REKLAMI GEÇ

‘AUKUS’ POKUS

23 Eylül 2021 Perşembe

Bir önceki köşe yazım olan ‘Dünyada Neler Oluyor’da, “Çin-Amerikan örgünlüğü (yani içiçeliği) çözülmeye uğradı ve bir Pasifik-ötesi soğuk savaş baş gösterdi” diye yazmıştım. Atlantik Paktı’nın ağırlığı azalmıştı çünkü dünyanın ağırlık merkezi Atlantik’ten Pasifik’e kaymıştı. Uzun araştırmalara dayanan bu saptamalarımı doğrulayan ve pekiştiren bir gelişme oldu.

İngiltere, ABD ve Avustralya; kısa süre önce, bir savunma anlaşması yaptıklarını açıkladı: Nükleer denizaltılarda kullanılan teknolojinin paylaşılmasını da içeren bir antlaşma. Bu yeni ‘Pasifik Paktı’nın ismi olan ‘AUKUS’, ‘okus’ okunuyor. Yazımın başlığı için ben de buradan yola çıktım . Çünkü yazı başlığımın okunuşu “okus pokus”. Ünlü sihirbazlık deyimi olan ‘hokus pokus’a gönderme yapıyor. Nitekim de bu yeni antlaşma, ‘el çabukluğu marifet’ anlamına gelen bu deyime yakışır biçimde çabucak ortaya çıktı.

‘AUKUS’ ismi; Avustralya’nın baş harfi olan A, İngiltere’nin İngilizcesi olan ‘United Kingdom’un baş harfleri olan UK, ve ABD’nin kısa İngilizcesi olan ‘United States’in baş harfleri olan ‘US’den oluşturulmuş. Bu antlaşma ile mümkün olan en kısa sürede, Avustralya’nın nükleer denizaltıya sahip olması amaçlanıyor. Doğrudan Çin’i ve dolaylı olarak da yükselen Asya-Pasifik devletlerini hedef alan bu antlaşma, şimdiden Çin’in büyük tepkisini çekmiş görünüyor.

ABD’de başkanlara bırakılan tek hareket alanı, dış ilişkilerdir. Bu durumun dünya için hiç de hayırlı olmadığı açıktır. Nitekim Biden’ın da, ABD başkanı seçilmesiyle başlayan yeni bir dış politika söylemi var. Bu günlerde Biden’ı dinlediyseniz, dünyanın demokrasiler ve diktatörlükler arası tarihi bir mücadeleye kilitlendiği izlenimine kapılabilirsiniz. Dünyamızın ve 21. yüzyılın kaderi sanki, ABD liderliği altında birleşen demokratik ulusların irade ve kararlılığına bağlı. Bu ideolojik çerçevenin temel güdüsü, ABD’nin Çin’le ve Rusya’yla olan küresel rekabetidir.

Gelelim İngiltere’ye: Bu ülke yeni bir küresel düzenin oluşturulmasına yardım etmek ve artık ülkenin çıkarlarına uymayan uluslararası sistemi terk etmek istemektedir. AB’den çıkış, bunun ilk adımıydı. İngiltere Başbakanı “Süveyş’in Doğusu” atılımıyla; Hindistan, Avustralya ve Güney Kore’yi, bu yıl dönem başkanlığı yapacağı G7 Zirvesi’ne katılmaya çağırdı.

Ve Avustralya: Avustralya’nın Amerika Birleşik Devletleri ile güçlü ortaklığı; geniş kapsamlı ekonomik ilişkilere, ortak değerlere ve eski bir savunma işbirliği geleneğine dayanmaktadır. Bu ilişki, Avustralya için kaçınılmaz bir önem taşımaya devam etmektedir. Günümüzde Avustralya, Çin’e aşırı bağımlı hale gelmiştir ve dış ticaret dahil olmak üzere türlü alanlarda Çin’le sorunlar yaşamaktadır.

Tablo ana hatlarıyla işte bu, değerli okurlarım. Tablo böyle iken, bu üç ülkenin yeni bir savunma antlaşması yapmış olması şaşırtıcı olmasa gerek. Sunduğum bilgiler arasında çeşitli bağdaştırmalar yapabilir ve yeni şeyler bulabilirsiniz. Yazım, satır arası okumalarına açık bir yazı oldu. Dünyadaki gelişmeleri ve esen yeni rüzgarları izlemeyi ve sizlerle paylaşmayı sürdürmeyi umuyorum.

Bir sonraki yazımda buluşma umuduyla esen kalınız.

Not: Yazılar ile ilgili hukuki sorumluluk yazarların kendilerine aittir

Yorumlar

Savaş Aydın   -  Bağlantı 25 Eylül 2021, 16:37

Güç odaklı devlerin güç savaşlarına ilişkin politikaların bu güne kadar dünya barışına katkı verememeleri yıllardır üzüntü işe izliyorum. Değerli kardeşim aydınlatıcı yazılarını zevkle okuyorum

Yorum Yaz

Aşağıdaki gerekli alanlara bilgilerinizi girmelisiniz. e-posta adresiniz yayınlanmayacaktır.

 karakter kaldı