BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE SEÇİMLERİ

Mahalli seçimlere doğru ağır ağır yol alıyoruz. Ülkemizde tüm alanlarda tarımdan, sağlığa, iş hayatından eğitime, ekonomiden yargıya kadar yasalar değiştirilmiştir. Ne hikmetse otuz yıldan beri darbe yönetimi tarafından düzenlenen seçimle ilgili yasalara dokunulmadığı gibi değişmesi gündeme bile gelmemiştir.

Demokrasi ile hukuk devletinin oluşumu için katılımlı seçimlerin yapılması zorunludur. 298 sayılı seçimlerin temel hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun, 2820 Sayılı Siyası Partiler Kanunu, 2839 Sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu, 2972 sayılı Mahalli İdareler seçimi Kanunlarına bir türlü dokunulmamıştır.

Yüzde yedi ve üzeri oy alan partiler trilyonlarca hazine yardımını almaktadır. Seçimlerde yüzde on barajını aşamayan partiler meclise girememektedir. Örgütlerin oluşumunu parti genel merkezleri düzenlemekte olup örgüt seçimlerinin hiçbir önemi ve bağlayıcılığı yoktur. Parti içi demokrasinin lafı edilir, ancak genel başkan ne derse onun dışına çıkılmaz. Parti üye ve delegesi kağıt üzerinde vardır, parti ile ilgili konular ve seçimlerde adaylar bunlara sorulmaz ve milletvekili ile belediye başkanlarının atamasını ve sırasını yine genel merkez belirler. Seçimle ilgili yasaların neden değiştirilmediğini iyi kötü anlıyoruz. Belediye seçimleri yaklaştıkça parti lider kadrosunun etrafında ve parti genel merkezinde aday adaylarının nasıl dolaştığını ve kur yaptığını görmeye başladık bile.

12.11.2012 tarihinde Büyükşehir Belediyesi ve yeni ilçeler kurulması ve bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılmasına dair 6360 sayılı Kanun yürürlüğe girdi. Bu kanunla on üç Büyükşehir Belediyesi kuruldu on altı Büyükşehir Belediyesi yeni statüye kavuşarak yirmi dokuz Büyükşehir belediyemiz oldu.

Mahalli idareler olarak bakıldığında, elli iki vilayette il özel idaresi ve nüfusu 2 bin kişinin üzerindeki belediyeler ve köy muhtarlıkları kaldırılmamıştır. Yirmi dokuz vilayette il özel idaresi belde belediyeleri ve köy muhtarlıkları kaldırılmıştır. Bir ülkenin toprakları üzerinde farklı iki uygulama ile karşı karşıyayız. Bu bir çelişki olup, yeniden gözden geçirilmelidir.
Öte yandan kanunun yapılış tekniği itibari ile aceleye getirildiği görülmektedir. Madde metinleri başka kanun metinlerini ya değiştirmekte veya başlık sayı ve bölümlerini tekrar ederek karışıklığa neden olmaktadır. 5393 sayılı Belediye Kanunu, 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu ve 6972 sayılı mahalli idareler kanunu ile harman yapılmaya çalışılmıştır. Madde ve geçici madde düzeni kargaşaya sebebiyet vermektedir. Bunları kanun tekniği açısından yazıyorum. Biz kanunun faydasını ve siyasi sonuçlarını şimdilik değerlendirmek durumunda değiliz. Ancak kanun çıkarılırken yönetimde istikrar ve temsilde adalet ilkesine hiç uyulmamıştır. Bu kanunla 29 ilde Büyükşehir kuruldu. Büyükşehir yasası çıkarılırken,
hiç kimse Büyükşehir Belediye Meclisinin nasıl kurulacağını aklına bile getirmedi. Örneğin Denizli ilinde Büyükşehir Belediye Meclisi üye sayısı mevcut mevzuata göre nasıl hesaplanacaktır? Bunu kısaca değerlendirmekte yarar vardır diye düşünüyorum.

Denizli Merkez ilçe nüfusu 541 bin kişidir. 18 ilçe ve köylerinin nüfusu 400 bin kişidir. Merkez ilçede oluşan Pamukkale ve Merkezefendi ilçeleri hariç diğer ilçelerin Büyükşehir Belediye Meclisine vereceği üye sayısı tahmini toplam 55’dir. Merkez ilçe nüfusu 541 bini aşmasına rağmen çıkaracağı Büyükşehir Belediye Meclisi üyesi 16 veya 17 kişidir.

İlçelere göre tahmini sayı hesabı yapıldığında, Acıpayam 5, Babadağ 1, Baklan 1, Bekilli 1, Beyağaç 1, Bozkurt 2, Buldan 3, Çal 3, Çameli 2, Çardak 1, Çivril 5, Güney 2, Kale 3, Sarayköy 3, Serinhisar 2, Tavas 3 toplam 38 adet meclis üyesi olacaktır. Bir de bu sayıya doğal üye olan 17 adet belediye başkanı katılacağından toplam 55 adet meclis üyesi olacaktır.

Denizli merkez ilçede kurulan Merkezefendi ve Pamukkale Belediyelerinden 7+7 = 14 belediye meclis üyesi ile 3 Belediye başkanı toplam 17 üye ile temsil edilecektir. 541 bin Nüfus 17 üye ile, 400 bin nüfus ise 55 üye ile temsil edilecektir. Bu haksızlık nasıl giderilecektir. Henüz vakit vardır bu yanlışlık mutlaka giderilmeli, azınlığın çoğunluğa tahakkümü önlenmeli ve temsilde adalet sağlanmalıdır.

Ülkenin sosyal ve ekonomik tüm sorunlarının çözümlenmesi ve demokrasinin yerleşebilmesi için siyasetinin gelişmesi ve kurumsallaşması mutlak zorunluluktur. Bunun da yolu darbe ile getirilen seçim yasalarının bir an önce değiştirilmesinden geçer.