Siyanüre nasıl bu kadar kolay ulaşabildi?

Siyanür dendiğinde çoğu insanın aklına ya altın işleme yöntemi ya da ajan filmleri gelir. Ancak son birkaç yıldır siyanürü sıklıkla intihar yöntemlerinde görmeye başladık.

SİYANÜRE NASIL BU KADAR KOLAY ULAŞABİLDİ?
Siyanürle intihar edenlere PAÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü 4. sınıf öğrencisi Ali Ç. de katıldı. Çamlaraltı Mahallesi’nde 3 arkadaşıyla birlikte kaldığı evde siyanür kullanarak intihar eden Ali Ç. arkasında birçok soruyu da bıraktı.

Bu soruların başında da “siyanürü bu kadar kolay nasıl elde edebildi?” geliyor. Arkadaşlarının polise verdiği ifadeyle Ali Ç.nin siyanürü bir süre önce internetten satın aldığı ortaya çıktı. Bu kadar tehlikeli ve öldürücü bir kimyasalın, rahatlıkla satılıyor ve alınabiliyor olması, bu alanda da güvenlik açığını ortaya koyuyor.

SİYANÜR NEDİR?
Siyanür, içerdiği bileşikler dolayısıyla insan sağlığını ciddi şekilde tehdit ediyor. Günümüzde endüstriyel alanda çokça kullanılan bir madde olan siyanür, madenciliğinde vazgeçilmez unsurları arasında yer alıyor.

Siyanür, siyano grubu, bir karbon ve ona üç bağlı azot içeren kimyasal bileşiklere verilen addır. Organik ve inorganik çeşitleri bulunmakta yahut endüstriyel prosesler ile üretilmekte ve kullanılmaktadır. Organik bileşikleri nitril grubu altında isimlendirilir ve çoğu zehirli olmaktan uzaktır.

Citalopram, fadrozol ve ledrozol gibi ilaçlar bu gruba örnek olarak gösterilebilir. Öte yandan bazı bitkiler ve hayvanlarca da üretilmektedir. Siyanürü doğal olarak üreten birçok bitki, bakteri ve böcek vardır. Kiraz, badem, kayısı, şeftali, erik, fasulye, patates, turp, lahana, şalgam, brokoli ve mısır siyanürlü bileşikleri doğal olarak üretmektedir.

Endüstride ise genellikle taşıma ve saklama güvenliği sebebiyle tuzları sodyum siyanür ve trityum siyanür demir çelik endüstrisi ve maden sanayi gibi çok çeşitli sanayi kollarında kullanılmakla beraber gaz formu hiydrosiyanik asit de ‘HCN’ akrilik fiber, plastik üretimi ve sentetik kauçuk uygulamalarında sıklık ile kullanılmaktadır. Hidrosiyanik asit 28 santigrat derecede kaynama noktasına ulaşır ve acı badem kokusuna sahiptir.

SİYANÜR NERELERDE KULLANILIR?
Günümüzde muhtelif siyanür çeşitleri farklı endüstri kollarında kullanılmaktadır. Bunlardan en önemlisi kimyasal üretim endüstrisidir. Bunu naylon, polyamid, akrilik ve plastik üretim sanayileri takip eder. Madencilikte de altın ve gümüşte kullanılmaktadır.

Madencilikte siyanür kullanımı 1880’li yıllara dayanır. Özellikle altın ve gümüş üretiminde kullanılan siyanürün, kapalı devre sistemler ile kullanımı gerçekleşmektedir.