BELEDİYECİLİK 2

Bu yazı dizimin birincisinde, personel yönetimi ve bu alandaki olası sorunlardan söz etmiştim. Bu ikinci yazıda başka konuları ele almaya çalışacağım.

ÖRGÜTLENME VE YATIRIM YÖNETİMİ
Belediyelerimizde genel hizmet politikaları her alanda belirlenmeli ve bu politikalar tüm belediye sorumlularına açıklanıp benimsetilmelidir. Belediye çalışanları arasında amaç birliği kurmanın başka yolu yoktur. Amaç birliği olmazsa, uyumlu çalışma ve randıman da olmaz. Her yeni seçilen başkan kurulu bir düzeni devraldığı için; bu düzenin yetersizliklerini iyi değerlendirmeli ve gerekli düzeltmeleri yapmalıdır. Bunun için belediye başkanı ilk iş olarak; en azından daire müdür ya da başkanlarıyla yapılacak olan bir brifing alma, tanışma ve düşünce alışverişi toplantısı düzenlemelidir. Daha sonra da bu toplantıları farklı gündemlerle periyodik olarak yapmalıdır.

Yatırım yönetimi çoğu belediyelerimizde genel hizmet konularına göre müdürlükler kurarak yapılırdı. Örneğin Fen İşleri, İmar İşleri, Park ve Bahçeler gibi müdürlükler. Oysa ki proje müdürlüğü gibi bir kavram, işlerin ilgili müdürlükler arasında daha iyi bir eşgüdümle yapılmasını sağlar. Yani orta ve uzun vade yatırımların bütüncül proje yönetimleri yerine mevcut müdürlükler eliyle yönetilmesi bazı açılardan mahzurludur. Bu tür yatırımlar, gündelik kararlar ve parça buçuk projelerle yönetilmeye maruz kalabilir. Eylem, düşünce ve planlamanın önüne geçebilir. Bu durumda yap-bozlar artar ve halkta belediyesine karşı güvensizlik doğurur. Yatırım yönetimindeki aksaklıklar, bakım ve onarım işlerini de aksatır. Belediye kaynak ve imkanları yapım ve bakım arasında dengeli dağılmazsa, bakım aksar ve yapılanlar bozulmaya yüz tutar.

BÜTÇE YAPIMI
Bütçe yapımı, planlama ve programlama ile birlikte ele alınmalıdır. Yatırım yönetimi kolaylaştırılmış ve olanaklı kılınmış olur. Bunu sağlayacak olan plan-bütçe sistemi, eskiden yaygın kullanılan kalem-bütçe sistemine yeğlenmelidir. Orta ve uzun vadeli yatırımların entegre projeler olarak düzenlenmesi, zamanlanarak programlanması ve yatırımın bu süre içinde bitebilmesi için gerekli kaynağın ayrılması gerekir. Bütçe yapımı burada devreye girer. Başkanlar politik baskılara ve günlük işlere fazla kapılırsa; önceden planlanan, programlanan ve bütçelenen yatırımlara yönelmeye çekinebilirler.

KAYNAK YARATMA
Başarılı icraat için; kaynakları doğru, tasarruflu ve yerinde kullanmak kadar, kaynak yaratmak da elzemdir. Proje ve yatırım öncelikleri iyi ve doğru belirlenmelidir. Daha iyi ve çok hizmet üretmek, daha fazla para ve işgücü gerektirir. Dikkat edilmesi gereken bir konu da var : Kaynak yaratalım derken, değeri parayla ölçülemeyen başka bir kaynak feda edilmemelidir. Örneğin; A mahallesine park yapmayı finanse etmek için, B mahallesindeki mevcut parka bir İşhanı dikilmemelidir.

Kaynak yaratmanın önemli bir yolu belediyenin gelir getirici yatırımlar yapmasıysa, daha önemli bir yolu da; belediyenin imar faaliyeti sonucu arazisi ya da mülkü değer kazananları, belediyenin bir yolla vergilendirmesidir. Bunun için eskiden, şerefiye gibi yasal düzenlemeler vardı. Şimdiki belediye mevzuatını ne yazık ki bilmiyorum. Bu konuyu ileride araştırıp, bulgularımı ilerideki bir yazımda siz değerli okurlarımla paylaşmak isterim.

En son değindiğim konunun özü, belediyenin kamu kaynakları kullanarak yaptığı icraattan doğan rant artışının bir yolla yine kamuya kazandırılmasıdır. Bu olmazsa belediye hem büyük bir kaynağı kaçırmış olur, hem de kamu kaynağıyla az sayıda kişiye rant sağlayarak adaletsizlik yapmış olur.

Belediyelerin kaynak yaratmak için başvuracakları bir önemli yol da, Avrupa Birliği standartlarında projeler hazırlayıp, bu projelerle Avrupa Birliği’nin ilgili fonlarından kaynak elde etmektir. Ülkemizin Avrupa Birliği’ne üye olmaması, buna engel değildir.