AİLELERİN DERDİ ÖLÜ YEMEĞİ!

Türk kültürünün en büyük yapı taşlarından bir tanesi; mezarlıktır. Ahirete intikal eden, bu dünyadan ayrılan insanların ebedi hayatta rahat etmelerini sağlamak amacıyla Mezar Kültürü nesilden nesile genişletilerek bir litaratür şeklinde günümüze gelmiştir.

Türkistan coğrafyasındaki mezarların yer ile gök bağlantısını oluşturan Balbal’lar ile bezenmesi, temiz ve bakımlı tutulması biz Türklerin mezarlara verdiğimiz önemi göstermektedir. Mezarlara verdiğimiz önem, taş ve toprağı kutsamak değil, orada yatan insana verilen hürmet ve saygıdır. Yöneticilere ve kahramanlara yapılan türbeler de bu kültürün bir parçasıdır. Bu kültür içerisinde vefat edenin ailesini, varsa küçük çocuğunu gözetmek devletin veya varlıklı kimselerin uhdesindedir.

Biz Türklerde yardımlaşma esas alındığından, cenazesi olan eve komşular yemek gönderirler. “Bunlar sevdiklerini toprağa verdiler. Acıları vardır, yemek yapmayı akıl edememişlerdir. Komşu yardımlaşması olarak cenaze evine yardımcı olalım” diyerek, evlerindeki yemeklerinden getirirler. Bu bir nevi acıyı paylaşma, komşu hakkıdır. O insanlara verilen değerdir.

Ne var ki; son yıllarda bütün dini ve kültürel değerlerimizin istismar edilmesi gibi, bu kültürümüz de istismar edilmektedir. Eskilerin tam aksine, bugün cenaze evine gidenler; o aileden yemek beklemektedir. Karnını orada doyurmak istemektedir. Mahalli yöneticiler de “siyaset uğruna” bu yeni geleneğe ayak uydurarak cenaze evine hazır yiyecek gönderiyor, “İyilik yapalım derken, bilmeden “mekruh” adetin yayılmasına ve gelenekselleşmesine ortak olmuşlardır. Sonucunda “Basın yayın organlarından öğrendiğimiz kadarı ile” doğu ve güneydoğu illerimizde cenazesi olan fakir aileler, cenazeye gelenleri doyurabilmek için evdeki tek ineğini kesmek veya bankadan kredi almak zorunda kalmıştır. Gerçi Türkiye’de hemen hemen bütün illerde aynı durum mevcuttur.

Gerek Türk Kültüründe, gerekse İslam kültüründe böyle bir gelenek yoktur. Acılı insanların acılarına ortak olmaya gitmek yerine, orada karın doyurmak mekruhtur. Genelde öğle namazına müteakip kılınan cenaze namazının ardından taziye için eve gitmek ve taziye yaparak geri dönmek çok iyidir. Uzak yerden gelenler de, durumu bilerek, yemek beklemeden lokantalarda veya komşular davet ederse, karınlarını doyurmaları eftaldir. Bunun haricinde ısrarla yemek beklemek çirkinliktir.

Tarihimizin tozlu sayfalarında bile saraylar dahil böyle bir adet çıkarılmamıştır. İslam dininde olmayan Mevlit okutmak, ölen kişinin “40’ı veya 52’sinin çıkması”, ölen kişinin ardından “ıskat” denilen bir nevi borç ödemesi yapmak gibi adetler ne yazık ki, hep art niyetli din adamlarının bize empoze ettiği olaylardır. Bugün Mevlit, Kur’an’ın yerine geçmiştir. Bunların hepsi İslam’ın içine sokulmuş bidatlardır.

Bazıları, “İskat, kişinin sağlığında çeşitli sebeplerle eda edemediği namaz, oruç, kurban, adak, keffâret… gibi dinî mükellefiyetlerinin, ölümünden sonra fidye ödenerek düşürülmesi, böylece o kişinin bu tür borçlarından kurtulması anlamını taşır” der. Kur’an-ı Kerim’de, “Oruca gücü yetmeyenler bir yoksul doyumu fidye öder.” (Bakara, 2/184) buyurulmaktadır. Oysa ölen kişinin bu dünya ile alakası kesilmiş, her şeyi ahirete kalmıştır. Canlılar için uygulanan bu adet, ömür defteri kapanmış birisi için uygulanamaz. Eğer uygulansaydı, “Bana kul hakkı ile gelmeyiniz”, Kur’an ölüler kitabi değildir” ayetlerinin hükmü olmazdı.

“Yapılsa ne olur” demeyin. Dinde olmayan bir şeyi, iyi veya kötü dine sokan kişileri Hz. Peygamber lanetlemiştir. Kur’an insanların ve ölenlerin durumlarını apaçık ortaya koymuştur. Uydurulan hadisleri örnek almak yerine, Kur’an’ı bir kez (Türkçesinden) okuyarak anlamanız, ne kadar yanıldığınızı gösterecektir.
İyilik yapalım derken, insanlara kötü örnek olarak günaha girmenin anlamı yoktur.
Saygılarımla…
Esen Kalın.