ANLAŞABİLİRİZ

Birbirimizle konuşurken, birbirimizi anlayamadığımız ya da farklı düşündüğümüz konularda hemen tartışmaya başlarız. Bu durumda ne olur? Dinleme ve anlama biter, “savunucu iletişim” başlar. Bu nedir? İnsanın günlük yaşantısında karşılaştığı bazı olaylar ve durumlar kendisini korumasını gerektirebilir. Böyle durumlarla karşılaşan kişi kendisini korumak için savunucu bir iletişim içine girer. Çünkü karşısında; kendi benliğine saygı göstermeyen, kendisini savunamaz ise onu ezecek saldırgan kişi ya da kişiler vardır. Bu durumda kişi bütün gücü ile kendisini savunmaya çalışır. Bu durum, iletişimin bitme halidir.

Anlaşabilmek için, ya da anlaşamasak da birbirimizi anlayabilmek için şunları yapmalıyız:

1. Tartışmaya geçmeyiniz.

2. Konuştuğunuz kişinin sözlerinin arkasında yatan varsayımları çözmeye çalışınız.

3. İkili diyaloğu, bu varsayımları paylaşma yönünde sürdürmeye başlayınız.

4. Varsayımları karşılıklı olarak anlayıp çözümlediğinizde, bu varsayımların yanlışlığını kanıtlamaya girişmeyiniz.

5. Konuştuğunuz kişinin, bu konuşmasında geçen kavramları saptamaya çalışınız.

6. Bu kavramların neler olduğunu aranızda paylaşınız.

7. Önce konuştuğunuz kişi sonra da siz olmak üzere, bu kavramlarla neleri kast ettiğinizi ortaya koyunuz.

8. Kavramların içinin yanlış doldurulmuş olması, her ikiniz için de olasıdır. Bu durumda lütfen, kavramların gerçek anlamlarının neler olduğunu tartışmaya başlamayınız. Amacınız birbirinizi yanlış çıkarmak yani “bağcı dövmek” değil, birbirinizi tam olarak anlamak yani “üzüm yemek” olmalıdır.

9. Varsayımları ortaya çıkardınız, buradan bir karşılıklı anlayış geliştirdiniz. Kavramları ortaya çıkardınız ve her birinizin bu kavramlarla neyi kast ettiğini anladınız. Yani birbirinizi tümüyle anlamış oldunuz. Peki, anladığınız şeylerin doğruluğuna inanmıyor ya da katılmıyorsanız ne yapmalısınız?

10. Bence bu noktada doğru tutum, karşınızdakini ikna etmeye yönelik tartışmaya girişmek olmamalıdır. Çünkü yine hemen birbirinizi “savunucu iletişim”e zorlamış olursunuz ve bunun tek sonucu birbirinize kırılmanız ya da konuştuğunuz kişiyi kırmanızdır. Onun yerine, “anlaşmamakta anlaşma” yapmalısınız. Nasıl mı? Karşınızdaki kişiye şunları söylemekle olur bu: ‘Ben seni anlıyorum. Düşüncelerine katılmasam da, benden farklı düşünme hakkın olduğunu biliyor ve bu hakkına saygı duyuyorum. Anlaşmamakta anlaşabiliriz.’