Denizli’de havayı kim kirletti?

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı verileri, geçen yılın kükürt-dioksit ve partikül parametrelerine göre havası en kirli ve en temiz il ve ilçelerini sıraladı. Havası en temiz il Eskişehir olurken, Denizli en kirliler sıralamasında beşinci sırada.

Haberin yayınlanmasının ardından Denizlililer sosyal paylaşım sitelerinde ilginç bir tartışma yaşıyor.  Denizlihaber.com’un Facebook’taki resmi sayfasında haber paylaşımın ardında benzer tartışmalardan biri yaşanıyor.

Her zaman olduğu gibi hava kirliğinin nedenleri yine vatandaşa göre siyasi gerekçeler. Tartışmalarda öne çıkan iki konudan biri Ak Parti’nin döneminde başlayan ve kenar mahallerdeki ihtiyaç sahibi insanlara dağıtılan kömürler. Bu görüşü savunanlara göre söz konusu kömürler kirliliğin asıl gerekçesi.

Bu iddianın aksini düşünenler de var. Bu görüşü savunanlar ise genelde Ak Parti hükümetinin uygulamalarına yönelik yakın eğilimli tavır içinde. Söz konusu görüşlere sahip kişiler genel itibariyle doğal gazın kullanımının zorunlu hale getirilmesine ilişkin yasal engele işaret ediyor. Ve idare mahkemesinin kullanma zorunluluğunu kaldıran yasağına yol açan CHP’yi suçluyor. “doğal gaz zorunlu olsaydı, Denizli’nin havası kirli olmazdı” görüşünü savunanlar, zorunluluğu kaldıran davaların arkasında gördükleri CHP’yi iş bozmakla suçluyor.

Bu siyasi tabanlı tartışmaların yanı sıra, ortaya farklı tespitler koyan Denizliler de var. Adem Cengiz isimli bir okurumuz, duruma hatalı şehirleşme, yanlış imar projeleri, planlamanın neden olduğunu savunurken, Sefa Cenk isimli okurumuz ise, gerekçe aramaktan ziyade Denizli’nin geldiği noktadaki durumu bakın hangi sözlerle ifade ediyor; “sigara içmesek bile fark etmiyor. Bunun önüne geçilmez ise vay Denizli’nin haline”

PEKİ UZMANLAR NE DİYOR?

Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Basmacı;
“SANAYİ KURULUŞLARINA DİKKAT”

Çevre Mühendisleri Odası Denizli Temsilcisi Tevfik Basmacı, kalitesiz kömür kullanımının ciddi oranda hava kalitesini de bozduğuna dikkat çekti. Ancak Basmacı’nın asıl vurgusu konutlardan ziyade sanayi kuruluşları. Kentle neredeyse iç içe olan sanayi kuruluşlarının denetimi konusunda yeteri önemin sağlanmadığını düşünen Basmacı, özellikle Çevre ve Orman Bakanlığı’nın yeni düzenlemeyle Çevre ve Şehircilik ile Orman ve Su İşleri Bakanlığı olarak ikiye ayrılmasının farklı sıkıntılara yol açtığını söyledi. Sanayi tesislerinin emisyon izin belgesi ile faaliyet göstermesi zorunluluğuna dikkat çeken Basmacı, sanayi kuruluşlarının bu belgeyi üç yılda bir yenilemesi ve düzenli olarak da denetlenmesi gerektiğini söyledi. Ancak bakanlığın ikiye bölünmesi ile taşra teşkilatlarının uzun süren bir yapılanma sürecine girdiğini belirten Basmacı, “Bu nedenle sanayi kuruluşlarının hem emisyon izin belgelerinin yenilenmesinde, hem de denetlenmesinde aksaklıklar yaşandı” diye konuştu.

Basmacı ayrıca denetlemeyi şu ana kadar yapan Orman ve Çevre Bakanlığı’ndaki bazı personellerin, yeni yapılanmanın ardından Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nda kaldığını, oysa sanayi kuruluşlarını yeni kurulan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ekiplerinin denetlediğini belirtti. Basmacı, “Yapılanma süreci denetleme mekanizmasını ciddi oranda olumsuz etkiledi” diye konuşurken, yerel idarecilerin konut tabanlı gerekçeler kadar sanayinin yol açtığı kirlilik üzerine de eğilmesi gerektiğinin altını çizdi.

MMO Genel Sekreteri Yaşa;
“ÇOK FAZLA NEDENİ VAR”
Makina Mühendisleri Odası Denizli Şubesi Genel Sekreteri Fatih Yaşa’ya göre Denizli’de yaşanan hava kirliğinin farklı nedenleri var. Basmacı’nın işaret ettiği sanayi tabanlı kirliliğe katıldığını belirten Yaşa, şehir boyutunda da özellikle kalitesiz kömür kullanımına dikkat çekti. Yaşa, ekonomik olarak güçlük yaşayan vatandaşların pahalı doğal gazdan vazgeçip bireysel ısınmaya yönlendiğine dikkat çekti. Bu zorunluluğun kömür ve benzeri maddelerin kullanımını arttırdığını ve doğal olarak hava kirliliğine olumsuz katkı yaptığını söyleyen Yaşa, ihtiyaç sahiplerine kalitesiz kömür dağıtımını da net bir dille eleştirdi. Yaşa, “Bu çağda insanlarımızı bir ton kömüre muhtaç hale gelmekten kurtarmanın çözümü yerine onlara kömür dağıtmayı uygun görme mantalitesinden kurtulmak zorundayız. Bir taraftan hava kirliğinin önlenmesi için güzel şeyler ortaya koyarken diğer taraftan kalitesiz kömür dağıtmak son derece yanlış” diye konuştu.

Yaşa ayrıca kentteki araç sayısına da dikkat çekip, araç emisyon ölçümlerini yaptırmayanların da az da olsa hava kirliliğine olumsuz katkı yaptığını söyledi. Yaşa, bunlara ilaveten 5 yıl önce Denizli Belediyesi ile birlikte yaptıkları bir araştırmayı hatırlatıp, “İnsanlarımız kömür kazanı ve soba yakımı konusunda son derece bilinçsiz. Biz bu konuda eğitim çalışmalarını sürdürüyoruz. Bu konuda bilinçli davranış hava kalitemizi de doğrudan etkiler” dedi.