REKLAMI GEÇ

DEPREME KARŞI PLANLAMA-1

13 Şubat 2020 Perşembe

Ülkemiz ne yazık ki, önemli bir deprem kuşağında yer almaktadır. Birinci derece deprem alanlarımız az değildir. Yurdumuzda sık sık depremler olmaktadır. 24 Ocak 2020 tarihinde, yani daha yeni meydana gelmiş olan Elazığ depreminde ölen, yaralanan ve evsiz kalan yurttaşlarımız oldu. Acıları, acımızdır. Bu yazıyı kaleme almanın tam zamanıdır diye düşünerek; deprem olgusuna bir kent ve bölge plancısı olarak eğilecek ve olası önlemleri kendi mesleğim çerçevesinde özetlemeye çalışacağım.

Alp dağlarından başlayarak Himalaya Sıradağları’na kadar uzanan yükselti şeridi, Türkiye’mizi batıdan doğuya boydan boya geçmektedir. Bu dağ silsilesi; tektonik plakaların çarpışması, yükselmesi ve birinin diğerinin altına dalması sonucu oluşmuştur. Dolayısıyla, çok sayıda fay hattı ortaya çıkmıştır. Kırık olarak da bilinen fay; yer kabuğu plaka ve kayaçlarının ters yönlü sıkıştırma ya da gerilme güçlerinin etkisiyle doğar. Bu etki altında kayaçlar birbirine göre yer değiştirmektedir.

Depreme karşı planlama nasıl olacak? Ancak, “depreme duyarlı planlama” yoluyla olabilir. Bu tür planlama; deprem risk faktörünün hasar etkisini en aza indirmek amacıyla, yerleşimlerin; yere özgü fiziksel özelliklerini, sosyoekonomik yapısını göz önünde bulundurarak yapılan planlamadır. Nihai etkisini kent planlama sağlar.

Temel özellikleri şunlardır:

Üst ölçeklerden başlayıp, alt ölçek planlamalara kadar iner.

Ulusal ve bölge planlarını, sosyo-ekonomik gelişme politikalarını belirleyerek yapar.

Yerel planlamalara ve daha alt ölçeklere kadar inen, kademeli birlikteliğin sağlandığı, bütüncül bir planlamadır.

Özellikle deprem riski yüksek yörelerde; depremlere hazırlıklı olmak amacıyla, risklerin belirlendiği ve bu veriler ışığında olasılık senaryolarına bağlı olarak gelişen bir planlamadır.

Üst ölçekli yönlendirici planlar olmadan hazırlanan parçacı planlama yapılmamalı, yapılan planlar da yetkili merciler tarafından onaylanmamalıdır. Doğal ve yapılı çevreyi oluşturan tüm faktörler ve risk faktörleri; “mikro-bölgelendirme haritaları”, ve deprem senaryoları ile birbirlerine olan etkileri dikkate alınarak planlama yapılmalıdır. Bu haritalar, deprem tehlikesine ilişkin jeolojik ve jeoteknik ayrıntılama çalışmasını gösterir.

(Devamı gelecek)

Not: Yazılar ile ilgili hukuki sorumluluk yazarların kendilerine aittir

Yorum Yaz

Aşağıdaki gerekli alanlara bilgilerinizi girmelisiniz. e-posta adresiniz yayınlanmayacaktır.

 karakter kaldı