DİYABETE DUR DE!
16 Kasım 2019 Cumartesi
Halk dilinde ”ŞEKER HASTALIĞI” olarak da bilinen Diyabet; günümüzde adeta küresel bir sorun haline gelmekte ve tüm dünyada hızla yayılmaktadır.
Her 100 kişiden yaklaşık 9’unun Diyabetli olduğunu biliyor muydunuz?
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre ülkemizdeki 2000 yılında 3 milyon olan diyabetli sayısının; 2030’da 6,5 milyona çıkacağı öngörülmüş ancak 2030 için tahmin edilen bu rakam maalesef 2014 yılında daha fazla sayıda karşımıza çıkmıştır!
Peki; günümüzde ülkemizdeki Diyabetli birey sayısının 7 milyonu aştığını biliyor muydunuz? Durum böyle olunca bugün de biraz diyabet ve önemi hakkında biraz bahsetmiş olalım.
DİYABET NEDİR ve BELİRTİLERİ NELERDİR?
Besinlerle birlikte kanda GLİKOZ adını verdiğimiz KAN ŞEKERİ yükselir. Sağlıklı bir bireyde kanda yükselen glikozu hücre içerisine girmesini sağlayan bir yardımcı eleman olarak düşünebileceğimiz İNSÜLİN adında bir hormon salgılanır. Ancak bu İNSÜLİN salgısında yetersizlik veya hücrelerin İNSÜLİN e karşı duyarsızlaşmasına bağlı olarak kanda glikoz yükselmesi sonucu DİYABET adını verdiğimiz sağlık sorunu ortaya çıkar.
En basit yöntem olarak 1 damla kan ile AÇLIK KAN ŞEKERİ ÖLÇÜMÜ yapılarak bu durum test edilebilir.
Açlık kan şekeriniz 126mg/dl üzerinde olması sonucunda bir uzmana gözükmenizde yarar vardır.
Peki; Belirtileri Nelerdir?
Çok yeme (polifaji), sık idrara çıkma (poliüri), çok susama (polidipsi), halsizlik ve uyku hali, yaralarda geç iyileşme gibi durumlar sıklıkla karşımıza çıkmaktadır.
DİYABET NEDEN ÖNEMLİ?
Obeziteye bağlı birçok hastalıkların beraberinde gelmesi gibi diyabete bağlı da bazı sağlık sorunları gelişebilmektedir. Peki; bunlar nelerdir?
En başta retinopati adı verilen gözde bozulmalar, kalp damarlarında bozulmalara bağlı olarak kardiyovasküler hastalıklar, böbrek ve sinir sisteminde bozukluklar gibi daha birçok sağlık sorunları oluşmaktadır.
Ayrıca diğer hastalıklarda olduğu gibi DİYABET in de toplumda ekonomik bir yük olduğu da unutulmamalı! Peki; Dünyada sağlık harcamalarının yaklaşık %12 ‘sinin Diyabet için kullanıldığını biliyor muydunuz?
KİMLER RİSK ALTINDA?
– Ailede diyabet geçmişi olan bireyler
– Beden kitle indeksi >25 üstünde olanlar
– Yüksek kan basıncı (Hipertansiyon) na sahip olan bireyler
– Kan lipit profili (kan yağları) bozuklukları
– Düşük veya yüksek kiloda doğmuş olan bireyler….
DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER:
1) Diyabetin tedavisinde kişiye özel hazırlanmış olan beslenme planı ile birlikte öncelikle sağlıklı bir kan şekeri dengesi ve ideal kiloya gelme hedeflenir. Bunun yanında tabi ki doktor tarafından kişiye uygun görülen ilaçlar da tedavi yöntemleri arasındadır.
2) Spor bir yaşam tarzı haline getirilmeli. Haftada ortalama 3 gün 30 dk hafif tempoda yürüyüşler yapılmalı. Yapılan çalışmalarda diyabetli bireylerin düzenli egzersiz ile kan şekeri dengesini daha rahat korudukları görülmüştür.
3) Şeker ve şekerli her türlü besin, salam-sucuk gibi sakatatlar, yağda kızarmış her türlü besinler, sigara-alkol gibi birçok zararlı besinlerden uzak durmaları gerekmektedir.
4) Günlük diyette alınan posa miktarı arttırılmalı. Sebze-meyve tüketimi arttırılması yanında; kaliteli karbonhidrat kaynakları tercih edilmeli. Peki; bunlar nelerdir? Tam tahıllı un veya ekmek, yulaf, pirinç yerine bulgur gibi kan şekerini daha yavaş yükseltecek tahıllar tercih edilmeli.
5) Meyveler tek başına tüketmek yerine; yanında süt-yoğurt gibi protein kaynağı besinler veya ceviz-fındık badem gibi yağlı tohumlar tüketilmelidir.
6) Tarçının kan şekeri yükseltme hızını azaltma yönünden faydalanılarak meyvelere az da olsa tarçın serpilmelidir.
7) Günlük su tüketimi mutlaka 2,5-3 lt olmalıdır.
Diyabetin farkındalığı oluşturulmalı ve diyabetin belirtileri varsa erken teşhis için mutlaka bir uzmana danışılmalıdır.
Tüm dünyada her yıl 14 KASIM’da DÜNYA DİYABET GÜNÜ adında birçok etkinler düzenlenerek farkındalık oluşturulmaktadır.
Bir sonraki yazıda görüşmek dileği ile herkese sağlıklı günler dilerim…