REKLAMI GEÇ

AVRUPA’DA NELER OLUYOR

7 Ekim 2021 Perşembe

İlkin, başlığı kısa tutmak için kullandığım “Avrupa” deyiminin, yalnızca kıta Avrupası’nı ve onun en güçlü iki devletini içerdiğini söylemeliyim. İki hafta önceki yazımda, AUKUS Paktı’nı konu almıştım. Kıta Avrupası’ndan ilk tepki Fransa’dan gelmiş ve bu antlaşmaya niye alınmadıklarını öfkeyle sorgulamışlardı.

Fransa’nın AUKUS paktına gösterdiği bir tepki de, ABD ve Avustralya’daki büyükelçilerini geçici bir süreliğine çekmesi oldu. Macron onlarla bu meseleyi görüşmek istediğini öne sürüyordu. Aslında; Fransa’nın büyükelçilerini geri çekme kararının ardında, Avustralya’nın Paris’le yapmış olduğu milyarlarca dolarlık nükleer denizaltı anlaşmasını bu pakt için iptal etmesi ve üç ülkenin ‘arkalarından’ yeni bir anlaşma yapması yatıyor: Yani ABD, İngiltere ve Avustralya’nın.

Nitekim Fransa’nın Canberra Büyükelçisi Jean-Pierre Thebault, Cumartesi günü Avustralya’dan Paris’e dönerken yaptığı açıklamada, Avustralya’nın Fransa ile yapılmış olan milyarlarca dolarlık denizaltı anlaşmasından vazgeçmesinin “çok büyük bir diplomatik hata” olduğunu söyledi.

Fransız politikasındaki yeni bir gelişme de şuydu: Amerikan dış ticaret politikalarının belirsizliği üzerine, Fransız Cumhurbaşkanı Macron’un yaptığı “yeni küresel ekonomik düzen” çağrısı. Emmanuel Macron, piyasa ekonomisinde görülmedik bir kriz olduğunu söylüyordu. Ona göre piyasa ekonomisi çok fazla finans güdümlüydü ve bu durumun yarattığı eşitsizlikler ülkedeki politik düzeni sarsmaktaydı. Fransız cumhurbaşkanı ayrıntı sunmuyor, ama G7 ülkelerini küresel bir “yeniden düşünme” sürecine çağırıyordu.

Bu gelişmelerin, çok kutuplu bir dünyaya yelken açılan bu günlerde, ABD’nin son büyük kozunu oynaması anlamına geldiğini düşünüyorum değerli okurlarım. Kıta Avrupası’nı gözden çıkarmış görünüyor ama Avrupa’nın en güçlü iki devleti olan Almanya ve Fransa’nın elleri o kadar da zayıf değil. 2019 yılında; Almanya Başbakanı Angela Merkel ile Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, bir antlaşma imzalamıştı. Bu antlaşma ile iki ülke arasındaki işbirliğini geliştirmeyi hedefliyorlardı.

Merkel imza töreninde “Bunu yapıyoruz çünkü özel bir dönemden geçiyoruz. Böyle zamanlarda dayanıklı, açık, net ve ileri görüşlü yanıtlara ihtiyacımız var” demişti. Macron ise, “Avrupa’nın içinden büyüyen milliyetçilik tehdidi altındayken ve Avrupa Brexit acılarıyla sarsılmışken ve ulusal düzeyi çok aşan küresel değişimlerden kaygılanırken, Almanya ve Fransa sorumluluk alarak yol göstermeli” diyordu.

Almanya’nın Aachen kentinde imzalanan antlaşma, 1963 yılında iki ülke arasında imzalanan işbirliği antlaşmasını daha ileriye götürmeyi hedefliyor. Antlaşmayla Fransa ve Almanya, ana AB konularında ortak pozisyonlar almayı ve Birleşmiş Milletler’deki meselelerde tek bir güç olarak hareket etmeyi planlıyor.

Almanya’nın tezleri şöyle:

Görünür gelecekte, kendimizi uzun süreden beri ilk defa kötü bir durumda görmekteyiz. ABD, Rusya, Çin ve diğer güç merkezleri tek kutup oluşturmaktan uzak ve yeni bir dünya düzeni ortaya çıkamadı.

Almanya olarak tam burada devreye girmeliyiz. Yeni bir dünya düzenine acil gereksinim var ve bu düzenin kurulmasında, NATO barışıyla gelişip serpilen güçlü Almanya’nın da rol oynaması gerekir.

Değerli okurlarım, bildiğiniz gibi Almanya’da yeni yapılmış olan genel seçimleri, %31 oy oranıyla Sosyal Demokrat Parti kazandı. Hem Avrupa hem de küresel durum itibariyle kendisini gelişmelerin ortasında bulan Almanya’da, koalisyon kurabilse bile yeni başbakanın işleri hiç de kolay değil. Çünkü Henry Kissinger’ın vaktiyle dediği gibi, Almanya yanlış boy bir ülke: Avrupa için fazla büyük, Dünya içinse fazla küçük. Bu noktada sanırım Almanya’nın tek çıkış yolu, Fransa ile 1963 yılında çıktıkları yolu tamamlamak ve Fransa ile  ‘İki millet tek devlet’ olmak. Bekleyip göreceğiz.

 

Not: Yazılar ile ilgili hukuki sorumluluk yazarların kendilerine aittir

Yorumlar

Hamdi PAÇALA   -  Bağlantı 7 Ekim 2021, 17:52

iki millet tek devlet tamam da bunların çocukları olmayacak mı kısır değiller.

Yorum Yaz

Aşağıdaki gerekli alanlara bilgilerinizi girmelisiniz. e-posta adresiniz yayınlanmayacaktır.

 karakter kaldı