım mı?
1950 seçimleri…
DP yüzde 55.2.
CHP yüzde 39.6.
1954 seçimleri…
DP yüzde 58.4.
CHP yüzde 35.1.
1957 seçimleri…
DP yüzde 48.6.
CHP yüzde 41.4.
1961 seçimleri…
CHP yüzde 36.7.
AP yüzde 34.8.
1965 seçimleri…
AP yüzde 52.9.
CHP yüzde 28.7.
İP yüzde 3.
1969 seçimleri…
AP yüzde 46.6.
CHP yüzde 27.4.
İP yüzde 2.7.
1973 seçimleri…
CHP yüzde 33.3.
AP yüzde 29.8.
1977 seçimleri…
CHP yüzde 41.4.
AP yüzde 36.9.
1983 seçimleri…
ANAP yüzde 45.1
HP yüzde 30.5.
1987 seçimleri…
ANAP yüzde 36.3.
SHP yüzde 24.8.
DSP yüzde 8.5.
1991 seçimleri…
ANAP yüzde 24.
SHP yüzde 20.8.
DSP yüzde 10.8.
Buraya kadar, sol ve sosyal demokrat oylar, yüzde 30 ve üzerinde seyretmiş.
Sonrası mı?
İşte rakamlarla hapsolmuşluğun çizgisi!
1995 seçimleri…
RP yüzde 21.4.
DSP yüzde 14.6
CHP yüzde 10.7.
DSP+CHP= yüzde25.3.
1999 seçimleri…
DSP yüzde 22.2.
MHP yüzde 18.
CHP yüzde 8.7.
DSP+CHP= yüzde 30.9.
2002 seçimleri…
AKP yüzde 34.3.
CHP yüzde 19.4.
DSP yüzde 1.2.
CHP+DSP= yüzde 20.6
2007 seçimleri…
AKP yüzde 46.6.
CHP yüzde 20.9.
2011 seçimleri…
AKP yüzde 49.8.
CHP yüzde 26.
7 Haziran 2015 seçimleri…
AKP yüzde 40.9.
CHP yüzde 25.
1 Kasım 2015 seçimleri
AKP yüzde 49.3.
CHP yüzde 25.3.
Yukarıda 18 seçim sonucu var.
1983, 1987 ve 1991 dışındaki her seçime katılan tek parti CHP.
Yarışı birinci bitirdiği seçim ise sadece üç.
Biri 27 Mayıs sonrası 1961’deki İnönü’lü zafer.
Diğer ikisi de dağa taşa Karaoğlan yazıldığı, Bülent Ecevit’in genel başkan olduğu 1973 ve 1977 seçimleri.
1999’da da araya sıkıştırılan DSP birinciliği…
Diğerleri?
Genelde ikincilik…
1999’da olduğu gibi baraj altında kalmak bile var.
1950’den 1977’ye olan tabloya bakıyoruz…
İkincilikle yetinilen yıllar var ama oy oranı 1965 ve 1969 seçimleri dışında bugün yanına bile yaklaşılamayan yüzde 30’un üzerinde.
Araya 12 Eylül giriyor.
CHP’siz yıllarda;
1983’te HP yüzde 30.5 almış.
1987’de SHP+DSP= yüzde 33.3.
1991’de SHP+DSP= yüzde 31.6.
Ve Deniz Baykal’lı…
CHP’nin baraj altında kalma hezimetinin bile yaşandığı…
Sol oyların yüzde 20’li oranlara takılıp kaldığı yıllar.
1992-1999’deki ilk dönemin ardından 1,5 yıl mola…
Sonra tekrar partiyi ele geçirme…
2000’den 2010’a kadar ikinci dönem.
Kaset vakasıyla bırakıp giderken de partinin oyu yüzde 20.9 idi.
22 Mayıs 2010’dan bu yana da Kemal Kılıçdaroğlu var liderlik koltuğunda.
O da yüzde 25-26 bandına kilitledi partiyi.
İbre yukarıya hareket etmeyince de oylar AKP’nin havuzuna akıyor.
Sonra da başlıyor, “zaten sol oylar bu kadar” teranesi.
E siz nakaratı değiştirmezseniz, kitleler CHP’ye nasıl gelecek?
Ne diyor devrimci Che Guevara?
İktidarın olgun bir meyve gibi ellerine düşmesini bekleyenlerin bekleyişi hep sürecektir.