Demirkol’dan “Bu işte bir umut var”

2. sezonundan itibaren Kavak Yelleri, Senden Başka, Yağmurdan Kaçarken ve İffet gibi TV dizilerinin yönetmeni Jale İncekol, bir süre önce serbest belgeseller çekmeye başladı. Ünlü yönetmen, “Hayalim” dediği köy enstitüleri belgeselleri serisinin ilkini memleketi Denizli’de çekti. Denizli Sanayici ve İş İnsanları Derneği DESİAD’ın ana soponsorluğu, Merkezefendi Belediyesi ve Yüksekçıta Okulları’nın katkısıyla çekilen “Bu işte bir umut var” isimli belgeselin çekimleri aylar sürdü.

MADE İN DENİZLİ BELGESELİ
Filmde Denizli ve bölgesinde hala yaşayan Köy Enstitüsü mezunları anlattı, Denizlili öğretmen ve öğrenciler canlandırdı. Filmin sponsoru Yüksekçıta öğrencileri ve öğretmenleriyle Buldan’ın Kadıköy mahallesindeki köy okulu öğretmen ve öğrencilerinin aynı karelerde oynadıkları belgesel filmin tüm müzikleri ise Denizli Hakkı Dereköylü Güzel Sanatlar Lisesi öğretmen ve öğrencilerinin yanı sıra MENDOS’un mandolin çalan kursiyerleri tarafından icra edildi.

ASIRLIK ÇINARLAR KÖY ENSTİTÜLERİNİ ANLATTI
Yaşı en az 80’ininde 7 mezunun Köy Enstitüsü yılları ve sonrasına dair canlı anlatımının yer aldığı belgesel filmde enstitü mezunu emekli öğretmenler, projenin Türkiye’nin için ne kadar önemli olduğunu aktardı. Köy Enstitüsü mezunları Yücel Güngör, Ramazan Zeybek, Avni Aytan, Nuran Alper,Osman Gözen, Sultan ve Baki Döğüş’ün anlatımları, o yıllara ışık tutuyor. Ülkenin kırsaldan başlayan kalkınma hamlesinin eğitimden geçtiğini, örnekler vererek anlatan asırlık çınarlar, o yılları anlatırken hem duygulandı hem duygulandırdı.

DENİZLİ BU GALAYA AKTI
Denizlilerin galaya ilgisi yoğundu. Öyle ki davetli listesinden çok daha fazlası İncekol’un belgeselini izlemek için Leodikya antik kentine akın etti. Kentin önemli isimlerinin izlediği gala filminin ev sahipliğini yapan DESİAD Başkanı Okan Konyalıoğlu ve yönetim kurulu üyelerinin yanı sıra Denizli Ticaret Odası Başkanı Uğur Erdoğan ve Merkezefendi Belediye Başkanı Şeniz Doğan gibi iş, siyaset ve eğitim camiasının önemli isimleri de galaya katılanlar arasındaydı.

ONUR KONUKLARI DA YERLERİNİ ALDI
Kokteylle başlayan “Bu işte bir umut var” belgeselinin galasına gelen davetliler enstrümantal müzik dinletisiyle karşılanırken, hem fotoğraflı anlatım hem de canlandırmayla köy enstitülerinin önemi konusunda bilgilendirildiler. Galanın onur konukları ise belgeselde öykülerini paylaşan köy enstitüsü mezunları, hayatlarında ilk kez oyunculuk performansı sergileyen öğrenciler ve öğretmenlerdi. Belgeselde yer alan Köy Enstitü Mezunları Sultan ve Baki Döğüş, rahatsızlıkları nedeniyle geceye katılamadı. Minik öğrenciler gala filmini en önden izledi.

Haberin DevamıReklam

KONYALIOĞLU’NDAN İTİRAF
Gala’nın açılışını bir konuşmayla DESİAD Başkanı Okan Konyalıoğlu yaptı. Bir işidamı olarak proje önüne ilk geldiğinde bir heyecan yaşamadığını itiraf eden DESİAD Başkanı Konyalıoğlu, “İlk görüşmenin olduğu akşam köy enstitüleri ile ilgili bir iki kısa film izledim. Baktım ki ilgilimi çekiyor sonra uzun filmleri izlemeye başladım. Araştırma yaptım, yazılmış eserleri okudum. Ve dedim ki kesinlikle bu işte olmalıyız. Sağ olsun yönetim kurul arkadaşlarım da benimle aynı düşünceyi paylaştı. Ve DESİAD bu projenin ana sponsoru oldu” diye konuştu. Konyalıoğlu konuşması sırasında başta yönetmen Jale İncekol olmak üzere belgeselde emeği geçenleri tek tek alkışlattı.

AYAKTA ALKIŞLANDILAR
Konuşmanın ardından filmin ilk gösterimi gerçekleştirildi. Gösterim ardından sahneye çıkan Yönetmen Jale İncekol, hayallerinden birini gerçekleştirmiş olmanın mutluluğunu yaşadığını söylerken destek olan herkese teşekkür etti. İncekol, “Kim ne derse desin, belgesel muhataplarına ulaşsın ya da ulaşmasın bu yolda yürümeye devam edeceğim” diyen İncekol, daha sonra filmde Köy Enstitülerini anlatan mezunları sahneye çağırdı. Yücel Güngör, Ramazan Zeybek, Avni Aytan, Nuran Alper,Osman Gözen alkışlar arasında sahneye çıktı. Kimi duygularını Köy Enstitüsü marşlarıyla kimi hazırladıkları konuşmalarla aktaran Köy Enstitülü asırlık çınarlar yıllar sonra hatırlanmaktan ötürü mutluluk duyduklarını dile getirdi.

Gece, filmin müziklerini hazırlayan Denizli Hakka Dereköylü Güzel Sanatları Lisesi öğretmen ve öğrencilerinin Köy Enstitüsü marşlarını seslendirdikleri mini konserle noktalandı.

KÖY ENSTİTÜLERİ
Köy Enstitüleri 1930’lu yılların sonunda Anadolu çocuklarının tam donanımlı olarak eğitimleri için lise dengi öğretmen okulları olarak hayata geçirildi. Enstitüye yakın bölgeden öğrencilerin alındığı okullarda öğrenciler bir tarafından dünya klasiklerini okurken diğer taraftan tarımı, hayvancılığı, marangozluğu, küçük ev aletlerinin tamiratından motor tamiratına birçok alanda eğitim alıyordu. Bulunduğu bölgenin coğrafi koşullarına göre farklılık gösteren eğitimlerde, örneğin Karadenizlili enstitü öğrencisi balık, doğulu öğrenci hayvancılık konusunda da uzman bir üretici olarak okuldan mezun oluyordu. Mezun öğrenciler vakit geçirmeden köylerine bu kez öğretmen olarak dönüyor, bir taraftan köy çocuklarını eğitirken bir taraftan da köylünün gelişimi konusunda çalışıyordu. Ama Türkiye’nin siyasi aktörleri ne hikmetse 1950’lerin başında köy enstitülerini kapattı.